اثر فاصله روی ردیف و بین ردیف و آرایش کاشت بر اجزای عملکرد، عملکرد دانه و روغن کدو پوست کاغذی (Cucurbita pepo L.)

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 3، دوره 2، شماره 3 - شماره پیاپی 5، مهر 1389، صفحه 417-427   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v2i3.7656

نویسندگان

جواد شباهنگ^{* 1}؛ سرور خرم دل¹؛ قربانعلی اسدی¹؛ الهه میرابی²؛ حسین نعمتی²

¹گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

²گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

این آزمایش با هدف بررسی اثر فواصل روی ردیف و بین ردیف و آرایش کاشت بر اجزای عملکرد، عملکرد دانه و عملکرد روغن کدو پوست کاغذی (Cucurbita pepo L.)، در سال زراعی 88-1387 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد بصورت کرت های دوبار خرد شده و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاصله بین ردیف در دو سطح (1 و 2 متر)، فاصله روی ردیف در دو سطح (20 و 40 سانتیمتر) و دو آرایش کاشت (یکطرفه و دو طرفه) به ترتیب به عنوان فاکتور اصلی، فاکتور فرعی و فاکتور فرعی فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که اثر فاصله بین ردیف بر تعداد دانه در میوه معنی دار (05/0≥p) بود. اثر فاصله روی ردیف بر تعداد میوه، تعداد دانه در میوه، عملکرد دانه، درصد روغن و عملکرد روغن معنی دار (05/0≥p) بود. آرایش کاشت تأثیر معنی داری (05/0≥p) بر تعداد میوه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و روغن داشت. اثر متقابل فاصله بین و روی ردیف بر تعداد میوه، تعداد دانه در میوه و درصد روغن کدو پوست کاغذی معنی دار (05/0≥p) بود. اثر متقابل فاصله روی ردیف و آرایش کاشت بر تعداد میوه و درصد روغن کدو پوست کاغذی معنی دار (05/0≥p) بود. افزایش فاصله روی ردیف از 20 به 40 سانتیمتر باعث کاهش عملکرد دانه از 697 به 631 کیلوگرم در هکتار شد. بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب در آرایش دوطرفه و یکطرفه با 715 و 613 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. نتایج بین اجزای عملکرد و عملکرد دانه و روغن بیانگر آن بود که بین تعداد میوه و عملکرد دانه و روغن و همچنین بین عملکرد دانه و روغن کدو پوست کاغذی همبستگی مثبت و معنی داری وجود داشت. بدین ترتیب چنین بنظر می رسد که تنظیم فاصله روی ردیف و آرایش کاشت، بدلیل کاهش رشد رویشی کدو پوست کاغذی باعث افزایش تولید میوه و در نتیجه افزایش عملکرد دانه و روغن این گیاه شد.

کلیدواژه‌ها

رشد رویشی؛ رشد زایشی؛ رقابت؛ گیاه دارویی

مراجع

1- Abiola, S.S., Kadiri, E.I., and Kareem, T.T. 2004. Effect of melon seed meal addition on some quality characteristics of chicken sausages. Journal of the Science of Food and Agriculture 84: 423-426.

2- Ariahu, C.C., Ukpabi, U., and Mbajunwa, K.O. 1999. Production of African breadfruit (Treculia africana) and soybean (Glycine max) seed based food formulations. I: Effect of germination and fermentation on nutritional and organoleptic quality. Plant Food for Human Nutrition 54: 193-206.

3- Arouiee, H., Omid Beigi, R., and Kashi, A. 2000a. Effects of salinity and nitrogen nutrition on free- proline and oil content of common pumpkin. Seed and Plant 16(3): 359-373.

4- Arouiee, H., Omid Beigi, R., and Kashi, A. 2000b. Study of the effect of different rates of nitrogen fertilizers on some characteristics of pumpkin. Pajouhesh v Sazandegi 13(48): 4-9. (In Persian with English Summary).

5- Baghdadi, H., 2003. Evaluation of planting date and density on seed yield of pumpkin. 2nd of Congress on Medicinal plants, Tehran, Iran. pp. 68. (In Persian).

6- Bhilla, H.S., 1985. Response of muskmelon within row plant spacing. Indiana Academy of Science 94: 99-100.

7- Bombardelli, E., and Morazzoni, P. 1997. Cucurbita pepo L. Fitoterapia Vol. LXVIII(4): 291-302.

8- Ebadi, M., Gholipoori, A., and Nikkhah Bahrami, R. 2008. The effect of pruning and distance between plants on yield and yield components of pumpkin (Cucurbita pepo L.). Pajouhesh v Sazandegi 21(1): 41-47. (In Persian with English Summary).

9- Gardner, F.P., Pearce, R.B., and Mitchell, R.L. 1985. Physiology of Crop Plants. Iowa State University Press. 327 pp.

10- Ghanbari, A., Nadjafi, F., and Shabahang, J. 2007. Effects of irrigation regimes and row arrangement on yield, yield components and seed quality of pumpkin (Cucurbita pepo L.). Asian Journal of Plant Sciences 6(7): 1072-1079.

