بازخوانی تغییر پارادایم پسایازده سپتامبر در رمان دیاسپورایی بنیادگرای ناخواسته اثر محسن حمید

مطالعات زبان و ترجمه

مقاله 1، دوره 52، شماره 4، بهمن 1398، صفحه 1-28   

نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/lts.v52i4.83969

نویسندگان

فرح قادری¹؛ انسیه درزی نژاد²؛ کریم صادقی^{* 3}

¹گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

²پژوهشگر مستقل، ارومیه، ایران

³گروه زبان انگلیسی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

رمان بنیادگرای ناخواسته  (2007) اثر محسن حمید به سبب ویژگی‌های دیاسپورایی‌اش و واقع شدن در میان گفتمان‌های رقیب آمریکایی‌پاکستانی، می‌تواند بسیاری از انگاره‌های رایج را در مورد وقایع تأثیرگذاری همچون حملات انتحاری یازده سپتامبر 2001 به سازمان تجارت جهانی واکاوی کند. انگارة مهمی  که در این رمان آستانه‌ای شالوده‌شکنی می‌شود تغییر پارادایم غرب و به‌ویژه ایالات متحده پس از این حملات است. در حالی که آمریکا تغییر رویکرد خود را در برخورد با مهاجران مسلمان در بازة پسایازده سپتامبر، واکنشی در برابر بنیادگرایی و تروریسم مذهبی ایجادشده می‌داند، خوانش نقادانة حمید، تغییر نگرش ایالات متحده را نسبت به مهاجران مسلمان پس از یازده سپتامبر متقدم بر بنیادگرایی و تروریسم می‌انگارد، نه متأخر آن. به‌عبارت دیگر، روایت به‌حاشیه‌رانده‌شده و اغلب ناشنیدة یک نویسندة مهاجر مسلمان از تحولات پسایازده سپتامبر، آمریکا را عامل ایجاد بنیادگرایی و تروریسم در جهان می‌بیند و نه قربانی آن. بازخوانی حمید از تغییر پارادایم غربی در مواجهه با مهاجران مسلمان، بنیادگرایی و تروریسم پس از یازده سپتامبر، از منظر چنگیز، قهرمان رمانش، به تصویر کشیده می‌شود. بازخوانی حمید از این تغییر رویه در سه محور بررسی می‌شود و او سه دوگانة مهم را در رمانش ساختارشکنی می‌کند: آمریکای جهان‌وطن/ملی‌گرا، بنیادگرایی مذهبی/اقتصادی، تروریسم نظامی/اقتصادی. مقاله بر این نکته تأکید دارد که بنیادگرایی و تروریسم پیش از آنکه انگاره‌هایی دینی و مذهبی باشند مفاهیمی اقتصادی‌اند و ایالات متحده نیز پیش از آنکه قربانی آن‌ها باشد عامل ایجاد آن‌هاست.

کلیدواژه‌ها

محسن حمید؛ بنیادگرای ناخواسته؛ تروریسم نظامی؛ تروریسم اقتصادی؛ ایالات متحده؛ بنیادگرایی اقتصادی؛ بنیادگرایی مذهبی

مراجع

درزی‌نژاد، ا.، و برادران جمیلی، ل. (1396). وطن به‌مثابة فضایی ترامکانی در گفتمان دیاسپورایی مهجا کهف. نقد زبان و ادبیات خارجی، 14(۱۸)، 169-185.

دهشیار، ح. (1388). لیبرالیسم: جوهرة جهانی‌شدن. اطلاعات سیاسی اقتصادی، 268، 48-55.

راد، آ.، فارسیان، م.، و بامشکی، س. (1397). بررسی تطبیقی تصویر جنگ جهانی در رمانهای خون دیگران و سووشون. مطالعات زبان و ترجمه، ۵۱(۳)، ۱-۳۱.

صادقی، ر. (1398). ماهیت پارادایم و ابعاد ک‌ گرایانة آن. متافیزیک، 10(27)، 129-156.

عظیمی، ص.، و احمدزاده، ش. (1397). به‌سوی تعریفی تازه از بدن: تحلیل مسئلة بدن از فلسفه و جامعه‌شناسی تا ادبیات. مطالعات زبان و ترجمه، ۵۱(۴)، ۸۵-۱۱۸.

 

Aumeerally, N. L. (2017). Rethinking recognition in Muslim diasporic writing: From an 'ethics of responsibility' in The Reluctant Fundamentalist to an 'ethics of dispersion' in The Silent Minaret. Culture, Media & Film, 4, 1-14.

Balfour, L. A. (2016). Risky cosmopolitanism: Intimacy and autoimmunity in Mohsin Hamid’s The Reluctant Fundamentalist. Critique: Studies in Contemporary Fiction, 58(3), 214-225.

Bhabha, H. K. (1994). The location of culture. London, England: Routledge.

Business Dictionary. Retrieved from http:// www. businessdictionary. com/ definition/ paradigm-shift.html

Cambridge Dictionary. Retrieved from https:// dictionary. cambridge. org/ dictionary/ english/ paradigm-shift

Ehteshami, A. (2007). 9/11 as a cause of paradigm shift? Working Paper. Durham University, School of Government and International Affairs, Durham.

Eriksen, T. H. (2007). Globalization: The key concepts. Oxford, England: Berg.

Giddens, A. (2002). Runaway world: How globalisation is reshaping our lives. London, England: Profile Books.

Gilroy, P (1993). The black Atlantic: Modernity and double consciousness. London, England: Verso.

Gray, R. (2011). After the fall: American literature since 9/11. Malden: John Wiley and Sons.

Haider, N. (2012). Globalization, US imperialism and fundamentalism: A study of Mohsin Hamid's The Reluctant Fundamentalist. South Asian Review, 33(2), 203-238.

Hamid, M. (2012). The reluctant fundamentalist. Orlando: Harcourt.

Hartnell, A. (2010). Moving through America: Race, place and resistance in Mohsin Hamid's The Reluctant Fundamentalist. Journal of Postcolonial Writing, 46(3-4), 336-348.

Hopper, P. (2006). Living with globalization. Oxford, England: Berg.

Lecouras, P. (2010). 9/11, Critical theory, and globalization. Interdisciplinary Literary Studies, 12(1), 78-90.

Merriam Webster Dictionary. Retrieved from https://www.merriam-webster.com/dictionary/paradigm_shift

Moallem, M. (2002). Whose paradigm? Meridians, 2(2), 298-301.

Morey, P. (2018). Literature now: Islamophobia and the novel. New York, NY: Colombia University Press.

Pei-Chen, L. (2013). Post-9/11 South Asian diasporic fiction: Uncanny terror. London, England: Palgrave McMillan.

Shirazi, Q. (2018). Ambivalent identities and liminal spaces: reconfiguration of national and diasporic identity in Mohsin Hamid’s The Reluctant Fundamentalist. South Asian Diaspora, 10(1), 15-29.

Singh, H. (2012). Deconstructing terror: Interview with Mohsin Hamid on The Reluctant Fundamentalist. Ariel: A Review of International English Literature, 42(2), 149-156.

White, M. (2019). Framing travel and terrorism: Allegory in The reluctant Fundamentalist. The Journal of Commonwealth Literature, 54 (3), 444-459.

Young, R. (2012). Cultural translation as hybridization. Trans-Humanities, 5(1), 155- 75.