درنگی در لزوم تقلید اَعلَم

فقه و اصول (Fiqh va uṣūl)

مقاله 3، دوره 44، شماره 4 - شماره پیاپی 91، بهمن 1391، صفحه 51-66   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/fiqh.v0i0.13049

نویسنده

محمد رضا علمی سولا^*

استادیار دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

مقالۀ حاضر به بررسی موضوع «لزوم تقلید اعلم» می‌پردازد. به همین منظور، ضمن مقایسۀ ادلۀ موافقان و مخالفان لزوم تقلید اعلم و تبیین نقاط ضعف دیدگاه نخست، چنین نتیجه می‌گیرد که دیدگاه جواز تقلید از مطلق مجتهد، اعم از اعلم و غیر اعلم، خالی از اشکال بوده، بلکه از استحکام و قوّت بیشتری برخوردار است و این نظریه با دیدگاه مشهور در این زمینه، در تضاد است.

کلیدواژه‌ها

اجتهاد؛ تقلید؛ مجتهد اعلم؛ لزوم تقلید اعلم

مراجع

قرآن کریم.

آل کاشف الغطاء، شیخ علی، النور الساطع فی الفقه النافع، النجف الاشرف، مطبعة الآداب، 1381 ق.

ابن الشهید ثانی، حسن بن زین الدین، معالم الدین و ملاذ المجتهدین، قم، موسسه نشر اسلامی، بی تا.

ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دار صادر، بی تا.

اصفهانی، محمد حسین، الفصول الغرویة، قم، دار احیاء العلوم الاسلامیة، 1404 ق.

انصاری، مرتضی بن محمد امین، مطارح الانظار، تقریرات ابوالقاسم کلانترطهرانی، قم، مطبعه شریعت، 1425 ق.

بجنوردی، میرزاحسن، منتهی­الاصول، بی­جا، مؤسسة مطبعة العروج، بهار 1379.

جوهری، اسماعیل بن حماد، المختار من صحاح اللغة، محمد محی الدین عبدالحمید و محمد عبداللطیف السبکی، تهران، انتشارات ناصر خسرو، 1363.

حرّعاملی، محمد، تفصیل وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة، بیروت، داراحیاء التراث العربی، 1391 ق.

حکیم، محمدتقی، الاصول العامة للفقه المقارن، قم، موسسة آل­البیت، 1979 م.

خراسانی، محمدکاظم، کفایة الاصول، تهران، انتشارات علمیه اسلامیه، بی­تا.

خویی، ابوالقاسم، التنقیح الرائع فی شرح العروة الوثقی، به تقریر: تبریزی غروی، میرزا علی، قم، موسسه انصاریان، بی تا.

سبحانی، جعفر، الوسیط فی اصول الفقه، قم، مؤسسة الامام الصادق (ع)، 1380.

سبزواری، عبدالاعلی، تهذیب الاصول، بیروت، الدار الاسلامیة، 1406 ق.

علم الهدی، علی بن حسین، الذریعة الی اصول الشریعة، انتشارات دانشگاه تهران، 1363.

شهید ثانی، زین الدین جبعی عاملی، مسالک الافهام فی شرح شرایع الاسلام، قم، موسسه المعارف الاسلامیه،1413 ق.

صدوق، محمد بن علی بابویه، من لایحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1413 ق.

طباطبایی حکیم، محسن، مستمسک العروة الوثقی، قم، دارالکتب العلمیة، 1391 ق.

طباطبایی یزدی، سید محمد کاظم، العروة الوثقی، مکتبة العلمیة الاسلامیة، 1363.

طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، تهران، دار الکتب الاسلامیه، 1407 ق.

عراقی، ضیاءالدین، نهایة الافکار، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، بی­تا.

غروی اصفهانی، محمد حسین، بحوث فی الاصول، قم، موسسة النشر الاسلامی، 1409 ق.

فاضل لنکرانی، محمد، تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیله، قم، مرکز فقه الائمة الاطهار (ع)، 1426 ق.

فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، مصر، شرکة مکتبة و مطبعة مصطفی البابی الحلبی و اولاده، 1371 ق.

کاظمی خالصی خراسانی، محمدمهدی، العناوین، بغداد، مطبعة دارالسلام، 1342 ق.