بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس خودارزشیابی های مرکزی

پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره

مقاله 8، دوره 1، شماره 1، مرداد 1390   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijap.v1i1.2301

نویسندگان

هاشمی شیخ شبانی هاشمی شیخ شبانی^* ؛ کیومرث بشلیده؛ Manoochehr تقی پور؛ عبدالکاظم نیسی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس خودارزشیابی های مرکزی ساخته جاج, ارز, بونو و تئورسن (2003) انجام شد. بدین منظور 219 نفر از کارکنان دانشگاه های شهید چمران و علوم پزشکی اهواز به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند و پرسشنامه های پژوهش را تکمیل کردند. بررسی همسانی درونی سوالات پرسشنامه با روش آلفای کرونباخ و همبستگی هر سوال با نمره کل آزمون نشان داد این مقیاس از پایایی قابل قبولی برخوردار است. به منظور بررسی اعتبار (روایی) مقیاس خودارزشیابی های مرکزی از چند روش استفاده شد. اول) تحلیل عامل اکتشافی با روش مولفه های اصلی و چرخش واریماکس, مطابق با انتظار نشان داد که چهار صفت عزت نفس, خودکارآمدی تعمیم یافته, جایگاه مهار و عصبیت از یک عامل تحت عنوان خودارزشیابی های مرکزی تشکیل می شوند. دوم) تحلیل عامل تاییدی نشان داد به استثنای یکی از ماده ها , سایر ماده های این مقیاس به طور معنی دار روی یک عامل بار گذاشتند. سوم) نتایج حاصل از بررسی اعتبار همگرا نشان داد مقیاس خودارزشیابی های مرکزی با مقیاس های عزت نفس, جایگاه مهار و خودکارآمدی تعمیم یافته رابطه مثبت و با مقیاس ویژگی شخصیتی عصبیت رابطه منفی داشت. چهارم) نتایج حاصل از اعتبار تجربی نشان داد مقیاس خود ارزشیابی های مرکزی با ملاک مهم خشنودی شغلی رابطه دارد. پنجم) نتایج حاصل از اعتبار افزایشی با استفاده از تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد مقیاس خود ارزشیابی های مرکزی ورای اثر عامل خودارزشیابی های مرکزی و چهار صفت مرکزی, خشنودی شغلی را پیش بینی کرد. در مجموع یافته های تحقیق نشان دادند که مقیاس خود ارزشیابی های مرکزی همسان با پژوهش های انجام شده در غرب از یک عامل تشکیل شده است و از اعتبار و پایایی قابل قبولی برخوردار است. در نتیجه از آن می توان برای سنجش این سازه در کارکنان ایرانی استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

دانشگاه شهید چمران اهواز