انتخاب تابع مناسب جهت بررسی عوامل مؤثر بر قیمت سهام معامله‌شده در بازار بورس اوراق بهادار و پیش بینی آتی این قیمت ها

اقتصاد پولی مالی

مقاله 9، دوره 23، شماره 11، آبان 1395، صفحه 192-214   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pm.v23i11.18240

نویسندگان

حمیدرضا ایزدی^{* 1}؛ مریم ایزدی²

¹عضو هیأت علمی گروه اقتصاد دانشگاه دریا نوردی و علوم دریایی چابهار

²دانشگاه سمنان

چکیده

با توجه به اهمیت تغییرات قیمت نفت در درآمد‏های نفتی ایران به عنوان یک کشور صادر‏کننده نفت و در نتیجه اثرات آن بر اقتصاد نفتی کشور، هدف این مقاله بررسی اثرات شوک‏‏های نفتی بر تغییرات مهم‌ترین شاخص بورس اوراق بهادار در ایران، یعنی شاخص کل قیمتی است. بررسی قیمت سهام در بورس اوراق بهادار و به‌تبع آن بررسی و کنترل بازار سرمایه که بخشی مهمی از بازارهای مالی در هر کشور است، به عنوان عامل پر اهمیتی در سیاست‌گذاری و اعمال سیاست‌های کلان اقتصادی نقش دارد. این بازارها با کنترل و هدایت پس‌اندازها و نقدینگی موجود به بخش‌های مختلف اقتصاد ملی، سبب سرمایه‌گذاری و انتقال سرمایه به شرکت‌ها، بنگاه‌ها و فعالان اقتصادی شده و چشم اندازه آتی این سازمان های اقتصادی را نشان می دهند. با توجه به اینکه در کوتاه‌مدت شوک و شدت جابجایی نقدینگی و سرمایه بخش خصوصی و افراد جامعه از بخش‌های اقتصادی به غیراقتصادی بسیار بالاست، لذا شناسایی و معرفی اطلاعات، ساختار و پیش‌بینی این بازار کوتاه‌مدت جهت تعیین سیاست‌های مناسب بسیار حیاتی است. در این مقاله سعی شده است با نگاهی بر داده‌های آماری ماهانه 1380:1 تا 1392:12به بررسی عوامل مؤثر بر ارزش سهام در بورس بپردازد که در اینجا با استفاده از آزمون غیرآشیانه ای مدل بهینه و مناسب جهت بررسی عوامل مؤثر بر ارزش سهام در بورس انتخاب شده و رابطه موجود برمبنای روش خود توضیح برداری VARتخمین زده می شود. از طرفی با توجه به اینکه از طریق پیش‌بینی این‌گونه بازارهای مالی و سرمایه ای که با ثبات و کارآمد هستند، می توان چارچوبی جهت رسیدن به رشد و توسعه اقتصادی ارائه کرد. این مقاله به بررسی ثبات ساختاری و پیش‌بینی این بازار بر مبنای فرایند خودتوضیح جمعی با میانگین متحرک ARIMAپرداخته و بر اساس نتایج به دست آمده، سیاست‌های کاربردی پیشنهاد می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

سهام معامله شده؛ آزمون غیرآشیانه ای؛ شوک نفتی؛ شاخص بازار بورس؛ سری‏های زمانی

مراجع

[1] Arouri, M. E. H., Lahiani, A. and Nguyen, D. (2011).Return and volatility transmission between worlds oil prices and stock markets of the GCC countries. Economic Modelling, 28: 1815–1825.

[2] Akaike, H. (1973).Information Theory and the Extension of the Maximum Likelihood Principle. In Proceeding of the Second International Symposium on Information Theory, Eds B.N. Petrov and F. Csaki, Budapest, 267-81.

[3] Barzani, M.V, Dalali, R, Samadi, S. And Faaljo.H.R (2006). The Relationship between Macroeconomic Variables and Value of Shares Market on the Tehran securities Exchange.Economic Research Review.Economic Research Insttitue. (In Persian).

[4] Basher, S.A, Haug, A. A and Sadorsky, P. (2012). Oil prices, exchange rates and emerging stock markets, Energy Economics, 34:227–240.

[5] Davidson, R. and J.G. MacKinnon (1981).Several Tests for Model Specification in the Presence of Alternative Hypothesis. Econometrica, 49: 781-93.

[6] Eslamloueian, R.; Zare, H. (2007). The Impact of Macro Variables and Alternative Assets on Stock Price Movement in Iran: an ARDL Model. Iranian Economic Research, 29:17-46. (In Persian).

[7] Filis, G. (2010). Macro economy, stock market and oil prices: Do meaningful relationships exist among their cyclical fluctuations? .Energy Economics, 32: 877–886.

[8] Fisher, G.R. and M. McAleer, (1981).Alternative Procedures and Associated Tests of Significance for Non-Nested Hypotheses. Journal of Econometrics, 16: 103-19.

[9] Godfrey, L.G. and M.H. Pesaran (1983).Test of Non-Nested Regression Models: Small Sample Adjustments and Monte Carlo Evidence. Journal of Econometrics, 21: 133-54.

[10] Gjerde, ø. & F. Sættem. (1999). Causal Relations among Stock Returns and Macroeconomic Variables in a Small, Open Economy. Journal of International Financial Markets Institutions and Money, 9: 61-74.

[11] Henriques, I. and Sadorsky, P. (2008).Oil prices and the stock prices ofalternative energy companies. Energy Economics, 30: 998–1010

[12] Kwon, C.S., Shin, T.S. & Bacon, F.W. (1997). The Effect of MarcoeconomicVariables on Stock Market Returns in Developing Market. Multinational Business Review, 5: 63-70.

[13] Kia, A. (2003). Rational Speculators and Equity Volatility as a Measure of ex ante Risk. Global Finance Journal, 14: 135-157.

[14] Lucas, R. E. (1978).Asset Prices in an Exchange Economy. Econometrica, 46, 6: 1426-1445.

[15] Lee, B. S. (1992). Causal Relations among Stock Returns, Interest Rates, Real Activity, and Inflation. The Journal of Finance, 74, 4: 1591-1603.

[16] Mehrabiyan, A. (2004). Sensitivity stock market to the fiscal and monetary fluctuations. Economic Research Review.Economic Research Insttitue, 1, 1. (In Persian).

[17] Pesaran, M.H. (1974).On the General Problem of Model Selection. Review of Economic Studies, 41:153-71.

[18] Schwarz, G. (1978).Estimating the Dimension of a Model. Annals of Statistics, 6: 461-4.

[19] Taghavi, M and Jenani, M.H. (2000). Study of Cointegration Relationship between the Stock Price Index at Tehran securities Exchange and Macroeconomic Variables.Economics and Management, 44:77-90. (In Persian).

[20] Tashkini, A. (2005). Applied econometrics with microfit. Dibagaran Tehran publishing co. (In Persian).

[21] Verma, R. & T. Ozuna. (2005).Are Emerging Equity Markets Responsive to Cross-Country Macroeconomic Movements? Evidence from Latin America. International Financial Markets Institutions and Money, 15: 73-87.

[22] Wongbangpo, Subhashc. Sharma, S. (2002). Stock Market and Marcoeconomic Fundamental Dynamic Interactions: A SEAN-5 Countries. Journal of Asian Economic, 13.