حکم اهانت به مریم مقدس در شریعت مسیحیت

فقه و اصول (Fiqh va uṣūl)

مقاله 2، دوره 41، شماره 1 - شماره پیاپی 82، خرداد 1388   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/fiqh.v0i0.3147

نویسندگان

محمدرضا جواهری^* ؛ سیدرضا موسوی

استادیار دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

اهانت به شخصیّت های مقدس هر یک از ادیان الهی، از جانب پیروان دین دیگر گفتگوی ادیان را به بن بست می کشاند. ولی احترام و تکریم آنان زمینه را برای برقراری ارتباط، تقریب ادیان و تفاهم در راه شناخت حق فراهم می آورد و آثار مثبت و سازنده ای دارد. آگاهی از احکام ادیان الهی در مسئلة توهین به شخصیّت های مقدس، از رویارویی و تقابل پیروان ادیان می کاهد و آنان را از توهین به مقدسات یکدیگر باز می دارد. این پژوهش فقهی درصدد است بر اساس مدارک و منابع معتبر شرعی مسیحیت، حکم اهانت به مریم مقدس را به دست آورد. از این رو نخست منابع اصلی پذیرفته شده از جانب مذاهب مسیحی شناسایی و معرفی شده و سپس فضایل مریم مقدس از درون کتاب و سنت مسیحی و آرای پاپ استخراج گردیده و در نهایت حکم و جزای توهین به این شخصیّت بی نظیر مسیحیت استنباط و ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

مریم؛ شریعت؛ مسیحیت؛ توهین؛ مقدسات

مراجع

انجیل شریف،ترجمة جدیدفارسی،(عهد جدید خداوند و نجات دهندة ما عیسی مسیح که از زبان یونانی ترجمة شده است)، 1981م، تهران انتشـارات انجـمن کتـاب مقدس،

تهران، 1981م.

کتاب مقدس(عهد عتیق و عهد جدیدکه از زبان های اصلی عبرانی و کلدانی و یونانی

ترجمة شده است)، ترجمة انجمن کتاب مقدس،چاپ دوم درایران، انجمن کتاب مقدس ایران، 1978م.

آرمسترانگ، کارل؛ زندگینامة پیامبراسلام محمد صلی الله علیه وآله و سلم، ترجمة کیانوش حشمتی، انتشارات حکمت، تهران، 1383- 1425ق.

آشتیبانی، جلال الدین؛ تحقیقی در دین مسیح، نشر نگارش، تهران، 1368.

ابطحی، محمد علی؛ دیالوک با دانشمندان مسیحی(دین در جهان معاصر) طرح نو، تهران، 1379.

الدر، جان؛ تاریخ اصلاحات کلیسا، نورجهان، تهران، 1947م.

انوری، حسن؛ فرهنگ بزرگ سخن، سخن، تهران، 1381.

بازرگان، مهدی؛ گمراهان (حدیثی مفصل از قرون وسطای مسیحیت در ارتباط با سوره حمد)، تهران مهر، نهضت آزادی ایران، 1362.

بستانی، بطرس؛ دایرة المعارف بستانی، بیروت، دارالمعرفه، 1900م.

بکراش، بورا؛ تفتیش عقاید، ترجمة مهدی حقیقت خواه، ققنوس، تهران،1383.

پالارد، جان؛ واتیکان و فاشیسم ایتالیا 32- 1929، ترجمة مهدی سحابی، نشرمرکز، تهران،1366.

توفیقی، حسین؛ آشنایی با ادیان بزرگ، سمت،  1385.

تیواری، کدارنات؛ دین شناسی تطبیقی، ترجمة مرضیه (لوئیز) شنکایی، سمت، تهران، 1381.

جوویور، مری؛ درآمدی به مسیحیت، ترجمة حسن قنبری، مرکز مطالعات تحقیقات ادیان و مذاهب، قم، 1381.

خوری شرتونی لبنانی، سعید؛ اقرب الموارد فی فصـح العربیـة و الشوارد،  منشورات

مکتبة آیت الله العظمی المرعشی، قم، 1403ق.

دانستن، جی، لسلی؛ آیین پروتستان، ترجمة عبدالرحیم سلیمانی اردستانی،  موسسه

آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم، 1381.

دورانت، ویل و آریل؛ تاریخ تمدن؛ ترجمة ابوالقاسم طاهری و دیگران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، تهران، 1381.

دهخدا، علی اکبر؛ لغت­نامه، زیر نظر محمد معین و جعفر سجادی، دانشگاه تهران، 1377.

رابرتسون، آرچیبالد؛ عیسی ارسطوره یا تاریخ ، ترجمة حسین توفیقی‏، مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، قم، 1378.

راغب اصفهانی، حسین بن محمد؛ المفردات فی غریب القرآن، دفتر نشرالکتاب، 1404ق.

زمخشری، محمودبن عمر؛ اساس البلاغة، به­تحقیق عبدالرحیم محمود، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، قم، بی تا.

زیبایی نژاد ، محمد رضا؛ مسیحیت شناسی مقایسه ای، سروش، تهران، 1384.

شجاعی زند، علیرضا؛ عرفی شدن در تجربه مسیحی و اسلام، انتشارات باز و مرکز بازشناسی اسلام و ایران، تهران، 1381.

