تفسیر روان‌شناختی «بوف کور» بر مبنای سبک شناسی تگا

جستارهای نوین ادبی

مقاله 4، دوره 44، شماره 1 - شماره پیاپی 172، خرداد 1390، صفحه 97-118   

نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jls.v44i1.11686

نویسندگان

نادر جهانگیری؛ ناصر رضا ارقامی؛ غلام محمد فقیری^*

چکیده

سبک شناسی تگا رویکردی در سبک شناسی است که از مرز توصیف زبان‌شناختی و تعبیر معنی شناختی یک اثر می گذرد و به تفسیر روان‌شناختی و تبیین جامعه شناختی آن می پردازد. این مقاله در صدد است با رویکرد فوق و با استفاده از متغیّرهای نقشی اندیشگانی، بینافردی(زمان و وجه)و متنی(تمهیدات پیوندی) تفسیری روان‌شناختی از بوف کور ارائه و به این سوال پاسخ دهد که از طریق این متغیّرهای نقشی به چه مشخّصههای سوررئالیستی می توان دست یافت. فرضیّه آن این است که با استفاده از متغیّرهای نقشی فوق می توان برخی مشخّصه‌های سوررئالیستی مانند ذهنیّت گرایی، درون گرایی، واقعیّت گریزی، سولی لوکی، نگارش خودکار و سیّالیّت ذهن را در این رمان نشان داد. مبنای نظری آن سبک شناسی تگا است که تلفیقی از روش سبک شناسی و دیدگاه تحلیل انتقادی گفتمان است. روش تحقیق، آماری - تحلیلی بوده و تحلیل داده‌های آن نیز با روش نمونه گیری خوشهای یک مرحله‌ای متناسب با حجم نمونه انجام شده است. نتیجه این که بوف کور با توجّه به شواهد زبانی، اثری انتزاعی، ذهنی، واقعیّتگریز و سوررئال است.
کلیدواژه ها: سبک، گفتمان، متغیّر نقشی، توصیف، تفسیر، تبیین، بوف کور.