تشدید تقابل گرایی ایالات متحده و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در پساناآرامی های غرب آسیا؛ پیامدهای ترور سرلشگر قاسم سلیمانی

پژوهش ‎های جغرافیای سیاسی

مقاله 6، دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 13، خرداد 1398، صفحه 151-180   

نوع مقاله: مقالات علمی -پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pg.v4i1.84992

نویسندگان

یونس فروزان؛ عبدالرضا عالیشاهی^*

دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

اصولا ماهیت سیاست‎خارجی در ایالات‎متحده به‎ویژه در میان جمهوری‎خواهان مبتنی بر مواردی همچون پشتیبانی بی‌قید و شرط از رژیم اشغالگر قدس، تاکید بر جنگ با دشمنان، عدم‎تمایل به‎ تفاهم با رقبای سیاسی و نظامی ‎و کسب بیشینه منافع ایالات‎متحده در سایه ارعاب و تهدید می‎باشد. این مسئله در منطقۀ غرب آسیا به‎ویژه با افزایش روزافزون قدرت نظامی ‎سپاه پاسداران انقلاب‎اسلامی ‎در پساداعش و شکل‎گیری ائتلاف قدرتمند شیعیان در منطقه (به‎مثابه ‎محورت شرارت به‎زعم آمریکایی‌ها) مهمترین مانع تحقق منافع این کشور در منطقه تشدید می‎باشد. در این مقاله، تلاش نویسندگان ارائه پاسخی متقن به‎این سوال است: علت ترور سرلشگر سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب‎اسلامی ‎از سوی ترامپ چه بوده است؟ و در ادامه چه پیامدهای محتملی را برای آینده امنیت این منطقه می‎توان متصور بود؟ فرضیه مقاله که مبتنی بر تئوری مدل سیکلی بحران مایلس‌هاگ می‎باشد، دلالت بر این مسئله دارد که عقبه ‎تاریخی این بحران، گذشته از خصومت‌های تاریخی بعد از انقلاب‎اسلامی، به‎ دوران انعقاد قرارداد برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام برمی‎گردد. مرحلۀ تکوین این بحران، به‎شکل‎گیری و قوام روزافزون جبهه مقاومت شیعیان در دوران ظهور داعش و پساداعش و اعمال تحریم‌های اقتصادی سنگین آمریکا علیه مسئولین سپاه در منطقه مربوط می‎گردد. در مرحله تقابل می‎توان به‎ چالش‌ها و تهدیدات نظامی‎ مستقیم و غیرمستقیم دو کشور علیه یکدیگر همچون قراردادن سپاه پاسداران در لیست گروه‌های تروریستی بین‌المللی اشاره کرد و در نهایت در مرحلۀ وساطت و میانجی‎گری می‎توان به‎فعالیت‌های میانجی‎گرایانه ژاپن اشاره نمود. یافته‌های مقاله نیز نشانگر این مسئله است که ناکامی‌های ترامپ در اقناع جمهوری اسلامی ‎به‎ انعقاد قراردادی جدید و نیاز به‎ یک دستاورد مهم برای موفقیت در انتخابات پیش و روی این کشور، در نهایت مبادرت به ‎ترور سردار سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب‎اسلامی ‎نمود. روش پژوهش این مقاله نیز مبتنی بر روش جامعه‌‌‌شناسی تاریخی و استفاده از منابع مکتوب و مجازی می‎باشد.
 
 

کلیدواژه‌ها

نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی،؛ سرلشگر سلیمانی؛ غرب آسیا؛ دونالد ترامپ؛ تروریسم

مراجع

1. Alcaro, R. (2018). Trump’s Iran Policy and Europe’s Choice on the Nuclear Deal, ‏Rome: Istituto Affari Internazionali Publication (AIA).

2. Alishahi, A. & Forouzan, Y. (2019). An Explanation of Trump’s Offensive Strategy towards the Islamic Republic of Iran The Security and Military Roots and Consequences, Scientific Journal of Defense Policy 27 (106), 85-112. [In Persian]

3. Alishahi, A. (2019). The Defensive Paradigm of the Popular Mobilization Forcesin Iraq and the Degeneration of Divergent Politics, Journal of Advertising and Public Relations 2(2): 1-8.

4. -Alishahi, A.; HosseinPour, Z., & Soleimani Souchelmaei, H. (2019). The Impact of Different Ethnicities in the Realization of Political Federalism in Iraq, from Post Saddam to 2018, Journal of Cultural and Social Anthropology 1(3): 23-36.

5. Al-Khoei, H.; Geranmayeh, E., & Toaldo, M. (2017). After ISIS: How to win the Peace in Iraq and Libya, European Concil on Foreignrelations 3 (6): 1-18.

6. Ashford, E. (2018). Unbalanced: Rethinking America’s Commitment to the Middle East, Strategic Studies Quarterly 12(1) 127-148.

7. Aust, A. (2010). Handbook of International Law, Cambridge: Cambridge University Press.

8. Bade, R. & DeBonis, M. (2019, September 24). Pelosi announces impeachment inquiry, says Trump's courting of foreign political help is a 'betrayal of national security, The Washington Post,

9. Barsamian, D. (2001). The United States is a Leading Terrorist State, Monthly Review 53 (6): 61-74.

10. Benaim, D., & Wahid Hanna, M. (2019). The Enduring American Presence in the Middle East The U.S. Military Footprint Has Hardly Changed Under Trump, Journal of Foreign Affairs 12 (6): 14- 26.

