تبیین نقش تمرکزگرایی در ایجاد چالش های مدیریت شهری در ایران

پژوهش ‎های جغرافیای سیاسی

مقاله 2، دوره 1، شماره 1، اردیبهشت 1395، صفحه 27-53   

نوع مقاله: مقالات علمی -پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pg.v1i1.47785

نویسندگان

علی ولیقلی زاده^* ؛ توران خیری

دانشگاه مراغه

چکیده

سیستم اداری ایران به‌صورت متمرکز اداره می شود که این سیستم باعث به وجود آمدن چالش هایی در اداره کشور به ویژه در حوزه مدیریت شهری بوده است. هرچند که با تشکیل شورای اسلامی شهر و اعطای بعضی از وظایف به شهرداری، حرکتی جدید به سمت تمرکززدایی در شهرها شروع شده، اما به خاطر سیستم پیچیده ساختار مدیریتی و برنامه ریزی کشور، هنوز این امر در زمینه تمرکززدایی توفیقی نداشته و به همین دلیل سیستم مدیریت شهری با چالش های بزرگی همراه است. هدف این تحقیق بررسی نقش تمرکزگرایی در ایجاد چالش های مدیریت شهری در ایران می باشد که این امر با استفاده از روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی به انجام رسیده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که تمرکزگرایی در ساختار مدیریتی ایران باعث تکوین رویکرد بخشی و دولتی و دولت ‌محور نسبت به شهر و مسائل مختلف شهری شده که حاصل آن چیزی غیر از تضعیف جایگاه شهرداری ها در سیستم مدیریت شهری نیست. همچنین این امر چالش-هایی(محتوایی و رویه ای) را در ایران در حوزه مدیریت شهری ایجاد کرده است که رهایی از این چالش ها نیازمند بازساخت نگرش ها و دیدگاه ها و روش های موجود در شیوه مدیریت شهری در ایران می باشد. در مجموع، بر اساس نتایج تحقیق، در ساختار متمرکز اداری – سیاسی ایران، مدیریت و برنامه ریزی به جای تحقق توسعه مانع اصلی توسعه محسوب می شود. لذا تلاش های فراوانی باید انجام گیرد تا زمینه مساعد برای مشارکت همه‌جانبه به ‌منظور تمرکززدایی انجام شود. برای رفع این چالش، تغییر در نگرش به ساختار مدیریت شهری به‌عنوان تقویت حکومت محلی و مشارکت مردمی و مدیریت یکپارچه و تقسیم قدرت از بالا به پایین و تغییر این ساختار به سیستم از پایین به بالا می باشد تا هر سطحی به‌صورت جداگانه با توجه به استعدادها و محدودیت های خود توسعه و برنامه ریزی یابد.

کلیدواژه‌ها

مدیریت شهری؛ تمرکزگرایی؛ چالش های مدیریتی؛ مدیریت شهری در ایران