مقیاس بهینه فعالیت و پایداری کارایی فنی بانک‌های تجاری ایران با کاربرد تحلیل پنجره‌ای داده‌ها در دوره (1385-1370)

اقتصاد پولی مالی

مقاله 5، دوره 17، شماره 34، بهمن 1389   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pm.v17i34.27352

نویسنده

احسان رجبی^*

دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

کارایی از موضوعات مهمی است که علاوه بر مدیران بانک‌ها، بخش نظارتی و نیز مشتریان استفاده کننده از خدمات این بنگاه‌های مالی نیز به آن علاقه مند می‌باشند. هدف این تحقیق، ارزیابی عملکرد بانک‌های تجاری ایران از جهت کارایی می‌باشد. ارزیابی کارایی بانک‌های ملی، صادرات، ملت، تجارت، سپه و رفاه کارگران با کمک روش تحلیل پوششی داده‌ها در چارچوب تکنیک تحلیل پنجره‌ای در وضعیت بازدهی ثابت و بازدهی متغیر نسبت به مقیاس و مدل نهاده محور در دوره 1385-1370 صورت گرفته است. همچنین نیروی انسانی، دارایی‌های ثابت، سپرده‌ها و نسبت تعداد شعب به تعداد دستگاه‌های خودپرداز به عنوان نهاده‌ها و تسهیلات اعطائی و سرمایه گذاری‌ها و سود ناخالص به عنوان ستاده‌های بانک‌ها انتخاب شده است.
براساس یافته‌های تحقیق، از نظر کارایی فنی، بانک ملی ایران و بانک رفاه نسبت با سایر بانک‌ها کاراتر بوده و عملکرد بهتری را نشان می‌دهند. هم‌چنین در شرایط بازدهی متغیر نسبت به مقیاس از لحاظ ثبات و پایداری کارایی در دوره (1385-1370) عملکرد باثبات و پایداری داشته اند. هم‌چنین بانک‌های تجاری در سطح بهینه از لحاظ مقیاس فعالیت نمی کنند و مقیاس عملکرد بانک اغلب در شرایط بازدهی فزاینده و یا ثابت نسبت به مقیاس می‌باشد. همچنین بین افزایش مقیاس فعالیت بانک‌ها (افزایش دارایی‌ها) می‌توان به سطوح بالاتری از کارایی دست یافت.

کلیدواژه‌ها

کارایی؛ تحلیل پوششی داده‌ها؛ تحلیل پنجره‌ای؛ بانک‌های تجاری ایران