ذهن از منظر ابن سینا

جستارهایی در فلسفه و کلام

مقاله 4، دوره 42، شماره 1 - شماره پیاپی 84، خرداد 1389، صفحه 106-124   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/philosophy.v42i1.11241

نویسندگان

فهیمه شریعتی^* ؛ سید مرتضی حسینی شاهرودی

چکیده

«ذهن» از واژگان و مفاهیمی است که به کرات در آثار فلاسفۀ مسلمان از جمله ابن سینا به چشم می خورد اما معنای محصلّی از آن را به سختی می توان تبیین کرد.
با توجه به نوع کاربردهای این واژه در آثار ابن سینا و نظر به گستردگی و تنوع آن آثار شاید بتوان حدود معنایی این واژه را از منظر وی به دست آورد. این معنا حدود مشترکی با نفس از یک طرف و با مغز و سیستم عصبی از طرف دیگر دارد. همچنین می توان ناگفته هایی از ابن سینا را با توجه به گفته های وی استنباط کرد.

کلیدواژه‌ها

ذهن: نفس: فکر: حدس: ابن سینا

مراجع

ابن سینا، حسین ابن عبدالله،  (الالهیات)، قم، مکتبة آیة الله مرعشی، 1404 (الف).

ابن سینا، حسین ابن عبدالله، اشارات و تنبیهات، ترجمه و شرح حسن ملکشاهی، تهران، سروش، 1382.

ابن سینا، حسین ابن عبدالله، التعلیقات، قاهره، الهیئة المصریة للکتاب، 1973.

ابن سینا، حسین ابن عبدالله، الشفا (الطبیعیات)، قم، مکتبة آیة الله مرعشی، 1404 (ب).

ابن سینا، حسین ابن عبدالله، الشفا (المنطق) ج 1. قم، مکتبة آیة الله مرعشی، 1404 (ج).

ابن سینا، حسین ابن عبدالله، القانون فی الطب، بیروت، دار صادر، بی­تا.

ابن سینا، حسین ابن عبدالله، المباحثات، قم، بیدار، 1413 ق.

ابن سینا، حسین ابن عبدالله، المبدأ و المعاد، تهران، دانشگاه تهران، 1363.

ابن سینا، حسین ابن عبدالله، المحدود، تهران، سروش، 1326.

ابن سینا، حسین ابن عبدالله، النفس من کتاب الشفا، قم، بوستان کتاب، 1385.

ابن سینا، حسین ابن عبدالله، تسع رسائل فی الحکمة و الطبیعیات، 13. قاهره، انتشارات دارالعرب، چاپ دوم، 1326.

ابن سینا، حسین ابن عبدالله، رساله نفس، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم، 1371.

ابن سینا، حسین ابن عبدالله، منطق المشرقیین، قم، مکتبة آیة الله مرعشی، چاپ دوم، 1405.

ابن سینا، حسین ابن عبدالله،النجاة من الغرق فی بحرالضلالات، تهران، دانشگاه تهران، 1379.