بررسی اثر خشک شدن و انجماد بر تولید مثل رویشی

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 1، دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 10، 1386، صفحه 201-210   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v5i2.916

نویسندگان

محمدتقی آل ابراهیم^{* 1}؛ محمدحسن راشد محصل²؛ فریبا میقانی³؛ محمدعلی باغستانی³؛ مهدی نصیری محلاتی¹؛ امیرحسین پهلوانی¹

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

³موسسه گیاهپزشکی کشور

چکیده

به منظور بررسی اثر خشک‌شدن و انجماد بر توانایی تکثیر رویشی ریشه‌های تلخه (Acroptilon repens) آزمایشی در سال 1383 در موسسه تحقیقات آفات و بیماریهای گیاهی، بخش تحقیقات علف‌های‌هرز انجام گرفت. آزمایش اثر خشک‌شدن بر تکثیر رویشی ریشه بصورت فاکتوریل با 4 تکرار بر پایه طرح کاملاً تصادفی انجام شد. فاکتور اول (A)، مدت زمان نگه‌داری در آون ( 0، 24، 48، 96 و 192 ساعت) و فاکتور دوم (B)، دمای نگه‌داری در آون (5، 15 و 25 درجه سانتی‌گراد) بود. آزمایش اثر انجماد بر تکثیر رویشی ریشه‌ بصورت فاکتوریل با 4 تکرار و در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام گرفت. فاکتور اول، مدت زمان نگه‌داری در انجماد (0، 24، 48 و 96 ساعت) و فاکتور دوم، دمای انجماد (1-، 3- و 5- درجه سانتی‌گراد) بود. در آزمایش اثر خشک‌شدن بر تکثیر رویشی ریشه، اثر فاکتورهای تحت بررسی بر درصد آب از دست‌رفته، تعداد اندام هوایی، وزن خشک، تعداد برگ و طول اندام هوایی معنی‌دار بود.اما اثر متقابل این عوامل، تنها بر درصد آب از دست‌رفته، تعداد اندام هوایی و طول اندام هوایی معنی‌دار بود. با افزایش دما و مدت زمان نگه‌داری در آون، توانایی تکثیر رویشی ریشه کاهش یافت.بطوریکه در دمای 5 درجه سانتیگراد پس از 96 ساعت نگهداری در آون و در دماهای 15 و 25 درجه سنانتیگراد پس از 24 ساعت نگهداری در آون تکثیر رویشی ریشه قطع شد. در آزمایش اثر انجماد بر تکثیر رویشی ریشه‌ها، فاکتورهای آزمایش و اثر متقابل آنها بر تعداد اندام هوایی، تعداد برگ و طول اندام هوایی معنی‌دار بود. با افزایش دمای انجماد و مدت زمان نگهداری در انجماد، توانایی تکثیر رویشی ریشه‌ها کاهش یافت. بطوریکه در دمای1- درجه سانتیگراد پس از 96، 48 و 24 ساعت نگهداری در انجماد تکثیر رویشی به ترتیب کاهش یافت. امادر 3- درجه سانتیگراد پس از 48 ساعت نگهداری در انجماد و در دماهای 5- درجه سنانتیگراد پس از 24 ساعت نگهداری در انجماد تکثیر رویشی ریشه قطع شد.