شناسایی برخی از نماتدهای مرتبط با درختان میوه در منطقه مغان

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 10، دوره 24، شماره 1 - شماره پیاپی 7، فروردین 1389   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v1389i24.3851

نویسندگان

صمد رفیعی؛ ابراهیم پورجم^* ؛ غلامرضا نیکنام

دانشگاه تبریز

چکیده

چکیده
به منظور شناسایی نماتدهای انگل گیاهی باغات میوه در کشت و صنعت و دامپروری مغان در طی سال‌های 1383 و 1384 در مجموع 120 نمونه خاک از ریزوسفر درختان منطقه جمع آوری گردید. پس از انتقال نمونه‌ها به آزمایشگاه، عملیات شستشوی خاک، استخراج نماتدها، تثبیت کردن و انتقال آنها به گلیسرین با استفاده از روش دگریس (De Griss, 1969) صورت گرفت. سپس از نماتدهای استخراج شده به تفکیک جنس، اسلایدهای میکروسکوپی دائمی و برش‌های عرضی لازم از قسمت‌های مختلف بدن بعضی ازنماتدهای کرمی شکل تهیه گردید. پس از بررسی‌های میکروسکوپی، اندازه گیری نمونه‌ها و ترسیم تصاویر آنها، نمونه‌ها جهت شناسایی با توجه به خصوصیات مورفولوژیک و مورفومتریک مورد مطالعه قرار گرفتند و با استفاده از منابع و کلیدهای شناسایی موجود، به شناسایی گونه‌های جدا شده اقدام گردید. در این بررسی 28 گونه متعلق به 19 جنس، مورد شناسایی قرار گرفت که 25 گونه متعلق به راسته Tylenchida و سه گونه متعلق به راسته Dorylaimida می‌باشد. این گونه‌ها عبارتند از:
Aphelenchoides limberi, Aphelenchoides cyrtus, Aphelenchus avenae, Aprutides guidettii Basiria flandriensis, Boleodorus thylactus, Coslenchus pycnocephalus, Criconemaides xenoplex, Criconema informis, Ditylechus kheirii, D. medicaginis, D. parvus, Filenchus afghanicus, F. vulgaris, Merlinius rugosus, Helicotylenchus pseudorobustus, Paraphelenehus acontioides, Parartylenchus tateae, P. nanus, Pratylenchus neglectus, P. thornei , P. vulnus, Psilenchus hilarulus, Rotylenchus cypriensis, Zygotyenchus guevarai, Longidorus iranicus, L. profundorum, Xiphinema index
از میان گونه‌های معرفی شده، دو گونه Paraphelenchus acontioides و Aphelenchoides cyrtus برای اولین بار از ایران و منطقه گزارش می‌گردد. گونهP. acontioides به علت دارا بودن زائده در انتهای دم و داشتن هشت شیار جانبی از بقیه گونه‌های این جنس متمایز می‌گردد و گونه A. cyrtus به خاطر دارا بودن چهار شیار جانبی، فرورفتگی محل اتصال سر به بدن، تعداد وشکل زایده دم، طول دم و داشتن نماتد نر از بقیه گونه‌ها متمایز می‌شود.

واژه‌های کلیدی: درختان میوه، نماتد، فون، مغان، ایران، Tylenchida ,Longidoridae