تحلیل حقوقی و اقتصادی مسئولیت مدنی ناشی از نقض الزامات قانونی مربوط به افشای اطلاعات در بازار اوراق بهادار

دانشنامه حقوق اقتصادی

مقاله 6، دوره 26، شماره 16، دی 1398، صفحه 145-168   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/le.v26i15.76600

نویسنده

محسن شمس الهی^*

دانشگاه علوم قضایی

چکیده

نقض الزامات مربوط به افشای اطلاعات سبب ورود زیانهایی نظیر سلب امکان تصمیم‌گیری آگاهانه و معامله بر سهام به قیمت غیرواقعی به سرمایه­­گذاران می شود. برای جبران این زیانها در نظام‌های حقوقی مختلف مسئولیت مدنی برای ناشران و مدیران آنها پیش‌بینی شده است. با این حال، اعمال قواعد مسئولیت مدنی در این موارد دشوار است. در این خصوص به لحاظ حقوقی این بحث مطرح است که با عنایت به ویژگیهای خاص بازارهای اوراق بهادار، اساساً چگونه میتوان قواعد مسئولیت مدنی را برای جبران زیان های ناشی از نقض این الزامات اعمال نمود؟ به لحاظ اقتصادی نیز با توجه به این که برای توجیه مسئولیت مدنی از لحاظ اقتصادی لازم است که مسئولیت مدنی دارای کارکرد ویژه‌ای باشد، این بحث مطرح است که هدف و کارکرد اصلی مسئولیت مدنی چیست؟ اجمالاً به نظر می رسد اعمال قواعد مسئولیت مدنی در این موارد با موانع حقوقی جدی مواجه است که برای این منظور لازم است  ساز و کارهای حقوقی ویژه‌ای(نظیر فرض رابطه سببیت)  برای جبران این خسارات پیش بینی شود. همچنین هدف اصلی مسئولیت مدنی در این موارد جبران خساراتی است که به طور ناروا به سرمایه‌گذاران وارد شده است. روش تحقیق این مقاله روش تحلیلی بوده و موضوع به صورت تطبیقی مورد مطالعه قرار خواهد گرفت.

کلیدواژه‌ها

مسئولیت مدنی؛ افشای اطلاعات؛ دور؛ ضرر غیرقطعی؛ سهامدار بی گناه

مراجع

[1] Alexander, Janet Cooper (1996). Rethinking Damages in Securities Class Actions. Stanford Law Review, Vol. 48, No. 6 , 1487-1537.

[2] Arlen, Jennifer H., & Carney, William J. (1992). Vicarious Liability for Fraud on Securities Markets: Theory and Evidence. U. Ill. L. Rev. , 691-642.

[3] Badini, Hassan (2004). The philosophy of civil Liability. Tehran: Sahamie Enteshar. (In Persian)

[4] Babaei, Iraj (2014). Civil liability and non-contractual obligations. Tehran: Mizan. (In Persian)

[5] Berrebi, Jacob (2017, 1). La responsabilite des dirigeants sociaux. Retrieved 4 2018, 18, from prepa-isp: http://www.prepa-isp.fr/wp-content/uploads/2017/01/Th%C3%A8me-pr%C3%A9sentation-AFFAIRES.pdf

[6] Booth, Richard. (2009). The Future of Securities Litigation. J. Bus. & Tech. L. , 4 (1), 129-165.

[7] Calais-Auloy, Jean (1994). Les delits à grande echelle en droit civil français. 46 (2), 379-387.

[8] Coffee Jr., John C. (2006). Reforming the Securities Class Action: An Essay on Deterrence and Its Implementation. Columbia Law Review, Vol. 106, No. 7, Symposium: Litigation Reform since the PSLRA: , 1534-1586.

[9] COURET, Alain, FIELD, B., SCHMIDT, D., FRANCOIS, B., DECKERT, K., de LA COTARDIERE, A., et al. (2013). QUELLES STRATEGIES FACE AUX ABUS DE MARCHE ? Reparer, transiger, sanctionner. paris: Colloque du 27 novembre 2013.

[10] Cox, James D. (1997). MAKING SECURITIES FRAUD CLASS ACTIONS. ARIZONA LAW REVIEW, VOL. 39 , 497-525.

[11] Davis Evans, Alicia (2007). The Investor Compensation Fund. Law & Economics Working Papers Archive: 2003-2009 , 100-173.

[12] Ebrahimi, Maryam (2010). Civil Liability for Violation of Disclosure Regulations in Securities Trading (A Comparative Study of Iran and US Law). Quarterly Journal of Stock Exchange, No. 15, 161-189. (In Persian)

[13] Fisch, Jill E. (2009). CONFRONTING THE CIRCULARITY PROBLEM IN PRIVATE SECURITIES LITIGATION. WISCONSIN LAW REVIEW , 264-283.

[14] FOX, Merritt B.. (2009). CIVIL LIABILITY AND MANDATORY DISCLOSURE. COLUMBIA LAW REVIEW, VOL. 109 , 237-308.