طریحی، فخرالدین؛ مجمع البحرین و مطلع النیّرین، انتشارات کتابفروشی مرتضوی، تهران، 1362.

عبدالله، ناصرعلی؛ المعجم البسیط، انتشارات دانشگاه علوم رضوی، مشهد، 1380.

عبدخدایی، مجتبی؛ واتیکان (کلیساهای جهانی کاتولیک)، انتشارات بین المللی، تهران، 1382.

عمید، حسن؛ فرهنگ فارسی، امیرکبیر، تهران، 1363.

غوری، یوحنا بطرس؛ مختصراللاهـوت الادبی، ترجمـة از لاتین به عربی توسط یوحنا

حبیب الخوری، مطبعة العمومیه الکاتولیکیه، 1879م.

فاستر، مایکل ب؛ خداوندان اندیشه سیاسی، ترجمة جواد شیخ الاسلامی امیرکبیر،

تهران، 1362.

فرآل، م . و؛ دادگاه تغتیش عقاید (انگیریسیون)، ترجمة لطفعلی بریمانی، انتشارات توس، تهران، بی تا .

فلاورز، سارا؛  اصلاحات، ترجمة رضا یاسایی، چاپ دوم، ققنوس، تهران، 1382.

کاکس ، هاروی؛ مسیحیت، ترجمة عبدالرحیم سلیمانی اردستانی، مرکز مطالعات

و تحقیقات ادیان و مذاهب، قم، 1378.

کلارک، دنیس؛ زندگانی و تعالیم عیسی مسیح، ترجمة ط میکائیان، دوستداران، انتشارات مسیحی، تهران، 1980م.

کونگ ، هانس؛ تاریخ کلیسای کاتولیک، ترجمة حسن قنبری، مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، قم، 1384.

گریدی، جوان ا؛ مسیحیت و بدعتها، ترجمة عبدالرحیم سلیمانی اردستانی، موسسه فرهنگی طه، قم، 1377.

گیربرانت ، آلن؛ کلیسای انقلابی، ترجمة پرویز هوشمند راد، شباویز، تهران،1367.

لون ، وان؛ انگیزسییون (تفتیش عقاید)، ترجمة غلامرضا سعیدی، هندریک ویلم، بی­جا، بی­تا .

لاک ، جان؛ نامه ای در باب تساهل، ترجمة شیرزاد گلشاهی، نشرنی، تهران، 1377.

لین، تونی؛ تاریخ تفکر مسیحی، ترجمة روبوت آسریان، نشرو پژوهش فروزان، تهران،  1380.

مارتینلی، فرانکو؛ تاریخ تفتیش عقاید (‌تاریخ، سفاکی­ها، شکنجه­ها و سادیسم­ها) ترجمة ابراهیم صدقیانی، جهان رایانه امین، تهران، 1378 .

محمدیان، بهرام و دیگران؛ دایره المعارف کتاب مقدس، روزنو، تهران، 1380.

مصطفوی کاشانی، لیلی؛ شورای واتیکان دو میعادگاه کلیسای کاتولیک با تجددگرایی، مرکز مطالعات فرهنگی بین المللی و انتشارات بین المللی الهدی، تهران،

1378.

معین، محمد، فرهنگ فارسی، تهران، امیرکبیر، 1362.

مکارم شیرازی، ناصر و دیگران؛ دائرة المعارف فقه مقارن، مدرسه الامام علی ابن

ابی طالب علیه السلام ، قم، 1385.

مک گراث ، آلیستر؛ مقدمه ای بر تفکر نهضت اصلاح دینی، ترجمة بهروز حدادی،

مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، قم، 1382.

مک گراث، الیستر؛ درسنامه الهیات مسیحی، ترجمة بهروز حدادی، مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، قم، 1384.

مولند ، اینار؛ جهان مسیحیت، ترجمة محمد باقر انصاری و مسیح مهاجری، امیرکبیر، تهران، 1381.

میشل، توماس؛ کلام مسیحی، ترجمة حسین توفیقی، مرکز تحقیقات ادیان و مذاهب، قم، 1377.

ناس ، جان بایر؛ تاریخ جامع ادیان، (با ویرایش جدید)، ترجمة علی اصغر حکمت، ویرایش پرویز تابکی، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، تهران، 1385.

وان وورست، رابرت ای؛ مسیحیت از لابه لای متون، ترجمة جواد باغبانی و عباس رسول زاده، مرکز انتشارات آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم، 1384.

وایت، مایکل؛ پاپ و مرد مرتد (زندگی حقیقی جوردانو برونو)، ترجمة فروغ پوریاوری، انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، تهران، 1384.

ویر، کالیستوس؛ سنت از دیدگاه مسیحیت(مقدمه ای برشناخت مسیحیت )، ترجمة همایون همتی، نقش جهان، تهران، 1379.

هاکس، جیمز؛ قاموس کتاب مقدس، مطبعه آمریکایی، بیروت، 1928 م .

هاینس دشنر، کارل؛ فاشیسم و کلیسا، ترجمة مهدی ثامنیه، انتشارات محقق، مستند 1380.

هگل، گئورک ویلیهام فردریش؛ استقرار شریعت در مذهب مسیح ، ترجمة باقرپرهام ، نشرآگه، تهران، 1369.

هیوم، رابرات ارنست؛ ادیان زنده جهان، ترجمة عبدالرحیم گواهی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران،1383.