بررسی و تحلیل تنوع در بازارهای هدف صادراتی ایران

اقتصاد و توسعه منطقه ای

مقاله 2، دوره 19، شماره 4، اسفند 1391   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/erd.v1391i3.20255

نویسنده

هدیه وجدانی^*

چکیده

بررسی و تحلیل تنوع در بازارهای هدف صادراتی ایران

هدیه وجدانی طهرانی*
عضو هیات علمی موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی
ابراهیم علی رازینی
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

تاریخ دریافت :9/9/90 تاریخ پذیرش :17/5/91

چکیده
سیاست‌های مناسب صادراتی، رقابت‌پذیری صادراتی را، هم در ایجاد بازارهای غیرسنتی و هم در بهبود تنوع محصولات صادراتی تقویت می‌کند. طبق تعریف، تنوع صادراتی تغییر در ترکیب کالاها و بازارهای هدف یک کشور را در بر می‌گیرد و به طور مستقیم به ساختار اقتصادی و چگونگی تغییرات در فرایند توسعه مربوط می‌شود. برای سنجش میزان تنوع میان کالاها و بازارهای هدف صادراتی یک کشور می‌توان از شاخص‌های مختلفی استفاده کرد. در این مقاله، سعی شده ضمن اشاره به موضوع تنوع صادراتی، میزان آن با استفاده از روش‌های تابع توزیع تجمعی و نیز روش میانگین تابع مذکور برای بازارهای هدف صادراتی ایران، طی دوره‌های مختلف به تفکیک سال‌های برنامه‌های توسعه پس از انقلاب، و همچنین به صورت کلی برای سال‌های 88-1368 بررسی گردد. نتایج، مویّد آن است که برخی از کشورهایی که در سال‌های اولیه دوره‌های مورد بررسی، جزء مهم‌ترین بازارهای صادراتی ایران بوده و از تنوع صادراتی نسبتا بالایی برخوردار بوده‌اند، در سال‌های پایانی برنامه‌های توسعه، از تنوع صادراتی افقی برخوردار می‌گردند. حال آنکه کشورهایی که در سال های اولیه دوره‌های مورد بررسی، در جرگه بازارهای صادراتی ایران نبوده و یا سهم آنها از کل صادرات غیرنفتی کشور بسیار ناچیز بوده است، در سال های پایانی برنامه‌های توسعه، دارای تنوع صادراتی عمودی هستند.

کلید واژه ها: تنوع صادراتی،کالاهای صادراتی، بازارهای هدف،کشورهای هدف.

طبقه بندی JEL: F10,F13,F14

کلیدواژه‌ها

تنوع صادراتی؛ کالاهای صادراتی؛ بازارهای هدف؛ کشورهای هدف