ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره اتانولی ریشه شیرین بیان در نوشابه پرتقالی

مجله پژوهشهای علوم و صنایع غذایی ایران

مقاله 9، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 20، تیر 1391   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ifstrj.v8i2.17288

نویسندگان

زهره کرمی^{* 1}؛ حبیب الله میرزایی؛ زهرا امام جمعه²؛ علیرضا صادقی ماهونک³؛ مرتضی خمیری⁴

¹بوعلی همدان/فرهنگیان

²دانشگاه تهران

³دانشگاه

⁴دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

در این پژوهش فعالیت ضد میکروبی عصاره اتانولی ریشه شیرین بیان بر میکروارگانیسم های آلوده کننده نوشابه (لاکتوباسیلوس دلبروکی، لوکونوستوک مزنتروئیدس، ساکارومایسس سرویزیه و کاندیدا کروزئی) بررسی گردید. مقادیرحداقل غلظت بازدارندگی و حداقل غلظت کشندگی بر روی باکتری لاکتوباسیلوس دلبروکی به ترتیب 8/0 میلی گرم در میلی لیتر، 7/0میلی گرم در میلی لیتر وبر روی لوکونوستوک مزنتروئیدس 9/0 میلی گرم در میلی لیتر مشاهده شد. همچنین نتایج حاصل از حداقل غلظت بازدارندگی و حداقل غلظت کشندگی بر رویساکارومایسس سرویزیه و کاندیدا کروزئی با روش رقت سازی در چاهک، 8/0 میلی گرم در میلی لیتر به دست آمد. در این بررسی برای کنترل رشد میکروارگانیسم های عامل فساد نوشابه پرتقالی، از عصاره ریشه شیرین بیان در غلظت‌های 1000، 1500 و 2000 میکروگرم در میلی لیتر شیرین بیان (به عنوان جایگزین کامل بنزوات سدیم) و غلظت های 1000، 1500و 2000 میکروگرم در میلی لیتر شیرین بیان به همراه 50 درصد بنزوات سدیم معمول در فرمولاسیون صنعتی نوشابه پرتقالی استفاده شد. نمونه های نوشابه حاوی عصاره به همراه نمونه شاهد در دمای محیط قرار گرفته و روند رشد میکروبی در فواصل زمانی 1، 10، 20، 30، 40، 50، 60، 70، 80 و 90 روز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمون میکروبی نشان داد که استفاده از عصاره ریشه شیرین بیان در نوشابه پرتقالی باعث ماندگاری نوشابه طی 90 روز می شود. بررسی میزان ترکیبات فنولی در طی دوره نگهداری نشان داد که عصاره اتانولی ریشه شیرین بیان در pH اسیدی نوشابه پرتقالی به خوبی پایداری خود را به مدت 3 ماه حفظ نموده است.

کلیدواژه‌ها

ریشه شیرین بیان؛ عصاره اتانولی؛ بنزوات سدیم؛ فعالیت ضد میکروبی؛ نوشابه گازدار

مراجع

الهامی راد، ا. ح. و محمدی، ع.ا.، 1385، فرمولاسیون نوشابه گازدار با استفاده با استفاده از عرق بیدمشک و ارزیابی تغییرات فیزیکی و شیمیایی و میکروبی آن در طی نگهداری، مجله پژوهش‌های علوم و صنایع غذایی ایران، جلد دوم، شماره 1، صفحه 27-39.

توسلی، ص.، ابراهیم زاده موسوی، م ع.، امام جمعه، ز. و رضوی، ه.، 1388، بررسی خواص آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی اسانس رزماری در نوشابه لیموییپ، پایان‌نامه، دانشکده صنایع غذایی، دانشگاه تهران.

شهابی، ا.، احمدی، ع. و حجازی، م.، 1387، بررسی خواص آنتی باکتریال ترکیبات فنلی هسته انگور و پوست انار در آب سیب بر باکتری Alicyclobacillus acidoterrestris، پایان‌نامه، دانشکده صنایع غذایی، دانشگاه تهران.

موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، 1375، ویژگی ها و روش های آزمون میکروبیولوژی نوشابه های گازدار، چاپ اول، شماره استاندارد ایران 3846.

Arabshahi-Delouee, S.,and Aalami M., 2007, Production of functional pineapple juice by incorporation of phenolic extracts from selected plants.International journal of food properties, 10, 479-488.

Bawa,S., 2005, The role of the consumption of beverages in the obesity epidemic. Journal of the Royal Society for the Promotion of Health, Vol. 125, No. 3, 124-128.

Bodamyali, T., Stevens, C. R. and Blake, D. R., 2000, Reactive oxygen/nitrogen species and acute inflammation: a physiological process. In: Winyard, P.G., Blake, D. R. and Evans, C. H. editors. Free Radical and inflammation. Basel, Switzerland: Birkhauser. 9-11.

Fenwick, G. R., Lutomski, J. and Nieman, C., 1990, Liquorice, composition, uses and analysis. Food Chemistry, 38, 119-143.

Field J.A., and Lettinga., G.,1992, Toxicity of tannic compounds to microorganisms. Plants Polyphenols: Synthesis, Properties, Significance. Basic Life Science, 59, 673-692.

Hunter, M. L., 2003, Development of low erosive carbonated fruit drinks, 2- Evaluation of an experimental orange drinks in vitro and in situ. Journal of Dentistry, 31, 253-260.

Kawanishi, S., Hiraku, Y., Murata, M., and Oilawa, S., 2002, The role of metals in site-specific DNA damage with refrence to carcinogenesis. Free Radical Biology Method, 32, 822-832.

Kim, H.K., Park, Y., Kim, H.N., B.H., Jeong, H.G., Lee, D.G., and Hahm, k., 2002, Antimicrobial mechanism of β-glycyrrhetinic acid isolated from licorice (Glycyrrhiza glabra).Biotechnology Letters,24, 1899–1902.

Kulisic, T., Radonic, A., and Katalinic, V., 2004, Use of different methods for testing antioxidative of oregano essntial oil. Food Chemistry, 85, 633-640.

Laguerre, M., Lecomte, J. and Villeneuve, P., 2007, Evaluation of the ability of antioxidants to counteract lipid oxidation: Existing methods, new trends and challenges. Progress in Lipid Research, 46, 244-282.

Lin, J.Y., and Tang, C.Y., 2007, Determination of total phenolic and flavonoid contents in selected fruits and vegetables, as well as their stimulatory effects on mouse splenocyte proliferation. Food Chemistry, 101, 140-147.

Mirzapour, M., Hamedi, M. and Rahimipanah, M, 2010, Sunflower oil stabilization by persian walnut leaves extract during oven storage test. Food Scince and Technology Resaerch, 16,443-446.

Pan, X., Liu, H., Jia, G., and Shu, Y., 2000, Microwave-assisted extraction of glycyrrhizic acid from licorice root. Journal of Biochemical Engineering, 5, 173–177.

Scalbert, A., 1991, Antimicrobial properties of tannins. Phytochemis try, 30, 3875-3883.

Sultana, S., Haque, A., Hamid, K., Urmi, K.F. and Roy, S, 2010, Antimicrobial, cytotoxic and antioxidant activity of methanolic extract of Glycyrrhiza Glabra. Agriculture and Biology Journal of northAmerica.

Thornsberry C. and McDougal L.K., 1983, Successful use of broth microdilution in susceptibility tests for methicillin-resistant (heteroresistant) staphylococci. Journal Clin Microbiol;18,1084-91.

Varnam, A. H. and Sutherland, J. P., 1997, Beverages (Technology, Chemistry, Microbiology), ChapmanandHall.

Varnam, A. H. and Jane P, 1994, Beverage: Technology, Chemistry and Microbiology. Champan and Hall. London. PP, 120-243.