اثرات تنش های شوری و خشکی بر خصوصیات جوانه زنی بذر ماریتیغال

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 2، دوره 8، شماره 1 - شماره پیاپی 15، فروردین و اردیبهشت 1389، صفحه 12-19   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v8i1.7385

نویسندگان

احمد بالندری^* ؛ پرویز رضوانی مقدم¹؛ حمیدرضا خزاعی²؛ رضا قربانی²؛ علیرضا آستارایی²

¹گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

²دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

چکیده
به منظور بررسی واکنش جوانه‌زنی بذر و رشد اولیه گیاه دارویی ماریتیغال ( (Silybum marianumدر شرایط تنش‌ های شوری و خشکی، دو آزمایش جداگانه به صورت طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. در آزمایش نخست، تأثیر سطوح پتانسیل خشکی (0، 1-، 2-، 3-،4-، 5-، 6- ،7-، 10-، 15- و 20- بار) ناشی از پلی اتیلن گلایکول 6000 (PEG 6000) ودر آزمایش دوم تأثیر سطوح پتانسیل شوری (0، 50، 100، 150، 200، 250 و 300 میلی مولار) ناشی از نمک طعام (NaCl) بر جوانه‌زنی و رشد اولیه گیاهچه های ماریتیغال مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر سطوح تنش شوری و خشکی بر سرعت و درصد جوانه‌زنی بذر معنی‌دار بود. علاوه بر این، بذور گیاه ماریتیغال قادر بودند تا 300 میلی مولار پتانسیل شوری و 20- بار پتانسیل خشکی جوانه بزنند. تأثیر سطوح مختلف پتانسیل خشکی بر طول ریشه‌چه و ساقه‌چه و وزن خشک آن‌ها معنی‌دار بود، به طوری که با افزایش تنش های شوری و خشکی، طول و وزن خشک ریشه‌چه و ساقه‌چه کاهش پیدا کرد. با افزایش شدت تنش خشکی درصد کاهش طول ساقه چه، نسبت به ریشه چه بیشتر بود و به نظر می رسد طول ساقه چه به تغییر پتانسیل خشکی حساسیت بالایی دارد. همچنین وزن خشک ساقه چه در مقایسه با شاهد در3- بار پتانسیل خشکی 50 درصد کاهش نشان داد. بررسی پاسخ این گیاه به سطوح خشکی و شوری در مرحله جوانه زنی، کشاوزران را در استقرار و تولید مطلوب آن یاری خواهد کرد.

واژه های کلیدی: پلی اتیلن گلایکول، تنش خشکی، کلرید سدیم، ماریتیغال