بررسی اثر برخی عوامل محیطی بر خصوصیات تولید شیر برآورد شده توسط تابع غیر خطی گمپرتز در گاوهای هلشتاین مشهد

پژوهشهای علوم دامی ایران

مقاله 10، دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 10، تیر 1391   

نوع مقاله: مقالات علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijasr.v4i2.15146

نویسندگان

حسین روشن^{* 1}؛ سید همایون فرهنگ فر¹؛ ناصر امام جمعه کاشان²؛ محمد حسن فتحی نسری¹

¹گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

²مجتمع آموزش عالی ابوریحان بیرونی، دانشگاه تهران

چکیده

به منظور آنالیز اثر برخی عوامل محیطی بر خصوصیات تولید شیر گاوهای هلشتاین گاوداری های مشهد از تعداد 46420 رکورد شیر روز آزمون متعلق به 5323 رأس گاو نژاد هلشتاین شکم اول که در طی سال های 1373 تا 1386 زایش داشتند، استفاده گردید. ابتدا تابع غیر خطی گمپرتز بر رکوردهای روز آزمون شیر هر یک از گاوها بطور جداگانه توسط نرم افزار آماری SAS برازش گردید. سپس بر اساس پارامترهای برآورد شده تابع مزبور، خصوصیات تولید شیر شامل صفات زمان رسیدن به اوج شیردهی، تولید شیر در اوج شیردهی، تولید شیر کل دوره شیردهی و تولید شیر در ابتدای دوره شیردهی محاسبه شد. تحلیل اثر عوامل محیطی بر صفات مزبور، توسط مدل های مختلط خطی انجام شد. اثر ثابت گله، سال، فصل زایش و نوع اسپرم بر کلیه صفات معنی دار بود. درصد ژن هلشتاین بر مقدار تولید شیر در کل دوره شیردهی، زمان رسیدن به اوج تولید و تولید شیر در ابتدای دوره شیردهی اثر معنی دار آماری داشت. سن زایش، فقط بر مقدار تولید در اوج شیردهی و تولید شیر در ابتدای دوره شیردهی اثر معنی دار داشت. اثر تعداد روزهای غیر آبستنی بر مقدار تولید شیر در کل دوره شیردهی، مقدار تولید در اوج شیردهی و زمان رسیدن به اوج تولید،‌ معنی دار بود. روند مثبت معنی دار فنوتیپی برای مقدار تولید شیر در کل دوره شیردهی، مقدار تولید در اوج شیردهی و زمان رسیدن به اوج تولید شیر وجود داشت و مقادیر آن برای صفات مزبور به ترتیب 27/10+ کیلوگرم، 43/0+ کیلوگرم و 48/2+ روز در سال بود.

کلیدواژه‌ها

تابع گمپرتز؛ مدل مختلط؛ خصوصیات تولید شیر؛ گاو هلشتاین