بررسی رابطه اجزاء سرمایه فکری با محرک های نوآوری سازمانی

پژوهش نامه مدیریت تحول

مقاله 3، دوره 7، پائیز و زمستان1394 - شماره پیاپی 14، اسفند 1394، صفحه 57-74   

نوع مقاله: مقالات

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pmt.v7i14.44792

نویسندگان

محمد محمودی میمند¹؛ آمنه کیارزم^{* 2}

¹پیام نور تهران

²مرکز تحصیلات تکمیلی پیام نور تهران

چکیده

سرمایه فکری، به عنوان یک دارایی استراتژیک کلیدی برای عملکرد سازمانی شناخته شده، و راه حل های نوآورانه و مدیریت آن برای حفظ مزیت رقابتی شرکت حیاتی است. هدف این مقاله تحلیل رابطه بین سرمایه فکری، رقابت و محرک-های نوآوری در 8 کارخانه فعال در صنعت لاستیک و پلاستیک بود. تحقیق حاضر در قالب مطالعات پیمایشی- تحلیلی قرار می گیرد. به منظور سنجش این عوامل، نظرات 246 نفر از مدیران و کارکنان کارخانجات مورد مطالعه، با استفاده از روش سرشماری گرفته شد. ابزار مورد استفاده در این تحقیق پرسشنامه بود. داده های تحقیق با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و استنباطی تحلیل شدند. برای سنجش پایایی پرسشنامه از معیار آلفای کرونباخ و برای بررسی روایی سازه از آزمون بارتلت استفاده شد؛ و نتایج، پایایی و روایی مناسب ابزار را نشان داد. همچنین، روایی محتوایی پرسشنامه با توجه به نظرات اساتید مدیریت و تعدادی از مدیران وکارشناسان مورد مطالعه تایید شد. در تجزیه و تحلیل داده ها، از نرم افزار لیزرل 8.8 به منظور سنجش تاثیر متغیرها استفاده شد. یافته های مقاله حاضر نشان دهنده ارتباط مثبت و مستقیم اجزاء سرمایه فکری (سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری، سرمایه رابطه ای) با ایجاد مزیت رقابتی و همچنین با محرک های نوآوری در شرکت های مورد مطالعه بود. همچنین، نتایج نشان داد مزیت رقابتی نیز با محرک های نوآوری رابطه مثبت دارد. بنابراین، اجزاء سرمایه فکری از طریق ایجاد مزیت رقابتی با محرک های نوآوری به شکل غیرمستقیم در رابطه است.

کلیدواژه‌ها

سرمایه فکری؛ سرمایه انسانی؛ سرمایه ساختاری؛ سرمایه رابطه ای؛ مزیت رقابتی؛ نوآوری

مراجع

Ajmal, M.; Helo, P., & Kekäle, T. (2010). Critical factors for knowledge management in project business. Journal of Knowledge Management, 14(1), 156-168.

Appelbaum, S. H., & Gallagher, J. (2000). He competitive advantage of organizational learning. Journal of Workplace Learning, 12(2), 40 – 56.

Aujirapongpan, S.; Vadhanasindhu, P.; Chandrachai, A., & Cooparat, P. (2010). Indicators of knowledge management capability for KM effectiveness. The Journal of Information and Knowledge Management Systems, 40(2), 183-203.

Bahrami, S.; Rajaeepoor, S.; Aghahoseini, T.; Bakhtiyarnasrabadi, H., & Yarmohammadiyan, M. (2011). Multiple relationship analysis of intellectual capital and organizational innovation in higher education. Journal of Research and Planning in Higher Education. 6, 27-50. (in Persian)

Beer, M. (2002). Building organizational fitness. Financial Times-Prentice Hall, 311-330.

Boekestein, B. (2006). The relation between intellectual capital and intangible assets of pharmaceutical companies. Journal of Intellectual Capital, 7(2), 241-253.

Bontis, N. (1998). Intellectual capital: an exploratory study that develops measures and models. Management Decision, 36(2), 63-76.

Bossink, B. (2004). Managing drivers of innovation in construction networks. Journal of Construction Engineering and Management.130(3),337-347.

Chen, A., & Chen, R. (2007). Design patent map: an innovative measure for corporative design strategies. Engineering Management Journal, 19(3), 14-29.

Chen, J. Z. (2004). Measuring intellectual capital: a new model and empirical study. Journal of Intellectual Capital, 5(1), 195-212.

Chen, W. J. (2011). Innovation in hotel services: culture and personality. International Journal of Hospitality Management, 30(1), 64–72.

Choopani, H.; Zare Khalili, M.; Ghasemi, A., & Gholamzade, H. (2012). Examine the relationship between intellectual capital and organizational innovation. Innovation and Creativity in Human Sciences, 2(1), 27-58. (in Persian)

Dı´ez, M. J.; Ochoa, M. L.; Prieto, M. B., & Santidria´n, A. (2010). Intellectual capital and value creation in Spanish firms. Journal of Intellectual Capital, 11(3), 348-367.

Donate, M. J., & Sanchez de Pablo, J. D. (2015). The role of knowledge-oriented leadership in knowledge management practices and innovation. Journal of Business Research, 68(1), 360–370.

Flanagan, R.; Lu, W.; Shen, L., & Jewell, C. (2007). Competitiveness in construction: a critical review of research. Construction Management and Economics, 25(1), 989-1000.

Gann, D. M., & Salter, A. J. (2000). Innovation in project-based, service-enhanced firms: he construction of complex products and systems. Research Policy, 29(7), 955-972.

