بررسی میزان تحقق پذیری شهر خلاق (مقایسۀ تطبیقی بین شاخص های توسعۀ پایدار شهری و معیارهای ایجاد شهر خلاق، نمونۀ مورد مطالعه: شهرهای استان یزد)

جغرافیا و توسعه فضای شهری

مقاله 2، دوره 1، شماره 2 - شماره پیاپی 1، اسفند 1393، صفحه 1-17   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gusd.v1i1.26048

نویسندگان

اصغر ضرّابی¹؛ میر نجف موسوی²؛ علی باقری کشکولی^{* 1}

¹دانشگاه اصفهان

²دانشگاه ارومیه

چکیده

شهر خلاق به عنوان یک مکان با شکوفایی قوی هنر و فرهنگ، خلاقیت و نوآوری با سناریوی چهارگانۀ سرمایۀ انسانی خلاق، کیفیت زندگی، زمینه‌های نوآوری و سرمایۀ اجتماعی در جهت به‌کارگیری شاخص‌های توسعۀ پایدار است. هدف از این تحقیق، تحلیلی بر ارتباط بین شاخص‌های توسعۀ پایدار و معیارهای شهر خلاق در شهرهای استان در راستای میزان تحقق‌پذیری شهر خلاق پایدار است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و جامعۀ آماری 24 شهر استان یزد و شاخص‌های تحقیق شامل 35 شاخص توسعۀ پایدار و 22 شاخص شهر خلاق است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدل‌های رتبه– اندازۀ شهری، ضریب آنتروپی و مدل‌ تاپسیس استفاده شده است. همچنین برای ارتباط بین متغیرها، آزمون‌های آمار استنباطی مانند ضریب همبستگی، رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر، به کار برده شده است. بررسی‌شاخص‌های توسعۀ پایدار در شهرهای استان یزد نشان می‌دهد در شاخص‌های تلفیقی، شهرهای یزد و میبد به عنوان شهرهای پایدار محسوب می‌شوند. همچنین نتایج تحلیل مسیر معیارهای شهر خلاق نیز بیان‌کنندۀ این است که متغیر‌های نوآوری با میزان 672/0 و آموزشی با میزان 537/0 دارای بیشترین تأثیرات به ترتیب در توسعۀ پایدار و شهرهای خلاق شهرهای استان یزد داشته‌اند. در نهایت شهر یزد با توجه به میزان بالای سرمایه‌های انسانی موجود، تعداد بالای متخصص، میزان بالای مراکز رشد و فناوری، قابلیت بالقوه‌ای در استفاده از انرژی‌های نو (خورشیدی، بادی) و حرکت به سوی تحقق شهر خلاق را دارد.

کلیدواژه‌ها

تحقق پذیری؛ شهر خلاق؛ سرمایۀ انسانی؛ توسعۀ پایدار؛ شهرهای یزد

مراجع

1. رحیمی، م؛ مردعلی، م؛ داها، ا. و فلاح‌زاده، ع.ا. (1392). شهر خلاق (مبانی نظری و شاخص‌ها)، مجلۀ دانش شهر. 196 (9). صص 68-1.

2. زیاری، ک.ا. (1380). توسعۀ پایدار و مسؤولیت برنامه‌ریزان در قرن بیست‌و‌یکم. مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی. 160. صص 386-371.

3. قرخلو، م. و حسینی، س.ه. (1386). شاخص‌های توسعۀ پایدار شهری. مجلۀ جغرافیا و توسعۀ ناحیه‌ای. شمارۀ 8.. صص 17-157.

4. محمدی، ج. (1392). جزوۀ درسی نظریۀ اجتماعی شهرها. دانشگاه اصفهان. گروه جغرافیا. ایران.

5. پور اصغر سنگاچین، ف؛ صالحی، ا و مثنوی، م. (1389). مقایسۀ تطبیقی- تحلیلی روش‌های سنجش توسعۀ پایدار. مجلۀ پژوهش‌های محیط زیست. 1 (1). صص 67-82.

6. مرکز آمار ایران. (1355، 1365، 1375، 1385، 1390). سرشماری عمومی نفوس و مسکن. شهرهای استان یزد. ایران.

7. موسوی، م.ن. (1388). تحلیل کارکرد مرز بر ساختار فضایی شهرهای مرزی (مورد: آذربایجان غربی). پایان‌نامۀ منتشر‌نشدۀ دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری. دانشگاه اصفهان. ایران.

8. روزلند، م. (1378). ابعاد شهر اکولوژیک. مترجم: مهدی موسی کاظمی محمدی. مجلۀ جغرافیا رشد آموزش جغرافیا. 53 (12). صص 44-37.

