مقایسۀ بین نسلی گذارهای شغلی و خانوادگی جوانان و عوامل مؤثر بر آن ها (مورد مطالعه متولدین 1333 و 1363 شهرستان دهگلان)

علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

مقاله 5، دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 29، شهریور 1396، صفحه 189-220   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jss.v14i1.49567

نویسندگان

علی اکبر تاج مزینانی؛ اسعد خانی^*

دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

مقالة حاضر نحوة تجربه‌کردن گذارهای شغلی و خانوادگی در بین دو نسل سنی (متولدین 63 و 33) در شهرستان دهگلان را با هم مقایسه کرده و همچنین، نقش قابلیت‌های فردی و عوامل ساختاری در گذارهای دو نسل را بررسی می‌کند. مبنای طرح فرضیه‌های این پژوهش، نظریه‌های پسامدرنیته در باب جوانی، فردگرایی ساخت‌یافته و نظریة کاهش عدم قطعیت‌ها بوده است. روش پژوهش حاضر، پیمایش بوده و برای جمع‌آوری داده‌ها با طراحی پرسش‌نامه‌ای با 317 نفر مصاحبه شد. یافته‌ها حاکی از آن است که نسل امروزة جوانان، گذارها را همانند نسل گذشته و به صورت وقایع استاندارد، محدودشده و قابل انتظار صورت نمی‌دهند؛ بلکه گذارها، متنوع‌تر، طولانی‌تر و غیر قابل پیش‌بینی شده‌اند. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که 7/55 درصد تغییرات گذار شغلی متولدین 63 با پنج متغیر جنسیت، حمایت خانواده، رسانه‌ها، مذهب و تحصیلات و 8/58 درصد از تغییرات گذار به ازدواج این نسل با پنج متغیر جنسیت، تحصیلات، رسانه‌ها، سن و پایگاه اجتماعی- اقتصادی، تبیین می‌شوند. این در حالی است که 16 درصد از تغییرات گذار شغلی متولدین 33 با تنها عامل حمایت خانواده و 1/48 درصد از تغییرات گذار به ازدواج آن‌ها با چهار عامل جنسیت، مذهب، آداب‌ورسوم و سن، پیش‌بینی می شوند. نتایج این پژوهش دلالت بر آن دارد که نسل جدید از یک طرف خواهان عملیاتی‌کردن عاملیّت ناب و از طرفی در بند محدودیت‌های ساختی هستند، به همین دلیل مسیرهای پیشروی خود را پر از آشفتگی می‌بینند

کلیدواژه‌ها

گذار به بزرگ‌سالی؛ عاملیت؛ عوامل ساختاری؛ گذارهای شغلی و خانوادگی

مراجع

1. تاج مزینانی، ع. ا. (1390). مرور ادبیات دربارة وضعیت جوانان در ایران و تعیین موضوعات ‏اولویت‌دار در ‏ارتباط با جوانان کشور. تهران: نشر نمایندگی یونیسف در ایران.

2. دفتر آمار و اطلاعات و GIS استانداری کردستان. (1392). نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1390 شهرستان دهگلان: دفتر آمار و اطلاعات و GIS استانداری کردستان.

3. دفتر آمار و اطلاعات و GIS استانداری کردستان. (1388). نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1385 شهرستان دهگلان: دفتر آمار و اطلاعات و GIS استانداری کردستان.

4. ذکائی، م. س. (1381). گذار به بزرگسالی و جوانی رو به تغییر. مجلة جامعه‌شناسی ایران. 4 (3)، 27–3.

5. ذکائی، م. س. (1390). جامعه‌شناسی جوانان ایران. چاپ چهارم. تهران: نشر آگه.

6. ذکائی، م. س. (1386). فرهنگ مطالعات جوانان. تهران: نشر آگه.

7. ذکائی، م. س. و ولی‌زاده، و. (1388). فرهنگ جوانان و تلفن همراه. تحقیقات فرهنگی، 2 (7)، 152-119.

8. ریتزر، ج. (1374). نظریة جامعه‌شناسی در دوران معاصر. (م. ثلاثی، مترجم). تهران: انتشارات علمی.

9. صدق آمیز حقیقی، م.م. (1389). بررسی تحولات ساختاری و ارزشی گذار جوانان به بزرگسالی. پایان‌نامة منتشرنشدۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی. تهران، ایران.

10. کولز، ب. (1391). جوانان از کتاب مرجع سیاست‌گذاری اجتماعی. گردآورندگان: پیت الکاک، مارگارت می ‏و کارن ‏راولینگسون. (ع. ا. تاج مزینانی، م. قاسمی و م. قلیچ، مترجمان). تهران: انتشارات ‏دانشگاه امام صادق (ع)‏.

11. والاس، ک و کواچوا، س. (1380). جوانان در جامعه شکل‌گیری و فروپاشی جوانی در اروپای شرقی و ‏غربی. (ع. ‏ا. تاج مزینانی، مترجم). تهران: نشر اسپید.

12. Beck, U. (2013). An introduction to the theory of Second Modernity and the Risk Society. New York: Routledge, Taylor & Francis group.

13. France, A. (‎‏2007‏‎). Understanding Youth in Late Modernity. UK: Open ‎University Press.

14. Furlong, A. Woodman, D. Wynn, J. (2011) Changing times, changing perspectives: Reconciling transition and cultural perspectives on Youth and young adulthood. Journal of Sociology,47(4), 355- 370.

15. Katus, K. Puur, A. Sakes, L. (2005). Transition to adulthood in Estonia.‎ Blossfeld, H. P. Klijzing, E. Mills, M. Kurz, K. (Eds). London and New york: Taylor & Francis group.

16. Locke, C. & Telintelo, D. J. (2012). Young Zambians waiting for Opportunities and Working towards Living Well: Lifecourse and Aspiration in youth Transition. Journal of International Development, 24, 777–794.

17. Mazzuco, S. Mencarini, L. Rettaroli, R. (2006). Similarities and Differences between two cohorts of Young adults in Italy. Germany: Demographic Research, 15 (5), 46- 105.

18. Miles, S. (2000). Youth Lifestyles in a Changing World. Bennett, A. Cieslik, M. Miles, S. (Eds) New York: Palgrave Macmilan Publications.

19. Mills, M. (‎‏2005). Globalizatio, Uncertainty and Youth in Society "Blossfeld, H. P. Klijzing, E. Mills, M. Kurz, K. (Eds). London and New york: Taylor & Francis‎ group.

20. Monahan, K. Steinberg C, L. Kauffman, E. (2009). Affiliation With Antisocial Peers, Susceptibility to Peer Influence, and Antisocial Behavior During the Transition to Adulthood. Journal of Development Psychology Research. 45 (6): 1520- 1530.

21. Roberts, S. (2011). Considering the Missing Middle of Youth Transition Studies. Journal of Youth Studies, 14 (1), 21- 39.

22. Salehi Isfahani, j. (2010). Iranian Youth in Times of Economic Crisis. Journal of Iranian Studies. 44 (6), 789- 806.

23. Serracant, P. (2011) Changing youth? Continuities and Ruptures in Transitions into Adulthood among Catalan Young People. Journal of Youth Studies, 15 (2), 161- 176.

24. Tomanović, S. Ignjatović, S. (2006). Attitudes on Transition to Adulthood among Young People in Serbia. Institute of Social Sciences Belgrade, 8 (1), 55- 72.