تأثیر معاملات با اشخاص وابسته بر مربوط بودن سود در تعیین ارزش بازار سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران

اقتصاد پولی مالی

مقاله 2، دوره 23، شماره 12، اسفند 1395، صفحه 19-44   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pm.v23i12.35443

نویسندگان

محمدرضا لطفعلی پور¹؛ سمیه گلدی پور^{* 2}؛ امید آریان³

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²موسسه آموزش عالی غیر انتفاعی غیر دولتی حکیمان بجنورد

³دیوان محاسبات

چکیده

معاملات با اشخاص وابسته در رسوایی‌های مالی بازار بورس به‌عنوان یکی از کانون‌های نگرانی است؛ به‌گونه‌ای که استفاده هدفمند از این معاملات و عدم افشا یا کافی نبودن افشای آن‌ها از عوامل سقوط شرکت‌ها بوده است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر معاملات با اشخاص وابسته بر مربوط بودن سود در تعیین ارزش بازار سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این پژوهش بر دو نوع معامله با اشخاص وابسته تمرکز شده است: فروش مواد و کالا و فروش دارایی‌های ثابت به اشخاص وابسته. بدین منظور 164 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1388 تا 1393 مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته‌اند. فرضیه‌های تحقیق با استفاده از رگرسیون چندگانه آزمون شده‌اند و روش تخمینی برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های تحقیق در رگرسیون چندگانه، روش داده‌های تابلویی با اثرات ثابت است. نتایج پژوهش نشان می دهد مربوط بودن سود در تعیین ارزش بازار سهام در شرکت‌هایی که دارای معاملات با اشخاص وابسته از نوع فروش موجودی مواد و کالا هستند، کاهش یافته است. همچنین معاملات با اشخاص وابسته از نوع فروش دارایی ثابت تأثیر مشخصی بر مربوط بودن سود در تعیین ارزش بازار سهام شرکت‌ها ندارد.

کلیدواژه‌ها

معاملات با اشخاص وابسته؛ مربوط بودن سود؛ ارزش بازار سهام؛ فروش مواد و کالا؛ فروش دارایی های ثابت

مراجع

[1] Accounting Standards Committee (2007). Iran accounting standards. Tehran, Audit organization publication. (In Persian).

[2] Aghyi, M. A., Vafayi, H. R. (2015). Analysis of the effects of inflation, firm size and profit stability on the relevance of net income. Knowledge of financial accounting, 1(1): 29-48. (In Persian)

[3] Amir, E., & Lev, B. (1996). Value-relevance of nonfinancial information: The wireless communications industry. jornal of Accounting and Economics, 22 (1-3): 3-30.

[4] Bao, B. H., & Chow, L. (1999). The usefulness of earnings and book value for equity valuation in emerging capital markets: Evidence from listed companies in the People's Republic of China. Journal of International Financial Management and Accounting, 10(2): 85−104.

[5] Chen, C. J. P., Chen, S., & Su, X. (2001). Is accounting information value-relevant in the emerging Chinese stock market? Journal of International Accounting, Auditing & Taxation, 10: 1−22.

[6] Copeland, R. M., & Licastro, J.F. (1968). Income manipulation and the purchase-pooling choice. Journal of Accounting Research (Autumn): 188-195.

[7] Faghani, M. K. (2015). Investigate the relevance of book value, earnings and cash flow with stock prices. Acounting management, 2 (24): 43-59. (In Persian).

[8] Financial Accounting Standard Board. (1980). Statement of Financial Accounting Concepts, No. 2, "Qualitative Characteristics of Accounting Information".

[9] Ge, W., Drury, D., Fortin, S., Liu, F., & Tsang, D. (6494). Value Relevance of Disclosed Related Party Transaction. Advaces in Accounting, Incorporating Advances in International Accounting, 61: 90- 91.

[10] George, S. Y. (2015). Value relevance, earnings management and corporate governance in China. Emerging Markets Review, 23 : 186–207.

