تنوع زیستی گیاهان دارویی و معطّر در بوم نظامهای زراعی ایران

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 9، دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 4، 1383، صفحه 208-215   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v2i2.1256

نویسندگان

علیرضا کوچکی^* ؛ مهدی نصیری محلاتی؛ فرزاد نجفی

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

تولید بالقوه و ثبات دراز مدت تولید در بوم نظامهای کشاورزی به حفظ و تقویت اشکال مختلف تنوع زیستی در آنها وابسته می‌باشد. سیستمهای نوین کشاورزی، از طریق گسترش نظامهای تک کشتی و گرایش به استفادة گسترده از ارقام پر محصول و حداقل تنوع ژنتیکی، کارکرد مطلوب و پایداری دراز مدت بوم نظامهای زراعی را به مخاطره انداخته است. داده‌های مورد نیاز برای این مطالعه (شامل تعداد و سطح زیرکشت هر یک از گونه های دارویی و معطر) از 183 شهرستان مربوط به 27 استان ایران در سال 1381، جمع آوری شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که تعداد گونه‌های دارویی و معطری که در ایران کشت می‌شوند، حدود 56 گونه بوده و شاخص شانون برای این گونه‌ها ، 64/0 می‌باشد. نسبت سطح زیر کشت گیاهان دارویی و معطر به سطح کل زیر کشت در ایران، 87/0 درصد می‌باشد. در حدود 6/44 درصد از این مقدار سطح زیر کشت مربوط به 2 گونة زعفران و زیرة سبز می‌باشد و بخش عمدة دیگر آن نیز که در حدود 5/43 درصد می‌باشد به کشت گونه‌های دارویی چند منظوره، اختصاص یافته است. لذا کمتر از 12 درصد از سطح زیر کشت گیاهان دارویی و معطر در ایران، به تولید گونه هایی که تنها به منظور دارویی، تولید می‌شوند، اختصاص یافته است. استان خراسان در بین استانهای کشور از بیشترین سطح زیر کشت و تنوع گونه‌های دارویی و معطر برخوردار است.