[15] FOX, Merritt B. (2009). WHY CIVIL LIABILITY FOR DISCLOSURE VIOLATIONS WHEN ISSUERS DO NOT TRADE? WISCONSIN LAW REVIEW , 299-335.

[16] Ghasemzadeh, Morteza (2007). Foundations of civil liability. Tehran: Mizan. (In Persian)

[17] Goldschmid, Harvey J. (1996). Capping Securities Fraud Damages: An Unwise Proposal in an Imperfect World. 38 ARIZ. L. REV. , 665-732.

[18] Guegan-Lecuyer, Anne (2004). DOMMAGES DE MASSE ET RESPONSABILITE CIVILE. Paris : Doctoral dissertation, Paris 1.

[19] KLEIN, Julie (2014). L’ÉVALUATION DU PRÉJUDICE FINANCIER DE L’INVESTISSEUR DANS LES SOCIÉTÉS COTÉES. Paris: le club des juristes.

[20] Jourdain, Patrice (2011). Les principes de la responsabilite civile, translated by Majid Adib. Tehran: Mizan. (In Persian)

[21] Katouzin, Nasser (2008). General rules of contracts, Volume II. Tehran: Sahami Enteshar. (In Persian)

[22] Katouzin, Nasser (2010). Civil liability, Vol. 1: General rules. Tehran: Tehran University Press. (In Persian)

[23] Kraakman, Reinier H. (1984). Corporate Liability Strategies and the Costs of Legal Controls. The Yale Law Journal, Vol. 93, No. 5 , 857-898.

[24] Langevoort, Donald C. (2006). Reflections on Scienter (and the Securities Fraud Case Against Martha Stewart that Never Happened). Lewis & Clark L. Rev. , 10, 1-17.

[25] LAY, Sophie (2004). PERTE D’UNE CHANCE ET DROIT DES MARCHES FINANCIERS. STRASBOURG : Memoire presente en vue de l’obtention du D.E.A de droit des affaires, UNIVERSITE ROBERT SCHUMAN-STRASBOURG III.

[26] MAZEAUD, HENRI, & MAZEAUD, LEON (1947). TRAITE THEORIQUE ET PRATIQUE DE LA RESPONSABILITE CIVILE DELICTUELLE ET CONTRACTUELLE (Vol. 2) . PARIS: Sirey.

[27] MITCHELL, LAWRENCE E. (2009). THE “INNOCENT SHAREHOLDER”: AN ESSAY ON COMPENSATION AND DETERRENCE IN SECURITIES CLASS-ACTION LAWSUITS. WISCONSIN LAW REVIEW , 242-295.

[28] Mohseni, Hasan, Ghaffari Farsani, Behnam and Shooshinasab, Nafiseh (2012). Class Actions and Their Role in Realization of the Consumers' Rights. Private Law Research, 1 (1), 157-182.

[29] Rahpeyk, Hassan (2012). Civil liability and remedies law. Tehran: Khorsandi(In Persian)

[30] Rassat, Michèle-Laure (1995). La responsabilite civile. (M. Ashtari, translator) Tehran: Hoghooghdan pub. (In Persian)

[31] Posner, Richard A. (1981). The Concept of Corrective Justice in Recent Theories of Tort Law. The Journal of Legal Studies, Vol. 10, No. 1 , 187-206.

[32] Prorok, Johan (2016). La responsabilite civile sur les marches financiers. PARIS : Thèse de doctorat en droit à l’Universite PANTHEON-ASSAS (PARIS II).

[33] Romano, Roberta (1991). The Shareholder Suit: Litigation without Foundation? Journal of Law, Economics, & Organization , 7 (1), 55-87.

[34] Rose, Amanda Marie (2017). THE SHIFTING RAISON D’ÊTRE OF THE RULE 10B-5 PRIVATE RIGHT OF ACTION. In S. Griffith, J. Erickson, D. H. Webber, & V. Winship, Research Handbook on Representative Shareholder Litigation. Forthcoming.

[35] ROUSSEAU, Stephane (2011). Regimes de responsabilite civile : divulgation sur les marches primaire et secondaire. In Valeurs mobilières.

[36] Safari, Hossein, and Rahimi, Habibollah (2012). Civil liability. Tehran: Samt. (In Persian)

[37] Thevenoz, Luc (2008). Information, conseil, mise en garde: risques et responsabilite dans les operations sur valeurs mobilières. In L. Thevenoz, & C. Bovet, Journee 2007 de droit bancaire et financier (pp. 19-57). Genève: Schulthess,.

[38] VALANCE, Laure (2007). L’indemnisation des victimes d’infractions boursières. Paris: Universite du Pantheon-Assas (Paris II).

[39] Viney, Geneviève (2009). Introduction à la responsabilite. Paris: L.G.D.J.

[40] WILLIAMS, GLANVILLE (1951). THE AIMS OF THE LAW OF TORT. Current Legal Problems , 137-177.

[41] Yazdanian, Alireza (2013). Theory of Civil liability of legal Person arising from the acts of governing body with comparative study of French law. Quarterly Journal of Private Law Studies (Quarterly Journal of Law), 44 (4), 633-651. (In Persian)