تعیین شاخص‌های مدیریت موثر کلاس در دانشگاهها و

پژوهش نامه مبانی تعلیم و تربیت

مقاله 3، دوره 08، شماره 1، آبان 1386

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/fe.v8i1.1881

نویسندگان

شریفیان شریفیان^* ؛ نصر نصر؛ عابدی عابدی

چکیده

مدیریت کلاس از ابعاد مهم تدریس اثربخش است. نشانگرهای تدریس اثربخش در پنج مقوله شامل 1- طراحی و تدوین درس، 2- ارائه درس، 3- مدیریت کلاس، 4- روابط انسانی و 5- ارزشیابی از عملکرد تحصیلی دانشجویان مورد بررسی قرارگرفته که به ‌علت گستردگی، در این مقاله فقط مقوله مدیریت کلاس مورد بحث واقع شده است.
روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و از منظری دیگر کمی- کیفی است. در بخش کیفی با استادان نمونه‌کشوری مصاحبه شده و در بخش کمّی عملکرد اعضای هیات ‌علمی دانشگاه اصفهان به ‌وسیله پرسشنامه محقق‌ساخته مورد بررسی قرار‌گرفته است. جامعه تحقیق شامل استادان نمونه‌کشوری دانشگاههای اصفهان، صنعتی اصفهان و علوم پزشکی اصفهان و اعضای هیات ‌علمی دانشگاه اصفهان است. برای انتخاب استادان نمونه‌کشوری، از روش نمونه‌گیری هدفمند استفاده گردیده و با 15 نفر از آنان مصاحبه شده است. برای انتخاب اعضای هیات علمی دانشگاه اصفهان، از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب با حجم استفاده شده است. حجم این جامعه در سال تحصیلی 84-83 تعداد 395 نفر بوده که از میان آنها 58 نفر انتخاب شده است. برای ارزیابی عملکرد افراد انتخاب شده، تعداد 1245 دانشجوی زن و مرد سالهای سوم و چهارم مقطع کارشناسی در تحقیق شرکت داده شدند.
یافته‌های تحقیق نشان داد که در بخش کیفی، استادان نمونه‌کشوری بر دو مقوله 1- اهمیت کلاس و چگونگی مدیریت آن و 2- رفتار محترمانه با دانشجویان تاکید داشته‌اند. در بخش کمی، اعضای هیات علمی دانشگاه اصفهان با کسب نمره 87/3، بیش از حد متوسط (5/3) به نشانگرهای مدیریت کلاس توجه داشته‌اند. عملکرد اعضای هیات علمی برحسب دانشکده و مرتبه‌ علمی تفاوت معناداری نداشته، اما عملکرد آنان برحسب سابقه تدریس متفاوت بوده است. اعضای هیات علمی دارای سابقه تدریس10-1 سال نسبت ‌به افراد دارای سابقه تدریس20-11 سال در زمینه مدیریت کلاس عملکرد بهتری داشته‌‍‌‌‌اند.
واژه‌های کلیدی: مدیریت کلاس در دانشگاه ‌‌‌‍‍‌‍‍‌‌‍‌‌‍‌‍- نظریه‌های مدیریت کلاس- استاد نمونه‌کشوری- عضو هیات علمی.