شهرهای اداری ـ سیاسی و ناپایداری شهریمورد: سرابله

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقاله 8، دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 6، تیر 1385   

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geography.v4i6.3075

نویسندگان

علی اکبری علی اکبری^* ؛ فرجی فرجی

چکیده

در تاریخ شهر و شهرنشینی ایران، انقلاب مشروطیّت از نظر اجتماعی ـ اقتصادی و فضایی به عنوان یک نقطه‌ی عطف به شمار می‌رود، زیرا مداخله‌ی سازمان‌یافته و هدف مند دولت در توسعه‌ی شهری، از این زمان پایه‌گذاری شد. از دهه‌ی چهل به بعد، آثار و نمودهای خود را در رشد الگوهای متفاوت شهری در نظام شبکه‌ی شهری کشور، نمایان ساخت و بدین ترتیب بسیاری از قانون‌مندیهای سنّتی توسعه‌ی شهری را به هم ریخت. نوشته‌ی حاضر، یکی از این الگوها، یعنی شهرهای اداری ـ سیاسی را در قالب یک شهر پژوهی موردی، مورد بررسی قرار می‌دهد. در این راستا، ابتدا مؤلّفه‌های بستر ساز و سازوکار اجرایی آن، که مقدّم بر پیدایش شهرها و به شدّت بر آن اثرگذار است، شناسایی و تحلیل شده است؛ سپس نتایج و پیامدهای منبعث از آن در عرصه‌های مختلف شهر، با تکیه بر مستندات آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته‌اند. نتایج مقاله بر الگوی مداخله‌ی غیرعلمی و ناکارآمد دولت در توسعه‌ی شهر اداری- سیاسی تأکید دارد، که با جنبه‌های ناپایداری متعدّدی قابل تعریف است.