مطالعه بوم شناسی دیرینه و محیط دیرینه سازند پروده بر اساس مرجانهای اسکلرکتینا (ژوراسیک میانی) در جنوب غرب طبس

رخساره‌های رسوبی

مقاله 2، دوره 8، شماره 2، اسفند 1394، صفحه 290-302   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/sed.facies.v8i2.41125

نویسندگان

بهاره ولی پوری گودرزی^{* 1}؛ احمدرضا خزاعی¹؛ شاهین زمان²؛ غلامرضا میراب شبستری¹

¹دانشگاه بیرجند

²مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران

چکیده

سازند پروده در برشهای مزینو و کمرمهدی (جنوب غرب طبس) ستبرایی از یک توالی سنگ آهک می‌باشد. از این توالیها به ضخامت 58 متر در برش مزینو و 111 متر در برش کمرمهدی، تعداد 22 گونه متعلق به 15 جنس مرجان اسکلرکتینا مطالعه و مورد شناسایی قرار گرفت. مرجانهای اسکلرکتینای موجود در برشهای مزینو و کمرمهدی نقش مهمی در بازسازی شرایط حاکم بر محیط دیرینه ژوراسیک میانی سازندپروده دارند. این اجتماعات آبهای گرم، کم عمق، پهنه یوفوتیک، شوری نرمال، شرایط الیگوتروفیک و سنگ بسترکربناته را برای رشد انتخاب می‌کنند. براساس شواهد ریختاری، آرایش کورالیتها و ضخامت دیس‌اپیمنتها می‌توان محیط رسوبی دیرینه توالی مورد مطالعه را به قسمتی از پشت سد، بخش رأس تا ابتدای بخش جلوی ریف (قسمت کم عمق) یک پلاتفرم کربناته به ترتیب در برشهای مزینو و کمرمهدی در نظر گرفت.

کلیدواژه‌ها

سازند پروده؛ برش مزینو؛ برش کمرمهدی؛ مرجان اسکلرکتینا؛ محیط دیرینه

مراجع

آقانباتی، ع.، 1377. زمین شناسی ایران: چینه شناسی ژوراسیک ایران. سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، 746ص.

بادپا، م.، خاکسار، ک.، عاشوری، ع.ر.، خانه باد، م.، 1393. مرجانهای باشکیرین (کربنیفر پسین) سازند سردر در برش زلدو، کوه‌های ازبک‌کوه، خاور ایران مرکزی. پژوهشهای چینه نگاری و رسوب شناسی، 54: 39-58.

بادپا، م.، عاشوری، ع.ر.، خاکسار، ک.، 1390. مطالعه مرجانهای سرپوخووین (نامورین پیشین) سازند سردر در برش زلودو، کوههای ازبک کوه (خاور ایران مرکزی). رخساره های رسوبی، 4 (1): 1-14.

زرین، م.، 1393. مطالعه پتروگرافی، محیط رسوبی و ژئوشیمی سازند پروده (ژوراسیک میانی) در برش کمرمهدی (جنوب غرب طبس). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه بیرجند، 122ص.

ملول، ش.، 1391. مطالعه دیرینه شناسی سیستماتیک و بوم شناسی دیرینه سنگوارههای مرجانی تریاس پسین در منطقه فردوس (شرق ایران). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور بیرجند، 110 ص.

موسوی حرمی، ر.، 1386. رسوب شناسی. چاپ سوم، انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد، 476 ص.

ولی پوری گودرزی، ب.، 1393. مطالعه سیستماتیک و دیرینه بوم شناسی مرجانهای ژوراسیک میانی سازند پروده در برشهای مزینو و کمرمهدی (جنوب غرب طبس). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه بیرجند، 202 ص.

ولی پوری گودرزی، ب.، خزاعی، ا. ر.، زمان، ش.، میراب شبستری، غ.، 1392. لیتواستراتیگرافی و چینه نگاری سازند پروده در برشهای مزینو و کمرمهدی (جنوب غرب شهرستان طبس). سی و دومین گردهمایی و نخستین کنگره بین المللی تخصصی علوم زمین ـ زمین شناسی بنیادی، مشهد، ص242.

ولی پوری گودرزی، ب.، خزاعی، ا. ر.، زمان، ش.، میراب شبستری، غ.، 1393. معرفی و بررسی سازند پروده در برشهای مزینو و کمرمهدی (جنوب غرب طبس). ماهنامه اکتشاف و تولید نفت و گاز، شرکت ملی نفت ایران، 116: 52-48.

Aghanabati, S.A., Haghipour, A., 1974. Geological map of Tabas, 1/250000 scale. Geological Survey of Iran.

Clarkson, E.N.K., 1992. Inverterbrate Paleontology and Evolution. Chapman & Hall, 434 p.

Flügel, E., & Axel, M., 2010 .Microfacies of Carbonate Rocks Analysis, Interpretation and Application. Springer-Verlag, 870 p.

Flügel, E., 1966 .Mittel Jurassische Korallen vom Ostrand der Großen Salzwüste (Shotori-Kette, Iran). Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie Abhandlungen, 126 (1): 46-91.

Khaksar, K., 2010. Stratigraphical position of Jurassic corals from Middle Shale Member of Gala-Dokhtar Formation (Tabas Area-East Iran). The 8th International Congress on the Jurassic system, China.

Kiessling, W., Flügel, E., & Golonka, J., 2002. Phanerozoic reef patterns. SEPM Special Publication, 72: 1-775

Moore, R.C., 1956. Invertebrate Paleontology, Kansas University Press, 474 p.

Mutti, M., & Hallock, P., 2003. Carbonate systems along nutrient and temperature gradients: some sedimentological and geochemical constraints. International Journal of Earth Sciences, 92 (4): 465-475.

Pandey, D.K., & Fürsich, F.T., 2003. Jurassic corals of east-central Iran. Beringerina, 32: 3-138.

Shepherd, H.M., Stanley, G.D.Jr, & Amirhassankhani, F., 2012. Norian to Rhaetian Scleractinian corals in the Ferdows patch reef (Nayband Formation, east central Iran). Journal of Paleontology, 86 (5): 801-812.

Stanley, G.D.Jr., 2001. Introduction to reef ecosystems and their evolution. In: Stanley, G.D.Jr., (ed.), The History and Sedimentology of Ancient Reef Systems. Kluwer Academic/Plenum, New York. 1-39.

Wells, J.W., 1956. Scleractinia. In: Moore, R.C., (ed.), Treatise on Invertebrate Paleontology. Kansas University Press, F: 328-444.