برآورد پارامترهای ژنتیکی صفت تولید شیر در وعده های دوشش گاوهای هلشتاین خراسان رضوی با استفاده از مدل روزآزمون با تابعیت تصادفی

پژوهشهای علوم دامی ایران

مقاله 8، دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 10، تیر 1391   

نوع مقاله: مقالات علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijasr.v4i2.15140

نویسندگان

محسن احمدی شاهرخت^* ؛ سید همایون فرهنگ فر¹؛ مسلم باشتنی²؛ عبدالاحد شادپرور³؛ محمدکاظم اکبری

¹گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

²گروه تغذیه دام و طیور، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

³گروه علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان

چکیده

در این تحقیق به منظور برآورد پارامترهای ژنتیکی صفت تولید شیر در وعده های دوشش گاوهای استان خراسان رضوی از 180462 رکورد روزآزمون گاوهای هلشتاین شکم اول که طی سال های 1379 تا 1388 زایش داشتند، استفاده گردید. رکوردهای روزآزمون شیر با استفاده از یک مدل تابعیت تصادفی تجزیه و تحلیل ژنتیکی شد. در مدل آماری اثر ثابت گروه همزمان موقعیت جغرافیایی- گله- سال رکوردگیری- فصل تولید- کد اسپرم، متغیرهای همراه خطی درصد ژن هلشتاین و سن هنگام رکوردگیری گاو و اثرات تصادفی ژنتیکی افزایشی و محیط دائمی گاوها قرار داده شد. بیشترین مقدار واریانس ژنتیکی افزایشی شیر دوشش های صبح و شب در ماه هشتم (به ترتیب 808/0 و 659/0) و شیر دوشش ظهر در ماه دهم (732/0) شیردهی و کمترین مقدار واریانس ژنتیکی افزایشی و محیط دائمی شیر همه وعده های دوشش، در ماه دوم دوره شیردهی بود. واریانس محیط دائمی و باقیمانده به ترتیب در اواخر و اوایل شیردهی به نقطه اوج خود رسیدند. وراثت پذیری شیر دوشش صبح در ماه هشتم (143/0)، شیر دوشش ظهر در ماه نهم (137/0) و شیر دوشش شب در ماه هشتم و نهم (139/0) شیردهی به حداکثر رسید. کمترین مقادیر همبستگی ژنتیکی افزایشی در همه وعده های دوشش بین ماه اول و هشتم (216/0 تا 285/0) دوره شیردهی و بیشترین مقادیر آن بین ماه ششم و هفتم (993/0 تا 996/0) دوره شیردهی مشاهده شد. بیشترین مقادیر همبستگی محیط دائمی در همه وعده های دوشش بین ماه پنجم و ششم (992/0 تا 993/0) دوره شیردهی وکمترین آن بین ماه اول و دهم (411/0 تا 445/0) دوره شیردهی بود.

کلیدواژه‌ها

شیر روزآزمون؛ وعده های دوشش؛ تابعیت تصادفی