بررسی محتوای نگارشی در کتاب‌های فارسی راهنمایی و دبیرستان و مقایسة آن با کتاب‌های انگلیسی

مطالعات زبان و ترجمه

مقاله 2، دوره 50، شماره 4، بهمن 1396، صفحه 25-54   

نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/lts.v50i4.25091

نویسندگان

ژیلا قائمی؛ رضا پیش قدم^*

گروه زبان انگلیسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

نگارش به‌عنوان بخشی از زبان‌شناسی کاربردی، از اهمیت خاصی برخوردار است. با توجه به نقش اساسی که کتاب‌های درسی در بافت آموزشی ایفا می‌کنند و با تکیه بر این مهم که یادگیری صحیح و بنیادی مهارت‌های نگارشی، راهی برای رسیدن به استقلال و خودکفایی در حوزه‌های کاربردی زبان به‌خصوص در راستای ارتباطات علمی، ادبی و فرهنگی به‌شمار می‌آید، این پژوهش به جنبه‌های آموزشی مربوط به نگارش در کتاب‌های فارسی دوره‌های راهنمایی و دبیرستان می‌پردازد؛ همچنین آن‌ها را  با کتاب‌های نگارش انگلیسی که در حال حاضر در دانشگاه‌ها تدریس می‌شوند مقایسه می‌کند. این پژوهش مقایسه‌ای، سه جنبة تقسیم موضوعات، ترتیب موضوعات و نحوة ارائة مطالب نگارشی را شامل می‌شود. نتایج حاصل، درصد فراوانی مطالب مربوط به نگارش در سه دورة راهنمایی در قالب نکته‌پردازی و در دورة متوسطه در قالب درس، ناهماهنگی در ترتیب موضوعات و از همه مهم‌تر کم‌رنگ بودن اصل فرآیندمحوری در نحوة ارائة موضوعات نگارشی در کتاب‌های  درسی فارسی است.

کلیدواژه‌ها

نگارش فارسی؛ نگارش انگلیسی؛ تقسیم موضوعات؛ ترتیب موضوعات؛ اصل فرایند محوری

مراجع

اکبری شلدره‌ای، ف.، و همکاران (1388). فارسی سال دوم دورة راهنمایی. تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب‌های فارسی ایران.

اکبری شلدره‌ای، ف.، و همکاران (1389). فارسی سال سوم دورة راهنمایی. تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب‌های فارسی ایران.

پیش‌قدم، ر.، و مرادی‌مقدم، م. (1390). فرهنگ، کارتون و آموزش زبان انگلیسی: مطالعة کیفی کارتون «انگلیسی جادویی». مطالعات زبان و ترجمه، ۴۴(۲)، ۷۱-۹۱.

جوان‌بخت، م.، و همکاران. (۱۳۹۰). بررسی میزان انعکاس موضوعات کتابداری و اطلاع‌رسانی در کتاب‌های درسی دورة متوسطه و پیش‌دانشگاهی (شاخه نظری) در سال تحصیلی ۱۳۸۹. کتابداری و اطلاع‌رسانی، (53)، ۲۹۷-۳۱۸.

حق‌شناس، ع.، و همکاران. (1388). زبان فارسی سال دوم متوسطه. تهران: شرکت چاپ ونشر کتاب‌های فارسی ایران.

حق‌شناس، ع.، و همکاران. (1389). زبان فارسی سال سوم متوسطه. تهران: شرکت چاپ ونشر کتاب‌های فارسی ایران.

حق‌شناس، ع.، و همکاران. (1390). زبان فارسی سال اول متوسطه. تهران: شرکت چاپ ونشر کتاب‌های فارسی ایران.

سمیعی گیلانی، ا.، و همکاران (1384). فارسی سال اول دورة راهنمایی. تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب‌های فارسی ایران.

عریضی، ح.، و عابدی، ا. (1382). تحلیل محتوای کتاب درسی دورة ابتدایی «بر حسب سازة انگیزة پیشرفت». فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، ۲(۵)، ۲۹-۵۴.

نوریان، م. (1391). تحلیل محتوای کتاب‌های فارسی در ایران. روان‌شناسی تحولی: روانشناسان ایرانی. ۳(۱۲)، ۳۵۷-۳۶۶.

 

Arnaudet, M. L., & Barrett, M. E. (1990). Paragraph development: A guide for students of English. Englewood Cliffs: Prentice Hall.

Ausubel, D. (1963). The psychology of meaningful verbal learning. New York: Grune & Strattor.

Bailey, E. P., & Powell, P. A. (1989). The practical writer with readings (2nd ed.). New York, NY: Holt, Rinehart and Winston, Inc.

Berzonsky, M. D. (2008). Identity formation: The role of identity processing style and cognitive processes. Personality and Individual Differences, 44, 645-655.

Connor, U. (2002). New directions in contrastive rhetoric. TESOL Quarterly, 36(4), 493–510.

Cook, V. J. (2003). Effects of the second language on the first. Clevedon: Multilingual Matters.

Cope, B., & Kalantzis, M. (1993). The power of literacy: A genre approach to teaching writing. Philadelphia, PA: 39 University of Pittsburg Press.

Elbow, P. (1981). Writing with power: Techniques for mastering the writing process (2nd ed.). New York: Oxford University Press.

Hashemian, M. (2011). The effect of L2 writing ability on L1 writing ability. Journal of Language Teaching and Research, 2(6), 1306-1311.

John-Shteiner, V. (1985). Notebooks of the mind: Explorations of thinking. Oxford: Oxford University Press.

Kaplan, R. B. (1966). Cultural thought patterns in inter-cultural education. Language Learning, 16, 1–20.

Kaplan, R. B. (1988). Contrastive rhetoric and second language learning: Notes toward theory of contrastive rhetoric. In A. C. Purves (Ed.), Writing across languages and cultures (pp. 275-304). Newbury Park, CA: Sage Publication.

Krashen, S. D. (1985). The input hypothesis: Issues and implications. New York: Longman.

Kubota, R., & Lehner, A. (2004). Toward critical contrastive rhetoric. Journal of Second Language Writing, 13, 7–27.

Liebman, J. A. (1988). Contrastive rhetoric: Students as ethnographers. Journal of Basic Writing, 7(2), 6-27.

Meyers, A. (2006). Composing with confidence: Writing effective paragraphs and essays (7th ed.). New York: Pearson Longman.

Meyers, A. (2009). Writing with confidence: Writing effective sentences and paragraphs (9th ed.). New York: Pearson Longman.

Mirahmadi, S. H. (2011). The effect of Iranian students' first language proficiency in writing. European Journal of Social Sciences, 24(2), 182-190.

Pishghadam, R., & Attaran, A. (2013). Rhetorical patterns of argumentation in EFL journals of Persian and English. International Journal of Research Studies in Language Learning, 2(1), 81-90.

Richards, J. C., & Renandya, W. A. (2002). Methodology in language teaching: An anthology of current practice. Cambridge: Cambridge University Press.

Silva, T., & Matsuda, P. K. (2002). Writing. In N. Schmitt (Ed.), An introduction to applied linguistics (pp. 251-266). London: Oxford University Press.

Zamel, V. (1982). Writing: The process of discovering meaning. TESOL Quarterly, 16, 67-76.

Zamel, V. (1985). Responding to students' writing. TESOL Quarterly, 19(1), 79-101.

Zare-ee, A., & Taghifarvar, M. (2009). Comparison of university level EFL learners’ linguistic and retorical patterns as reflected in their L1 and writing. Novitas-ROYAL, 3(2), 143-155.