9. Audia, P. G., & Rider, C. I. (2010). Close, but not the same: locally headquartered organizations and agglomeration economies in a declining industry. Research Policy, 39(3), 360-374. doi:10.1016/j.respol.2010.01.007

10. Beckstead, D., & Brown, W. M., (2006). Capacity innovation: employ en science set en genie dam’les villas comedienne set Americans. Statistic Canada, Ottawa, p. 128.

11. Bourne, L. S., Hutton, T. A., Shearmur, R., & Simmons, J. (Eds.) (2011). Canadian urban regions: Trajectories of growth and change. Toronto, Canada: Oxford University Press.

12. Clark, T. N. (2004a). Gays and urban development: how are they linked? In The City as an Entertainment Machine. T. N. Clark (ed.), 221–234. Elsevier, Oxford, UK.

13. Clark, T. N. (2004b). Urban amenities: lakes, opera and juice bars, do they drive development? In The City as an Entertainment Machine. T. N. Clark (ed.), 103–140. Elsevier, Oxford, UK.

14. Darchen, S., & Tremblay, D. G. (2010). What attracts and retains knowledge workers/students: The quality of place or career opportunities? The cases of Montreal and Ottawa Cities. Elsevier, 27(4),225-233. www.elsevier.com.

15. Deffner, A., & Vlachopoulou, C. (2010). Creative city: A new challenge of strategic urban planning? Department of Planning and Regional Development, School of Engineering. University of Thessaly, Volos, 383 34, Greece. P. 48.

16. Evans, G. (2009). Creative cities, creative spaces, and urban policy. Urban Studies, 46.

17. Florida, R. (2002). The economic geography of talent. Annals of the Associations of American Geographers, 92(4), 743–755.

18. Florida, R. (2005). Cities and the creative class. City and Community, 2(1), 340-356.

19. Gilbert, B. A. (2012). Creative destruction: Identifying its geographic origins. Research Policy, 41, 737, Journal home page: www.elsevier.com.

20. Glaeser, E. L. (2005). Review of Richard Florida’s the rise of the creative class. Regional Science and Urban Economics, 35(5), 593–596.

21. Hall, P. (2000). Creative cities and economic development. Urban Studies, 37(4), 639-649.

22. Hospers, G. J. & Dalm, R. V. (2005). How to create a creative city. The viewpoints of Richard Florida and Jane Jacobs. Foresight, 7(4), 8-12.

23. Kong, L. (2011). From precarious labor to precarious economy, planning for precocity in Singapore’s creative economy. City, Culture and Society, 2(2), 55-64.

24. Leonie, S. (2005). A new spin on the creative city: Artist/planner collaborations. Planning Theory and Practice, 6(1), 101-128.

25. Long, J. (2009). Sustaining creativity in the creative archetype: the case of Austin, Texas. Cities, 26(4), 210-219.

26. Maning, J., & Darnton, J. (2006). Social diversity and economic development in the metropolis. Journal of Planning Literature, 21(2), 153-168.

27. Neil, B. (2004). Creative Cities Structured Policy Dialogue Backgrounder. CPRN Backgrounder Paper, pp. 1- 21. Retrived from http://cprn.org/documents/31345_en.pdf.

28. Ooi, C. S. (2008). Credibility of a creative image: The Singaporean approach. Creative encounters: Creativity at work, Copenhagen: Copenhagen Business School, pp. 1-21. Retrieved fromجhttp:// openarchive. cbs.dk/bitstream/ handle/ 10398/7774/ Creative %20Encounters% 20Working % 20Papers%207.pdf?sequence=1.

29. Pour Asghar Sangachin, F., Solhi, A., & Masnavi, M. (2010). Comparative-analytic comparison of the methods of measuring sustainable development. Environmental Researches, 1(1), 67-82.

30. Pratt, C. (2011). The cultural contradictions of the creative city. City, Culture and Society, 2(3), 123-130. Journal homepage: www.elsevier.com.

31. Pratt, C., & Hutton, T. (2012). Reconceptualising the relationship between the creative economy and the city: Learning from the financial crisis. Cities xxx, 33, 1-10. Homepage: www.elsevier.com.

32. Scott, A. J. (2006). The cultural economy of cities, sage, creative cities: Conceptual issues and policy questions. Journal of Urban Affairs, 28(1), 1-17.

33. Siebel, W. (2008). Talent, Tolerant, Technologies, critics and marking gen dried neon deer stand politic. Region Poll, Festschrift Four Regional Wirtschaft, 1(1), 31-39.

34. Yusuf, Sh., & Nabeshima, K. (2005). Creative industries in East Asia. Cities, 22(2), 109-122.

35. Zimmerman, J. (2008). From brew town to cool town: neoliberals and creative city development strategy in Milwaukee. Cities, 25, 230–242.