دورة بحرانی کنترل علف‌های هرز ذرت در شرایط مشهد

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 7، دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 4، 1383، صفحه 182-195   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v2i2.1254

نویسندگان

مجید عباس پور^{* 1}؛ پرویز رضوانی مقدم²

¹مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

²دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

به منظور تعیین دوره بحرانی کنترل علفهای هرز در گیاه ذرت، آزمایشی در بهار سال 78 در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی مشهد در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار به مرحلة اجرا در آمد. تیمارها در دو گروه به ترتیب:‌ تداخل علفهای هرز تا مرحلة 4 برگی ذرت (19 روز پس از کاشت )، 7 برگی (34 روز پس از کاشت )، 11 برگی (48 روز پس از کاشت)، 13 برگی (52 روز پس از کاشت)، 17 برگی (59 روز پس از کاشت) و تداخل تمام فصل (123 روز پس از کاشت) و گروه دوم، کنترل علفهای هرز تا مراحل فوق بود. نتایج نشان داد که با طولانی شدن زمان تداخل علفهای هرز،‌ وزن خشک و سطح برگ علفهای هرز در واحد سطح افزایش یافت، ولی تراکم علف‌های هرز با افزایش طول دورة تداخل روند کاهشی از خود نشان داد و حداقل تراکم در تیمار تداخل تمام فصل به 23 بوته در متر مربع رسید. با گذشت فصل رشد، گونه‌های علف هرز چهار کربنه مانند تاج خروس و سوروف، بر علف‌های هرز سه کربنه غالب شدند. بطوری‌که در تیمار تداخل تمام فصل، وزن خشک علف هرز تاج خروس 93 % وزن خشک کل علف‌های هرز و سطح برگ تاج خروس 86 % از کل سطح برگ علف‌های هرز را به خود اختصاص داد. رشد مجدد علفهای هرز فقط در تیمار 19 روز عاری از علف هرز، قابل ملاحظه بود و باعث کاهش رشد ذرت در این تیمار شد. عملکرد دانه در تیمارهای 52،‌ 59 و 123 روز عاری از علف هرز بطور معنی‌داری بیشتر از تیمارهای 48، 52، 59 و 123 روز تداخل علف هرز بود، ولی بین سایر تیمارها از نظر عملکرد دانه اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. بر طبق معادلات سیگموئیدی برازش داده شده برای هر دو گروه تیمارها، و بر حسب 10 در صد کاهش عملکرد نسبت به شاهد بدون تداخل، دورة بحرانی کنترل علفهای هرز ذرت دانه ای در شرایط آب و هوایی مشهد، بین 20 تا 56 روز پس از کاشت (4 تا 14 برگی) بدست آمد.