بررسی تأثیر ویژگیهای سنگ شناسی بر توسعه عوارض کارستی در واحدهای سنگی کربناته رشته کوه شتری، شرق ایران

رخساره‌های رسوبی

مقاله 3، دوره 6، شماره 1، شهریور 1392، صفحه 1-18   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/sed.facies.v6i1.12561

نویسندگان

طیبه اشرف^* ؛ غلامرضا میراب شبستری؛ بهروز اعتباری

دانشگاه بیرجند

چکیده

ویژگیهای سنگ شناسی در سنگهای کربناته از جمله کانی شناسی، بافت، اندازه بلورها، تخلخل، شکستگی، انحلال و درجه سیمانی شدن نقشی بسیار مهم در ایجاد و توسعه پدیده‌های کارستی ایفا می‌کنند. به منظور بررسی میزان تأثیر این عوامل بر واحدهای سنگی کربناته در رشته کوه شتری، سه سازند اسفندیار، جمال و شتری مورد مطالعه قرار گرفته است. با توجه به این که میزان خلوص سنگ آهک نیز تأثیری به سزا بر میزان کارستی شدن دارد، آزمایش تعیین میزان ناخالصی بر روی تعدادی از نمونه‌های مورد مطالعه انجام شده و نیز داده‌های هیدروشیمیایی چشمه‌های منطقه مورد ارزیابی قرار گرفته است. همچنین، از سایر عوامل تحول اشکال کارستی در منطقه مورد مطالعه، ضخامت زیاد سنگ آهک، سنگ شناسی و شرایط زمین ساختی مناسب است. این پژوهش نشان می‌دهد که عامل اصلی بازدارنده تحول کارست در منطقه مورد مطالعه شرایط اقلیمی بوده است. هر چند که در بررسیهای انجام شده عوارض کارستی متعددی مانند کارن، دره‌های خشک، چشمه‌های کارستی، حفره‌های انحلالی و غار در این محدوده مشاهده شد، به نظر می‌رسد که تکامل عوارض کارستی در منطقه نیازمند شرایط اقلیمی مرطوبتر و پر باران‌تری از شرایط اقلیمی حاکم بوده است.

کلیدواژه‌ها

کارستی شدن؛ کارن؛ چشمه‌های کارستی؛ کوههای شتری؛ شرق ایران