اصلاح زیستی خاک آلوده به گازوئیل با استفاده از کود گاوی

مهندسی عمران فردوسی

مقاله 7، دوره 24، شماره 2، بهمن 1392، صفحه 105-118   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/civil.v24i2.28895

نویسندگان

محمد شکوهیان^* ؛ محمدجواد مرادی

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

تاکنون روش های زیادی برای رفع آلودگی ترکیبات نفتی از خاک ارائه شده است که یکی از مهم‌ترین آن‌ها، اصلاح زیستی به‌کمک میکروارگانیسم‌ها می‌باشد. روشی که در این مطالعه برای پاک‌سازی خاک های آلوده به هیدروکربن های نفتی (TPH) استفاده شد، بهره گیری از کود گاوی به‌عنوان ماده‌ی اصلاح‌کننده و تأمین‌کننده‌ی مواد مغذی مورد نیاز میکروارگانیسم ها بود. در این راستا، خاک به‌صورت مصنوعی با غلظت 60000 میلی‌گرم بر کیلوگرم به گازوییل آلوده شد و تیمارهای آزمایش با نسبت های اختلاط خاک آلوده به کود گاوی، 1 به 15/0، 1 به 3/0، 1 به 5/0 و 1 به 1 وزن مرطوب مواد در 3 تکرار تهیه شدند. برای بررسی و شناخت شرایط محیطی حاکم بر فرآیند اصلاح، نسبت‌های C/N، C/P و هم‌چنین تعداد کل میکروارگانیسم ها در ابتدا، هفته‌ی پنجم و انتهای آزمایش (هفته‌ی 11) اندازه‌گیری گردید. برای تعیین TPH باقی‌مانده‌ی تیمارها از دستگاه گاز کروماتوگراف به‌روش استاندارد EPA 8015B استفاده شد. نتایج نشان داد که تجزیه‌ی گازوئیل به‌طور معنی‌داری با اضافه کردن کود گاوی به خاک آلوده نسبت به تیمار کنترل افزایش یافت و مدل سینتیکی درجه دوم، واکنش تجزیه TPH را بهتر توصیف کرد. نتایج حاکی از آن است که بیش‌ترین میزان تجزیه در 5 هفته ابتدایی رخ داده است به‌طوری‌که تیمار 5/1:0 ،50 درصد حذف TPH را نشان داد. پس از این زمان، روند حذف گازوئیل سرعت کم‌تری را تجربه کرد. در پایان آزمایش، تیمار 1:1 با 62 درصد حذف TPH ، به‌ترین تیمار مورد مطالعه بود. البته تفاوت معنی‌داری در سطح 5 درصد در مقایسه با تیمار 5/1:0 با 58 درصد حذف به‌دست نیامد. آنالیز آماری نشان داد که همبستگی مناسبی بین درصد حذف TPH و تعداد کل میکروارگانیسم ها وجود دارد (733/0r=).

کلیدواژه‌ها

اصلاح زیستی؛ خاک آلوده؛ هیدروکربن نفتی؛ کود گاوی

مراجع