11. Bigdeli, M., & Khabiri, K. (2018). The Impact of the Foreign Policy of Trump Government on the Collective Security Mechanism, Studies of Internationa Relations 10 (40): 9-38. [In Persian]

12. Blake, A. (2019, October 9). The White House's scathing and legally dubious impeachment letter, annotated, The Washington Post.

13. Calder, K. (2015). The United States, Japan, and The Gulf Region, Washington D.C: Reischauer Center for East Asian Studies.

14. David, C., & Grondin, D. (2016). Hegemony or Empire? The Redefinition of US Power Under George W. Bush, New York: Routledge.

15. Farzinra, R.; Forouzan, Y & Alishahi, A. (2020). Applying Regional Deterrence Paradigm in the policies of the Islamic Republic of in response to US military threats in three levels, Journal of National Security 10 (35), 231-264. [In Persian]

16. Farzinra, R; Forouzan, Y & Alishahi, A. (2019). A Review of the Problem of the Independence of the Kurdistan Region of Iraq and its Impact on the National Security of the Islamic Republic of Iran, Journal Sterategic Studies of Public Policy 9 (31), 195-210. [In Persian]

17. Forouzan, Y & Alishahi, A. (2019). Political Constructivism in the Relationship between Saudi Arabia and the Islamic Republic of Iran from Post-Islamic Awakening to Post- JCPOA, Scientific Journal of Security Horizons 12 (43), 139-165. [In Persian]

18. Hazbun, W. (2018). Regional Powers and the Production of Insecurityin the Middle East, Journal of MENARA Working Papers 3 (11): 18- 28.

19. Hurst, D. (2019, June14). Abe’s effort at playing the middle man between Washington and Tehran yielded no immediate results, The Diplomat Press.

20. Juneau, T. (2017). Iranian Foreign Policy since 2001: Alone in the World, New York: Garland Science.

21. Kitchen, Ni. (2018). After the Arab Spring, Power Shift in the Middle East? The Contradic-tions of Hegemony, London: School of Economics IDEAS Reports.

22. MahdiZadeh, A & MirHosseini, F. (2017). The Roots of Iranophobia in Arab`s Public Opinion, Journal of Foreign Policy 31 (2), 151-182. [In Persian]

23. Miall, H. (1990). Contemporary Conflict Resolution, Cambridge: Polity.

24. Miall, H. (2004). Conflict Transformation: A Multi-Dimensional Task, Berlin: VS Verlag fur Sozialwissenschaften.

25. Miall, H. (2007). Emergent Conflict and Peaceful Change, London: Macmillan.

26. O’Driscoll, D & Van Zoonen, D. (2017). The Hashd al-Shaabi and Iraq Subnationalism and the State, NewYork: Middle East Research Institute.

27. Parello-Plesner, J. (2018). Post-ISIS Challenges for Stabilization: Iraq, Syria and the U.S. Approach, Washington D.C.: Hudson Institute Publications.

28. Pollack, K. (2017). Facing the Iranian Challenge in the Middle East: The Role of Iranian Backed Militias, Washington D.C.: American Enterprise Institute.

29. RasouliSaniAbadi, E. (2016). The Study of Hegemons Policy Towards of States in the Middle East on the Basis of the Sociological Approaches of International Relations In the Period of Barak Obama, Quarterly Studies the State 2 (7), 41-71. [In Persian]

30. Scazzieri, L. (2017). Trump, Europe and the Middle East peace process: A path out of the quicksand, London: Center for European Reform Publications.

31. ShahAli, A & Movahhedian, E. (2012). State Terrorism in Cyberspace and the Ways to Confront with it, Journal of mass communication media 23 (2), 25-46. [In Persian]

32. Simbar, R & GhorbaniSheikhNeshin, A. (2008). International Relations and Peace diplomacy in the evolving world system, Tehran: SAMT Publications. [In Persian]

33. Simbar, R. (2010). United States Foreign Policy and the New Sanctions against I.R. Iran, Political Knowledge 6 (2), 107-138. [In Persian]

34. SoleimanZadeh, S; Omidi, A & Yazdani, E. (2018). A Constructivist Analysis of Iranophobia in the U.S. Foreign Policy in Post-JCPOA Era, Sterategic Research of Politics 6 (24), 95-124. [In Persian]

35. Stokes, D. (2018). Trump, American hegemony andthe future of the liberal international order, International Journal of Affairs 94 (1): 133–150.

36. Suzuki, N. (2019, June 16). After Tehran visit, hurdles remain high for Abe in bid to mediate between U.S. and Iran, The JapanTimes News.

37. Thompson, J. (2018). Trump’s Middle East Policy, Zurich: CSS Analyses in Security Policy.

38. Turak, N. (2019, June12). Japan’s Abe heads to Iran with oil and the US on the agenda, cnbc press.

39. Wise, H. (2007). Inside the Danger Zone: The U.S. Military in the Persian Gulf 1987–88, Annapolis: MD: Naval Institute Press.

40. Zarate, J. (2013). Treasury’s War: The Unleashing of a New Era of Financial Warfare, New York: Public Affairs.

41. Zenko, M. (2018). US and Americas Programme: US Military Policy in the Middle EastAn Appraisal, NewYork: NewYork University Press.