پیامدهای فاصله در روابط زوجین و استراتژی های مواجهه با آن

علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

مقاله 2، دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 25، شهریور 1394، صفحه 1-25   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jss.v12i1.19432

نویسندگان

سهیلا صادقی فسایی¹؛ زینب ملکی پور^{* 2}

¹تهران

²پیام نور، ایلام

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی پیامدهای فاصله و استراتژی های مواجهه با آن است. به این منظور با به کارگیری روش کیفی با چهل و سه زن و مرد که مایل به مشارکت در تحقیق بودند، مصاحبه های عمیق انجام شد و تجربۀ زنان و مردان از فاصله، پیامدها و شیوه های برخورد با آن، بر اساس روایت آنها، بررسی و مطالعه شد. بعد از انجام مصاحبه ها، جهت شناسایی و بررسی موضوعات اصلی پژوهش (پیامدها و استراتژی های مواجهه با فاصله)، مراحل کدگذاری و تحلیل داده ها انجام شد. استراتژی ها در سه دستۀ حفظ و بهبود رابطه، بی تفاوتی نسبت به رابطه و پایان دادن به رابطه تقسیم بندی شدند. بررسی فاصله در روابط زوجین بیانگر دو دسته پیامد مثبت و منفی است. پیامدهای منفی شامل احساس تنهایی، فقدان شادکامی، محرومیت نسبی و غیره است. پیامدهای مثبت مقولاتی؛ مانند ارزیابی خویشتن، آزادی عمل، مهارت و خوداتکایی و غیره را در برمی گیرد. نتایج پژوهش دلالت بر پیچیدگی و تنوع تجربیات مشارکت کنندگان دارد. از این رو، در شناخت پیامدهای فاصله و استراتژی های مواجهه با آن، باید ویژگی های زمینه ای مشارکت کنندگان همچون جنس، تحصیلات، داشتن فرزند و غیره مدنظر قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

فاصله؛ فاصله گذاری؛ پیامد؛ استراتژی

مراجع

1. آلتمن، ا. (1382) . محیط و رفتار اجتماعی: خلوت، فضای شخصی، قلمرو و ازدحام. (ع. نمازیان، مترجم). تهران: مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.

2. اعزازى، ش .( 1383) . ساختار جامعه و خشونت علیه زنان. فصل‌نامۀ رفاه اجتماعى. (14). صص 82-47.

3. چلبی، م. (1375) . جامعه‌شناسی نظم: تشریح و تحلیل نظری نظم اجتماعی. تهران: نشر نی.

4. حسین‌چاری، م؛ خیر، م. (1381). بررسی کارایی یک مقیاس برای سنجش احساس تنهایی در دانش‌آموزان دورۀ راهنمایی. مجلّۀ علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز. 1(1). صص 59-46.

5. حسینی، س. ح. (1386) . جامعه‌شناسی نظام گسیختگی خانواده و طلاق. تهران: نشر سلمان.

6. روزن باوم، ه. (1367). خانواده به منزلۀ ساختاری در مقابل جامعه: نقد مبانی نظری جامعه‌شناسی خانواده در آلمان. (م. ص. مهدوی، مترجم). تهران: مرکز نشر دانشگاهی.

7. روشنی، ش. (1389). طلاق عاطفی؛ زمینه و پیامدها. (پایان‌نامۀ منتشرنشدة کارشناسی ارشد زن در خانواده). دانشگاه الزهرا. ایران.

8. زنجانی‌زاده‌اعزازی، ه؛ امیری‌ترشیزی، م. (1384). سنجش میزان خودمختاری زنان همسردار ساکن مشهد و عوامل مؤثر بر آن. فصل‌نامۀ مطالعات زنان. 1(8). صص 31-5.

9. سیف، س؛ اسلامی، م. (1387). نقش باورهای ارتباطی در کارکرد خانواده و سازگاری زناشویی. فصل‌نامۀ اندیشه‌های نوین تربیتی.(1 و 2). صص 99-130.

10. شیخ‌الاسلامی، ر؛ احمدی، س. (1390). پیش‌بینی مؤلفه‌های شادکامی زنان متأهل از طریق عزت نفس و روابط زناشویی. فصل‌نامۀ زن در فرهنگ و هنر. 1(1). صص 54-39.

11. فرهنگی، ع. (1379). ارتباطات انسانی( مبانی). تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.

12. فریزبی، د. (1386). گئورگ زیمل. (ش. مسمی‌پرست، مترجم). تهران: نشر ققنوس.

13. کاوه، س. (1383). روان‌شناسی بی‌وفایی و خیانت. تهران: نشر هنرسرای اندیشه.

14. منادی، م. (1383). تأثیر تصورات و تعاریف مشابه زوجین در رضایت از زندگی زناشویی از دیدگاه زنان. فصل‌نامۀ مطالعات زنان. (4). صص 40-7.

15. Ben-Ari, A. (2011). Rethinking closeness and distance in intimate relationships: Are they really two opposites? Journal of Family Issues, 2(1), 1-22.

16. Hess, J. (2002). Distance regulation in personal relationships: The development of a conceptual model and a test of representational validity. Journal of Social and Personal Relationships, 19(5), 663-683.

17. Lavee, Y., & Ben-Ari, A. (2007). Dyadic distance: From the inside story to a conceptual model. Journal of Social and Personal Relationships, 24(5), 645-655.

18. Scott, A. (2002). Communication characterizing successful long distance marriages (Unpublished doctoral dissertation), Louisiana State University, USA.