بررسی اثرات خشکسالی در جامعة عشایری استان سیستان و بلوچستان و راههای مقابله با آن

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقاله 7، دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 5، خرداد 1384   

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geography.v3i5.3057

نویسندگان

بریمانی بریمانی^* ؛ مهندس صندوقداران مهندس صندوقداران؛ جهانتیغ جهانتیغ؛ تجاری تجاری

چکیده

خشکسالی عبارت است از کاهش غیر منتظرة بارش درفاصلة زمانی معیّن، به گونه‌ای که به دلیل این کاهش نوعی از سازش سیستمهای حیاتی منطقه در معرض نابودی قرار گیرد، از آنجا که کوچ‌نشینی و معیشت وابسته به آن، نوعی سازش فرهنگی انسان با محیط به شمار می‌رود، پدیدة خشکسالی به دلیل ماهیت بر هم زننده تعادل و سازش سیستمها، معیشت مبتنی بر کوچ را به طور جدّی به چالش‌ می‌کشاند. از سال 1377 متأسفانه بخشهای وسیعی از ایران، از جمله استان سیستان و بلوچستان با خشکسالی روبرو شده‌اند، این درحالی است که بر اساس نتایج سرشماری عشایر کوچنده در سال 1377، عشایر استان حدود 5 درصد جمعیت کل استان و 6/9 درصد خانواده‌های عشایر کشور را شامل شده و از این حیث چهارمین استان عشایرنشین کشور به شمار می‌رود. با توجه به استمرار پدیدة خشکسالی در سالهای بعد، که هنوز هم ادامه دارد، نه تنها بخش قابل توجهی از مراتع به عنوان مهمترین منبع تأمین علوفة دامی از بین رفته است، بلکه دام، که اساس اقتصاد زندگی عشایر را تشکیل می دهد، نیز خسارت جبران ناپذیری دیده و به تبع آن فرآورده‌های آن نیز کاهش یافته و یا از بین رفته است. البته در طول این سالها از سوی اداره کل امور عشایری و دیگر دستگاههای ذی‌ربط استان، اقداماتی صورت گرفته که تا حدودی مؤثر بوده است. نوشتار حاضر به اثرات خشکسالی در امور دامی و فرآورده‌های آن در سطح استان و اقدامات انجام شده از سوی ادارة عشایری می‌پردازد.
کلید واژه‌ها: خشکسالی، عشایر، تلفات، دام، سیستان و بلوچستان.