دیپلماسی تحریم اتحادیة اروپا در برابر برنامة هسته‌ای ایران

پژوهش نامه ایرانی سیاست بین الملل

مقاله 3، دوره 1، شماره 1، آبان 1391، صفحه 50-67   

نوع مقاله: مقالات

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jipr.v1391i1.27018

نویسنده

سعید خالوزاده^*

دکتری علوم سیاسی دانشگاه پاریس، پژوهشگر ارشد مطالعات اروپا

چکیده

فعالیت‌های هسته‌ای ایران یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی است که بر روابط جمهوری اسلامی ایران و اتحادیة اروپایی سایه افکنده و علاوه بر مناسبات سیاسی، جنبه‌های دیگر روابط ایران و اروپا را ‌هم تحت‌الشعاع قرار داده است. ارزیابی روابط جمهوری اسلامی ایران و اتحادیة اروپایی نشان می‌دهد که اختلافات دو طرف طی سال‌های اخیر پررنگ‌تر و منجر به رادیکال‌شدن موضع اتحادیة اروپا در قبال ایران شده است. در این مقاله، به بررسی تأثیر چالش‌های ناشی از فعالیت‌های هسته‌ای ایران بر روابط جمهوری اسلامی و اتحایة‌اروپا می‌پردازیم. پرسش اصلی این نوشتار عبارت است از این‌که چرا اتحادیة اروپا در برخورد با فعالیت‌های هسته‌ای ایران از گزینة آمریکا یعنی «کاربرد زور» حمایت و با آن همراهی نکرده است. فرضیة اصلی مقاله آن است که اتحادیة اروپا با ردّ گزینة توسل به زور، دیپلماسی تحریم‌ شدید ایران را جایگزین کرده و آمریکا را با خود همراه ساخته است. در این راستا، اعمال فشار، مجازات‌های اقتصادی و تحریم‌های فراگیر و حمایت از صدور قطعنامه‌های ضد ایرانی توسط «شورای امنیت»، در هماهنگی کامل با آمریکا مورد توجه اتحادیة اروپایی است. مقطع مورد نظر این مقاله، عمدتاً ده سال اخیر و به‌خصوص بعد از روی کار آمدن دولت نهم در ایران است. همچنین به نقش برجستة آمریکا در این رابطه، اشاره می‌شود.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: اتحادیة اروپایی؛ فعالیت‌های هسته‌ای ایران؛ آمریکا؛ آژانس بین‌المللی انرژی اتمی؛ دیپلماسی تحریم ایران

مراجع

Agence Europ. (2008, Juin 22). Bruxelles.
Agence Europe (2008, Juin 17). Bruxelles.
Bratton, P. (2005). When is coercion successful? Naval War College Review,
58(3), 101.
Conclusions du conseil (2010, Juillet 26). Sanctions de l’union européenne contre
l’Iran. Bruxelles.
Déclaration de la présidence européenne sur les droits de l’homme en Iran (2009 و
Octobre 25). Bruxelles.
Déclaration du conseil de l’union européenne (2003, Juin 22). Available at:
http://www./fileadmin/Fichiers/Iran/commission/affaires_europeennes/Conclusions_
CE/ Thessalonique_juin2003.pdf, (accessed on 2012, Octobre 10).
Déclaration du conseil de l’union européenne (2003, Octobre 16). Bruxelles.
available at: http://www.consilium.europa.eu.Bruxelles, les 17 et 18 Octobre
2003, (accessed on 2012, Obctobre 5).
Déclaration du conseil de l’union européenne (2008, Juin 24). Bruxelles. available
at:
http://www.eu2008.si/fr/News_and_Documents/Agendas/June/0623_.pdf061
0EU_Iran_Declaration.html, (accessed on 2012, Obctobre 5).
Déclaration du conseil de l’union européenne (2008, Juin 29). Bruxelles.
Déclaration du sommet UE-États-Unis (2008, Juin 10). à Brdo en Slovénie. available at:
http://www.eu2008.si/fr/News_and_Documents/Press_Releases/June/0610EU_USA
_Declaration.html, (accessed on 2012, Obctobre 1).
Delpech, T. (2007, Mars 25-31). Magazine Le Monde 2, Paris.
EU Presidency (2009, Jun 15). Statement Concerning the Iranian Presidential
Elections.
European Union Center of North Carolina (2008, March). EU briefings.
George, A. (1997). Forcegul Persuasion: Coercive Diplomacy as an Alternative to
War. Washington, D. C. United States Institute of Peace Press. 68.
Gresh, A. (2007, Juin-Juillet). compte à rebours, Le Monde Diplomatique, 93,
Paris.
Gresh, A. (2007, Juin-Juillet). Tempêtes sur l’Iran, Le Monde Diplomatique, 93,
Paris.
Guy, D., Bozorgmehr, N., & Barker, A. (2009, February 25). EU Trio targets
tougher Iran sanctions, Financial Times.
Iran holder of peaceful nuclear (2008, May 20). Available at:
http://www.coleurope.eu/sites/default/files/research-
paper/edp_1_2009_tocha.pdf, (accessed on 2012, Obctobre 1).
Journal officiel de l’Union européenne. (2008, Juin 23). Luxembourg, décision de
conseil 2008/47523CE de l’Union européenne

Le Figaro, (2008, Juin 12), Paris.
Le Monde. (2008, Juin 12). Paris.
Le Monde. (2008, Juin 17). Paris.
Le rapport du directeur général de l'AIEA, Mohamed ElBaradei (2008, 6 Juin).
Monika Tocha. (2009, January). The EU and Iran’s Nuclear Programme: Testing
the Limits of Coercive Diplomacy, EU diplomacy Papers, University of
heidelberg, Germany. available at: www.coleurope.eu, (accessed on 2012,
December 9).
Overhaus, M. Analysis : European diplomacy and the conflict over Iran 's nuclear
program (2007, July 19). Available at: www.deutsche-
aussenpolitik.de/resources/dossiers/iran06/dossier-iran-introduction.pdf.
(accessed on 2008, May 20).
Pailhe, C. (2007, Juillet). et l’Europe s’aligna sur les Etats-Unis, Paris.
Sauer, T. (2007, February 28-March 4). Coercive diplomacy revisited: the Iranian
nuclear weapons crisis. Paper presented at 48th Annual Convention of the
International Studies Association (ISA), Chicago.
Schaub, G. (1998). Competence: Resuscitating the concept, in L. Freedman (eds.),
Strategic coercion: Concepts and cases, Oxford: Oxford University Press.
Stratégie de l’UE contre la prolifération des armes de destruction massive, (2003,
Décembre 12-13), Acte 15708. Available at:
http://www.diplomatie.gouv.fr/en/country-files/iran, (accessed on 2012,
Obctobre 15).
Third Foreign Affairs Council Meeting Luxemburg (2010, June 14).