بررسی مبانی فقهی واگذاری ثمن به نظر کارشناس(بیع با نظر کارشناس)

فقه و اصول (Fiqh va uṣūl)

مقاله 5، دوره 42، شماره 1 - شماره پیاپی 84، خرداد 1389   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/fiqh.v0i0.3166

نویسنده

محمدمهدی مقدادی^*

عضو هیأت علمی پژوهشی دانشگاه مفید

چکیده

در بسیاری از قراردادها به ویژه عقد بیع، ممکن است تعیین بهای کالا یا خدمات بر عهده شخصی به عنوان کارشناس نهاده شود یا به قیمت بازار احاله گردد، لیکن اکثر فقیهان ما با استناد به ادله متعددی این گونه معاملات را باطل اعلام کرده‌اند، در برابر نیز برخی از فقها به درستی آن نظر داده‌اند. این نوشته تلاشی است در واکاوی و بررسی دیدگاه‌ها و مبانی فقهی ارائه شده و به اثبات رسانیدن صحت این نوع از معاملات.

کلیدواژه‌ها

معلوم بودن ثمن؛ ضابطه‌مند بودن ثمن؛ بیع به حکم کارشناس؛ قیمت بازار؛ غرر

مراجع

اراکی، محمد علی،  کتاب البیع، قم: موسسه اسماعیلیان،1415ق.

اردبیلی، احمد،  مجمع الفائدة و البرهان،  موسسة النشر الاسلامی، 1418ق.

آل کاشف الغطاء، محمد حسین،  تحریر المجله، تهران: مکتبة النجاح، بی­تا.

امام خمینی، روح الله،  کتاب البیع، تهران: موسسة تنظیم و نشر آثار الامام خمینی، 1368.

آملی، محمد تقی،  المکاسب و البیع، تقریرات آیت الله میرزای نائینی، قم: موسسة نشر الاسلامی، 1413.

انصاری، مرتضی،  کتاب المکاسب، قم: مجمع الفکر الاسلامی، 1420 ق.

بحرانی، یوسف،  الحدائق الناضرة، بی جا: بی نا، بی تا.

توحیدی، محمد علی،  مصباح الفقاهه، تقریرات آیت الله سید ابوالقاسم خویی، قم: مکتبة الدواری، 1377 ق.

جزری، محمد، النهایة فی غریب الحدیث و الاثر، بیروت: دارالفکر، بی تا.

حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعه، بیروت: دار احیاء التراث العربی، بی تا.

حسینی المراغی، میر عبدالفتاح، العناوین، قم: موسسة النشر الاسلامی، 1418 ق.

حلبی، السید حمزه بن زهره، غنیة النزوع، قم: موسسة الامام الصادق(ع)، 1418 ق.

حلی، احمد ابن ادریس، السرائر، قم: موسسة النشر الاسلامی، بی تا.

حلی، جعفر بن الحسن، شرائع الاسلام، نجف: مطبعة الآداب، 1389 ق.

حلی، حسن ابن یوسف، تذکرة الفقهاء، قم : موسسة آل البیت (ع)، 1420 ق.

حلی، محمد بن الحسن، ایضاح الفوائد، قم: مطبعة العلمیه، بی تا.

الدیلمی، حمزة بن عبدالعزیز، المراسم العلویة، بیروت، دارالحق، 1414ق.

زمخشری، محمود، اساس البلاغه، بیروت: دارالبیروت، 1404 ق.

الشریف المرتضی، سیدعلی، مسائل الناصریات، تهران، مرکز البحوث و الدراسات الاسلامیة، 1417ق.

شینور، عبدالناصر محمد، الاثبات بالخبره بین القضاء الاسلامی و القانون الدولی و تطبیقاتها المعاصرة، اردن، دار النفائس، 2005م.

صفایی، سید حسین و همکاران، حقوق بیع بین­المللی با مطالعه تطبیقی، تهران، دانشگاه تهران، 1384.

طاهرخانی، حسین، «قرارداد با عرض شناور»، مجله قضایی و حقوقی دادگستری. ش 43، 1382.

طباطبایی الحکیم، سید محسن، نهج الفقاهه، قم: دارالفقه للطباعة و النشر، 1421 ق.

طوسی، محمد بن الحسن، المبسوط فی فقه الامامیه، تهران: مکتبه المرتضویه، 1411ق.

ـــــــــــــ، کتاب الخلاف، قم: موسسه نشر الاسلامی، 1411ق.

عاملی، جمال الدین، القواعد و الفوائد،قم: منشورات مکتبة المفید، بی تا.

عاملی، سید جواد، مفتاح الکرامه، قم: موسسة نشر الاسلامی، 1425ق.

العکبری الشیخ المفید، محمد بن محمد، المقنعة، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، 1410ق.

علیدوست، ابوالقاسم،«فقه و مقاصد شریعت»، مجله فقه اهل بیت (ع)، ش41، 1384.

فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، بیروت: دارالجیل، بی تا.

فیومی، احمد، مصباح المنیر، قم: دارالهجره، 1405ق.

کاتوزیان، ناصر، قواعد عمومی قراردادها، تهران: شرکت سهامی انتشار، 1379.

ـــــــــــــ، حقوق مدنی، دوره عقود معین(1)، تهران: شرکت‌سهامی انتشار، 1384.

کرکی، علی بن الحسن، جامع المقاصد، قم: موسسة آل البیت (ع)، 1414 ق.

محقق الطهرانی، محمدرضا، حقائق الفقه فی شرح شرائع الاسلام، قم: مکتبة العلمیه،  1402 ق.

مرتضی، سید علی بن الحسن، الناصریات، قم: رابطه الثقافة و العلاقات الاسلامیه، 1417 ق.

مطرزی، ناصرالدین، المغربی ترتیب المغرب، بیروت: مکتبه البنان، 1999 م.

نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام، بیروت: داراحیاء التراث العربی، بی تا.

نراقی، احمد، عوائد الایام، قم: مکتب الاعلام الاسلامی، 1375.

نوری، سید مسعود،«بیع با ثمن شناور»، مجله نامه مفید، ش22، سال ششم.