تأثیر روش کم‌آبیاری بر خسارت ایجاد شده توسط کرم ساقه‌خوار برنج (Chilo suppressalis Walker; Lepidoptera: Crambidae

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 4، دوره 23، شماره 1 - شماره پیاپی 5، مهر 1388   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v23i1.1877

نویسندگان

مهرداد عمواقلی طبری^{* 1}؛ حسن قهاری²؛ بهروز عرب زاده

¹موسسه تحقیقات برنج کشور

²دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

چکیده
آب، عنصر اصلی در تولید محصولات کشاورزی می‌باشد. بهره‌وری مطلوب از آب در کشوری مانند ایران با اقلیم خشک و نیمه‌خشک، بسیار حایز اهمیت است. بررسی تأثیر رژیم‌های مختلف آبیاری روی کرم ساقه‌خوار برنج (Chilo suppressalis Walker, Lep.: Crambidae) به عنوان یکی از مهمترین عوامل زیان آور برنج، گامی مهم در جهت استفاده‌ی بهینه از آب شیرین در چارچوب مدیریت محصولات زراعی محسوب می گردد. به همین منظور ویژگی‌های مختلفی شامل تعداد پنجه، آلودگی غلاف برگ، خشکیدگی جوانه‌ی مرکزی و خوشه‌های سفید شده در برنج رقم فجر مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش‌ها طی فصول بهار و تابستان 1382 و 1383 در شرایط کم‌آبیاری و در قالب دو سیستم کشت نشایی و خشکه‌کاری با هفت تیمار شامل رژیم‌های مختلف آبیاری و در سه تکرار با استفاده از طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مؤسسه‌ی تحقیقات برنج آمل انجام شد. بعد از آماده‌سازی زمین، در اوایل خردادماه، نشاهای رقم فجر به تعداد چهار عدد در هر کپه با فواصل 30×30 سانتی‌متر در کرت‌های آزمایشی به ابعاد 5 × 3 متر مربع کشت شدند. نمونه‌برداری‌ها در سه مرحله‌ی زمانی شامل سه و هشت هفته بعد از نشاکاری و ده روز پیش از رسیدن محصول و به صورت تصادفی انجام گردیدند. در این بررسی از هر کرت پنج بوته‌ی کامل انتخاب و سپس بوته‌های آلوده و سالم شمارش گردیدند. بر اساس نتایج به دست آمده، رژیم‌های مختلف آبیاری در هر دو سیستم‌ کشت نشایی و خشکه‌کاری بر ویژگی‌های مورد بررسی در این تحقیق اثر معنی‌دار نشان ندادند. به این ترتیب اعمال تغییر در مقدار آب مصرفی در مزارع برنج، تأثیر معنی‌دار در میزان خسارت ایجاد شده توسط کرم ساقه‌خوار برنج نشان نداد.

واژه‌های کلیدی: کم‌آبیاری، خشکه‌کاری، کشت نشایی، کرم ساقه‌خوار برنج، رقم فجر