بررسی عوامل مؤثر بر نرخ وصول تسهیلات بانک کشاورزی استان خراسان رضوی (کاربرد مدل اقتصادسنجی توبیت)

اقتصاد پولی مالی

مقاله 9، دوره 23، شماره 12، اسفند 1395، صفحه 189-216   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pm.v23i12.43326

نویسندگان

صادق بافنده ایمان دوست^{* 1}؛ زهرا شاطریان²؛ سیدمحمد فهیمی فرد³

¹پونا -هند--پیام نور

²دانشگاه پیام نور مشهد کارشناس بانک کشاورزی خراسان رضوی

³اقتصادکشاورزی دانشگاه زابل- سرپرست دفترکشاورزی اتاق بازرگانی

چکیده

یکی از موضوعات مهم در خصوص اعطای تسهیلات بانکی، احتمال عدم تعهد تسهیلات گیرنده در بازپرداخت تسهیلات دریافتی است. عوامل متعددی در عدم بازپرداخت بدهی بانک ها دخیل هستند که با شناسایی آن ها می توان زمینه را برای کاهش و کنترل ریسک اعتباری فراهم کرده و در فرآیند اعطای اعتبارات بهبود ایجاد نمود.
در این مطالعه به بررسی عوامل مؤثر بر نرخ وصول تسهیلات با مطالعه موردی بانک کشاورزی استان خراسان رضوی با استفاده از مدل اقتصادسنجی توبیت پرداخته شد. برای این منظور با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی کوکران تعداد 215 مشتری از مشتریان مختلفی که بخشی از تسهیلات دریافتی آن ها از شعب بانک کشاورزی استان خراسان رضوی در سال 1392 با عدم وصول مواجه شده بود، انتخاب شده و اطلاعات مورد نیاز مطالعه گردآوری گردید.
نتایج تخمین مدل توبیت با استفاده از نرم افزار STATA نشان داد که اندازه تسهیلات، دارای اثر مستقیم ضعیفی، نرخ سود بازپرداخت تسهیلات اثر معکوسی و بی معنی، طول دوره بازپرداخت تسهیلات اثر مثبت و قوی، ضمانت از نوع ضمانتی اثر مثبت، ضمانت از نوع وثیقه ای اثر معکوس، وقوع حادثه اثر معکوس و همزمانی سر رسید پرداخت تسهیلات با فصل فروش محصول دارای اثر مستقیم قوی بر نرخ وصول تسهیلات می باشد.

کلیدواژه‌ها

نرخ وصول؛ مطالبات؛ بانک کشاورزی؛ مدل اقتصادسنجی توبیت

مراجع

[1] Ahmadi, Z. (2012), Studying the effective factors on bank loan recovery rate of Keshavarzi bank of Eilam, M.A thesis, Payame Noor University.(in Persian)

[2] Anostasopaylos, P .A. Troko, A. P., & Mamering, F. L. (2007), Tobit analysis of vehicle accident rates on interstate high ways.

[3] Bernanke, Ben S. and Mark Gertler, “Inside the Black Box: The Credit Channel of Monetary Transmission”, Journal of Economic Perspectives, 9(4), Fall 1995, 27-48.

[4] Ferdowsi, R. Ghahramanzadeh, M. Pishbahar, A. Raheli, H. (2013), Assessing the effective factors on loan recovery improvement of Maragheh city-Iran, Quarterly economic researches and policies, 21(67): 49-68. (in Persian)

[5] Ghalibaf Asl, H. (2009), Three important guidance of stock market from the year 2010, Iran economist, Monday 23 February 2009. (in Persian)

[6] Greene, W. H. (2002), Econometric Analysis, Fifth edition, Prentice Hall, Upper Saddle River, New Jersey 07458.

[7] Hasanzadeh, A. Habibi, P. (2010), Loan recovery investigate and it’s prevention methods in Iran’s banking system, Tazehaie Eghtesad, 130: 98-140. (in Persian)

[8] Heidary, H. Zavarian, Z. Nourbakhsh, A. (2011), Studying the effect of macroeconomic indexes on banks delayed loans, Economic researches quarterly. (in Persian)

[9] Keshavarzi Bank (2007), Loan recovery method and operational program of Keshavarzi bank, Loan recovery and operation head office. (in Persian)

[10] Koupahi, M. Bakhshi, M. R. (2001), Effective factors on performance of agricultural loans repayment: application of discriminative analysis function- case of Birjand-Iran, Iran’s agricultural science journal(in Persian).

[11] Oladeebo1, J.O. and O.E. Oladeebo (2008), Determinants of loan repayment among smallholder farmers in Ogbomoso agricultural zone of Oyo State, Nigeri, J. Soc. Sci., 17(1): 59-62.

[12]Sharifi Renani, H. Ranjbar, H. (2010), Studying the effective factors on agricultural loans default- Case of Keshvarzi bank of Esfahan-Iran province. (in Persian)

[13] Sylvester, I., Okpara, G.C. & O. J. Chukwudi (2013), "Determinants of Loan Size and Repayment Performance of Small Oil Producers in Nigeria: The Case Study of Abia State", International Journal of Business Management and Administration, Vol. 2, No. 3, PP. 043-054.

[14] Tobin, J 1958, 'Estimation of relationships for limited dependent variables', Econometrica, Vol. 26, pp. 24-36.

[15] Wongnaa, C. A. & D. Awonyu-Vitor (2013), "Factors Affecting Loan Repayment Performance among Yam Farmers in the Sene District, Ghana", Agris Online Papers in Economics, Vol. V, No. 2.