Garcia, R., & Calantone, R. (2002). A Critical look at technological innovation typology and innovativeness terminology: a literature review. Journal of Product Innovation Management, 19(2), 110-132.

Gazor, H.; Kohkan, F.; Kiarazm, A., & Rastegari, H. (2013). Impact of intellectual capital on performance in audit institutes. Asian Journal of Finance & Accounting, 5(1), 60-72.

Ghlichli, B.; Khodadad Hoseini, H., & Moshabaki, A. (2009).The role of intellectual capital in creation of competitive advantage, Daneshvar (Raftar) Shahed University, 32, 109-124. (in Persian)

Goverse, T.; Hekkert, M. P.; Groenewegen, P.; Worrell, E., & Smits, R. E. (2001). Wood innovation in the residential construction sector–opportunities and constraints. Resources Conservation and Recycling, 34(1), 53-74.

Grimaldi, M. C., & Rogo, F. (2013). Theoretical framework for assessing managing and indexing the intellectual capital. Journal of Intellectual Capital, 14(4), 501 – 521.

Hadizade Moghadam, A.; Ghlichli, B., & Mohebi, P. (2013). The relationship between knowledge sharing and innovation in financial services organization, Management Research in Iran, 17(1), 187-207. (in Persian)

Heydari, A.; Saeedi, N., & Zendebad, S. (2014). Intellectual capital management: new strategy to develop carpet industry competitive in the Third Millennium, Quarterly Journal of Commerce, 70, 133-164. (in Persian)

Ibrahim, S., & Fallah, M. H. (2005). Drivers of innovation and influence of technological clusters. Engineering Management Journal, 17(3), 33-45.

Kalkan, A.; Bozkurt, Ö. Ç., & Arman, M. (2014). The Impacts of intellectual capital, innovation and organizational strategy on firm performance. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 150, 700-707.

Khasawneh, S. (2010). Human capital planning in higher education institutions a strategic human resource development initiative in Jordan. International Journal of Educational Management, 25(6), 534-544.

Kianto, A.; Hurmelinna-Laukkanen, P., & Ritala, P. (2010). Intellectual capital in service- and product-oriented companies. Journal of Intellectual Capital, 11(3), 305-325.

Lu, S.-L., & Sexton, M. (2006). Innovation in small construction knowledge-intensive professional service firms: a case study of an architectural practice. Study of an Architectural Practice and Economics, 24(12), 1269-1282.

Mariz-Perez, R. M.; Teijeiro-Alvarez, M. M., & Garcìa-Alvarez, M. T. (2012). The relevance of human capital as a driver for innovation. Cuadernos de Economia, 35(98), 68-76.

Mahmoudi Maymand, M.; Kiarazm, A., & Rahimzadeh, M. (2015). The effect of intellectual capital on learning organization. International Journal of Applied Business and Economic Research, 13(4), 1919-1931.

Moazam Babasheikhali, Z.; Karimi, F., & Karimi, S. (2014). Simple and multiple relationships between intellectual capital and organizational innovation among faculty members of Isfahan University of medical sciences. Iranian Journal of Medical Education, 14(7), 616-626. (in Persian)

Moradi, M.; Karimi Mazidi, A., & Golestani Nia, M. (2013). The role of relational psychological contract in increasing the relational social capital and its impact on knowledge sharing behavior. Transformation Management Journal, 5(9), 134-156. (in Persian)

Narverkar, R. S., & Jain, K. (2006). A new framework to understand the technological innovation process. Journal of Intellectual Capital, 7(2), 174-186.

O’Donnell, D.; Tracey, M.; Henriksen, L. B.; Bontis, N.; Cleary, P.; Kennedy, T., & O’Regan, P. (2006). On the ‘essential condition’ of intellectual capital-labour. Journal of Intellectual Capital, 7(1), 111-128.

Rahnavard Ahan, F.; Gholami, M.; Kooskki Jahromi, A., & Namdar, H. (2012).The role of intellectual capital in improving organizational performance, Journal of Human Resource Studies, 2(1), 21-39. (in Persian)

Rastogi, P. (2002). Knowledge management and intellectual capital as a paradigm of value creation. Human Systems Management, 21(3), 229-240.

Saeeda Ardakani, S.; konjkav Monfared, A.; Hakaki, S., & Rezaee Dolatabadi, H. (2013). Affecting factors on the development of individual innovation. Journal of Technology Development Management, 2, 135-155. (in Persian)

Salman Taie, E. (2014). The effect of intellectual capital management on organizational competitive advantage in egyptian hospitals. International Journal of Business and Social Science. 5 (2), 160-167.

Tohidi, H. S., & Mandegari, M. (2012). Organizational learning measurement and the effect on firm innovation. Journal of Enterprise Information Management, 25(3), 219-245.

Tootifar Tehranpoor, M., & Ziya, B. (2014).The effect of intellectual capital to small Sport businesses innovative in Tehran, Entrepreneurship Development, 7(2), 254-269. (in Persian)

Wang, Z. W., & Liang, H. (2014). Knowledge sharing, intellectual capital and firm performanc. Management Decision, 52(2), 230-258.

Williams, J. (1992). How sustainable is your competitive advantage? California Management Review, 34(4), 29-51.

Yitmen, I. (2011). Intellectual capital: a competitive asset for driving innovation in engineering design firms. Engineering Management Journal, 23(2), 3-19.

Zerenler, M.; Hasiloglu, S. B., & Mete, S. (2008). Intellectual capital and innovation performance: empirical evidence in the turkish automotive supplier. Journal of Technology Management and Innovation, 3(4), 31-40.