[11] Ghaemi, M. H., Livani, A. J., & Deh Bozorgi, S. (2008). Earnings Quality and stock returns. Accounting and Auditing Reviews, 15(52): 71-72. (In Persian).

[12] Gordon, E. A. & Henry, E. (2005). Related Party Transactions and Earnings Management. Retrieved from http://papers.ssrn.com/sol3/ papers. Cfm? abstract_id=612234&rec=1&srcabs=993532&alg =1& pos = 1.

[13] Jian, M., & Wong, T. (2010). Propping Through Related Party Transactions. Review of Accounting Studies, 15(1): 70-105.

[14] Kakyabi, Y., Buzhmehrani, E., & Naderi, F. (2015). Profit forecast error, related party transactions and the proportion of outside board members. Experimental Studies Quarterly Financial Accounting, 43: 135-151. (In Persian).

[15] Karami, G. (2008). The relationship between institutional ownership and profit information content. Accounting and Auditing Reviews, 15(54), 81-83. (In Persian)

[16] Kohlbeck, M., & Mayhew, B. (2009). Valuation of firms that disclose related party transactions. Jornal of Public Policy, 29: 115-137.

[17] Kuan, L., Tower, G., Rusmin, R., & Mitchell, J-L.W. (2010). Related Party Transactions and Earnings Management. Jurnal Akuntansi & Auditing Indonesia, 14 (2): 93–115.

[18] Lashkari, Z., Shirzadi, N. (2008). Investigating the relationship between exposure and return on equity of listed companies on Tehran Stock Exchange. Journal of Financial Accounting and Auditing, 30: 75-91. (In Persian).

[19] Liew, C. Y., Alfan, E., & Devi, S. (2015). Independent Directors’ Tenure, Related Party Transactions, Expropriation and Firm Value: Evidence from Malaysian Firms. Paper presented at the 5th International Conference on Corporate Governance in Emerging Markets, Leipzig, Germany.

[20] Miliano, D. C. (2014). Related party transactions and separation between control and direction in business groups: The Italian case. Corporate Governance, 14 (1): 58 – 85.

[21] Monaligod, M., & Del Rosario, V. (2012). Related Party transactions. American International. Journal of contemporary Research, 2(5): 79-102.

[22] Moscariello, N. (2010). Related Party Transaction: Opportunistic or Efficient Behavior? Evidence from the Italian Listed Company. Working Paper, Second University of Naples.

[23] Qu, X., Zhang, G. (2015). Value-relevance of Earnings and Book Value Over the Institutional Transition in China: The Suitability of Fair Value Accounting in This Emerging Market. The International Journal of Accounting, 50 (2): 195–223.

[24] Raffournier, B., & Pascal, D. (2002). Accounting and Capital Markets: A Survey of the European Evidence. The European Accounting Review, 11(1): 60-75.

[25] Saeedi, A., & Gahderi, E. (2007). Investigate the relevance of accounting earnings, book value and operating cash flow and investment in price-based valuation models. Accounting and Auditing Reviews,14(50): 47-64. (In Persian).

[26] Sarlak, N., & Akbari, M. (2014). Relationship between related party transactions and earnings management. Accounting and Auditing Reviews, 20(4): 77-92. (In Persian).

[27] Sheri, S., & Hamidi, E. (2012). Identify incentives of related party transactions. Accounting empirical research, 6: 49-64. (In Persian).

[28] Sheri, S., & Hamidi, E. (2013). The adequacy of the disclosure of related party transactions. Experimental Studies Quarterly Financial Accounting, 37: 39-57. (In Persian).

[29] Ullah, H., & Shah, A. (2015). Related Party Transactions and Corporate Governance Mechanisms: Evidence from Firms Listed on the Karachi Stock Exchange. Pakistan Business Review, 17(3): 663-680.

[30] Yezhen, W., Leon, W. (2015). Ownership, related party transactions and performance in China. Accounting Research Journal, 28 (2):143 – 159.