11- Gholipooori, A., Javanshir, A., Rahim zadeh Khoie, F., Mohammadi, A., and Biat, H. 2007. The effect of different nitrogen level and pruning of head on yield and yield component of medicinal pumpkin (Cucurbita pepo L.). Journal of Agricultural Sciences Natural Resources 13(2): 32-41.

12- Giami, S.Y., Mepba, H.D., Kiin-Kabari, D.B., and Achinewhu, S.C. 2003. Evaluation of the nutritional quality of bread prepared from wheat-fluted pumpkin (Telfaria occidentails) seed flour blends. Plant Food for Human Nutrition 58: 1-8.

13- Hafideh, F.T. 2002. Effect of foliage density and plant spacing on the number of flowers produced, sex expression, and early and total fruit weight of summer squash (Cucurbita pepo L.cv. Lita hybrid). Dirasat. Agricultural Science 28: 178-183.

14- Jahan, M., Koocheki, A., Nassiri, M., and Dehghanipoor, F. 2007. The effects of different manure levels and two branch management methods on organic production of Cucurbita pepo. Iranian Journal of Field Crops Research 5(2): 281-289. (In Persian with English Summary)

15- Kafi, M., Lahooti, M., Zand, E., Sharifi, H., and Goldani, M. 2002. Crop Physiology. Jihad Daneshgahi Mashhad. (In Persian).

16- Karakaya, S., Kavas, A., El, S.N., Gunduc, N., and Akodogan, L. 1995. Nutritive value of melon seed beverage. Food Chemistry 52: 139-141.

17- Knavel, D.E. 1988. Growth, development and yield potential of short internode muskmelon. Journal of the American Society of Horticultural Science 113: 595-599.

18- Melissa, W.A.L., Allison, R., Kenneth, R.J., and Barbara, Z.A. 2008. The effects of repeated planting, planting density, and specific transfer pathways on PCB uptake by Cucurbita pepo grown in field conditions. Science of the Total Environment 405(1-3): 14-25.

19- Moazzen, Sh., Daneshian, J., Valadabad, S.A., and Baghdadi, H. 2006. Study of plant and phosphate fertilization on some agronomic characters and seed and fruit yield of pumpkin (cucurbita pepo L.). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants 22(4): 397-409. (In Persian with English Summary)

20- Murkovic, M., Hillebrand, A., Winker, H., and Pfannhauser, W. 1996. Variability of vitamin E content in pumpkin seeds (Cucurbita pepo L.). Z. Lebensm Unters. Forsch 202: 275-278.

21- Nerson. H. 2005. Effect of fruit shape and plant density on seed yield and quality of squash. Science Horticulturae 105: 293-304.

22- Oje, K., and Ugbor, E.C. 1991. Some physical properties of oil bean seed. Journal of Agricultural Engineering Research 50: 305-313.

23- Omid Beygi, R. 1995. Approaches to Producing and Processing of Medicinal Plants. Fekr Rooz Publication. (In Persian)

24- Omid Beygi, R., Mafakheri, S., and Tavakoli, A. 2006. The effect of pruning on the some characteristics of pepo. Iranian Journal of Agricultural Sciences 37(2): 241-247. (In Persian with English Summary)

25- Pant, M.M. 1979. Dependence of plant yield on density and planting pattern. Annals of Botany 44: 513-516.

26- Rezvani Moghaddam, P., Norozpoor, G., Nabati, J., and Mohammad Abadi, A.A. 2005. Effects of different irrigation intervals and plant density on morphological characteristics, grain and oil yields of sesame (Sesamum indicum). Iranian Journal of Field Crops Research 3(1): 57-68. (In Persian with English Summary).

27- Robinson, R.W. 1993. Genetic parthenocarpy in Cucurbita pepo L. Cucurbit Genetics Cooperative Report 16: 55-57.

28- Rylski, I. 1974. Effects of season on parthenocarpic and fertilized summer Squash (Cucurbita pepo L.). Experimental Agricuture 10. 39-44.

29- Shahidi, F., Koocheki, A., and Baghaie, H. 2006. Evaluation of some chemical combinations and physical traits of water melon, pumpkin, cantaloupe and melon seeds and determination of their chemical characteristics of oil. Food Sciences and Technology 20(5): 411-421.

30- Siami, A., Heidaari, R., and Dastpak, A. 2003. Studying on lipid content and fatty acids in some varieties of pepo (Cucurbita sp.). Pajouhesh v Sazandegi 16(2): 16-19. (In Persian with English Summary).

31- Stepleton. S.C., Chris Wien, H., and Morse, R.A. 2000. Flowering and fruit set of pumpkin cultivars under field conditions. Horticultural Science 35 (6): 1074-1077.

32- Younis, Y.M.H., Chirmay S., and Al-Shihra S.S. 2000. African Cucurbita pepo L. properties of seed and variability in fatty acid composition of seed oil. Phytochemistry 54: 71-75.