از دغدغه زمان تا بحران هویت در داستان گشتیِ شبانه نوشتۀ پاتریک مودیانو

مطالعات زبان و ترجمه

مقاله 5، دوره 51، شماره 3، مهر 1397، صفحه 127-148   

نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/lts.v51i3.74960

نویسنده

وحید نژاد محمد^*

گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

ادبیات داستانی قرن بیستم فرانسه با اِدغام‌کردن واقعیت و خیال در بطن سازه‌های داستانی توانسته است بسیاری از حوادث گذشته را با روایت منحصربه‌فرد بازسازی کند. تاریخ و گذشتة یک سرزمین از ورای ادبیات و داستان‌های رئالیستی و اتوبیوگرافیک می‌تواند هویت و عناصر فکری آن سرزمین را نشان دهد. جنگ جهانی دوم مثل بسیاری از درون‌مایه‌های دیگر برای نویسندگان معاصر فرانسوی همچون پاتریک مودیانو ابزاری را فراهم می‌کند تا با توسل به رخدادهای فراموش شده و با توجه به تحولات داستان‌پردازی، از ورای تجربة حسی، تاریخ و حوادثی را به تصویر کشند که هیچ‌کس را از آن گریزی نیست. داستانِ گشتی شبانه یا کاوش هویتی در تیرگی و تاریکی‌ها واقعیاتی را به تصویر می‌کشد که جدا از تجربه، در بطن حافظه و پریشانی‌های یک فرد، جامعه، ملت قرا گرفته است و برای به تصویر درآوردنِ آن باید به زمان و مکان متوسل شد تا ریشة هویت‌گرایی یا هویت‌ستیزی شخصیت‌های داستانی را در قلمرو خاطره و روایت نشان داد.

کلیدواژه‌ها

داستان؛ زمان؛ تشویش؛ هویت؛ مودیانو؛ گشتیِ شبانه

مراجع

احمدی، ب. (1372). ساختار و تأویل متن. تهران: نشر مرکز.

بی‌نیاز، ف. (1387). درآمدی بر داستان‌نویسی و روایت‌شناسی. تهران: افراز.

ریکور، پ. (1374). تاریخ، خاطره، فراموشی. گفتگو، ۳(۸)، 47-60.

لطف‌آبادی، ح. (1380). روان‌شناسی رشد ۲. تهران: سمت.

ناصحی، ز. (1391). از خودنگاری تا خودرمان: تحلیلی پیرامون دشواری‌های موجود در تعریف نثر معاصر فرانسه. پژوهش‌های ادب و زبان فرانسه، ۱(۱)، ۸۹-۱۱۳.

 

Blanckeman, B. (2009). Lire Patrick Modiano [Lire Patrick Modiano]. Paris, France: Arman Colin.

Canonne, B. (2001). Narrations de la vie interieure [Narrations of the inner life]. Paris, France: Presses Universitaires de France.

Doucey, B. (1992). La ronde nuit de Modiano [The night round of Modiano]. Profil, France: Éditions Hatier.

Ezine, J-L. (1981). Les ecrivains sur la sellette [Writers in the hot seat]. Paris, France: Le Seuil.

Garcin, J. (2007). « Ma ville interieure », Entretien avec Patrick Modiano, la revue de "Le nouvel observateur", Paris.

Genette, G. (1991). Figures II. Paris, France: Seuil.

Gillis, J. R. (1994). Introduction: Memory and identity. In J. R. Gillis (Ed.), Commemorations: The politics of national identity (pp. 3-26). Princeton. NJ: Princeton University Press.

Halbwachs, M. (1992). The collective memory. New York, NY: Harper and Row.

Humphrey, R. (1962). Stream of consciousness in the modern novel. Oakland, California: University of California Press.

Laurent, T. (1997). L’Œuvre de Patrick Modiano: Une autofiction [The work of Patrick Modiano: An autofiction]. Lyon, France: Presses Universitaires de Lyon.

Lejeune, P. (1975). Le pacte autobiographique [The autobiographical pact]. Paris, France: Seuil.

Maurois, A. (1928). Aspects de la biographie [Aspects of the biography]. Paris, France: Grasset.

Modiano, P. (1969). La ronde de nuit [The night round]. Paris, France: Gallimard.

Nettelbeck, C. W., & Hueston, P. (1986). Patrick Modiano pièce d’identite [Patrick Modiano’s ID]. Paris France: Lettres Modernes.

Rambures, J. L. (1973). Entretien avec Patrick Modiano [An interview with Patrick Modiano], Le Monde.

Ricœur, P. (1965). De l’interpretation. Essai sur Freud [From the interpretation. Test on Freud]. Paris, France: Éd. du Seuil.

Ricœur, P. (1985). Temps et recit [Time and story]. Paris, France: Éd. du Seuil.

Ricœur, P. (2000). La memoire, l'histoire, l'oubli [Memory, history, forgetting]. Paris, France: Seuil.

Roux, P. (1999). Figures de l'occupation dans les romans de Patrick Modiano [Figures of the occupation in Patrick Modiano's novels]. Paris: L’Harmattan.

Tern, J. P. (1991). The theme of consciousness: Thomas Mann. In M. Bradbury, & J. McFarlane (Eds.), Modernism: A guide to European literature 1890-1930. Middlesex, England: Penguin Books.

Todorov, T. (1995). Les abus de la memoire [Abuse of memory]. Paris, France: Arlea.