بررسی عملکرد ریحان Ocimum basilicum L.)) و کنجد (Sesamum indicum L.) در ترکیب های مختلف کشت مخلوط از طریق شاخص های رقابتی

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 3، دوره 5، شماره 3 - شماره پیاپی 17، مهر 1392، صفحه 243-254   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v5i3.28995

نویسندگان

آلاله متقیان^{* 1}؛ همت اله پیردشتی¹؛ وحید اکبرپور²؛ غزال سراج پور³؛ محمد یعقوبی خانقاهی¹؛ سجاد شریعت نژاد⁴

¹گروه زراعت، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی ومنابع طبیعی ساری

²گروه باغبانی، دانشـگاه علوم کشـاورزی و منابع طبیعی ساری

³گروه زراعت، دانشگاه پیـام نور تهران، واحد کرج

⁴گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

چکیده

به منظور بررسی کشت مخلوط ریحان (Ocimum basiilicum L.) و کنجد (Sesamum indicum L.) آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال زراعی 89- 1388 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل نسبت-های مختلف کاشت (:P1 تک کشتی ریحان، :P2 75% ریحان+ 25% کنجد، P3: 50% ریحان+ 50% کنجد، P4: 25% ریحان+ 75% کنجد و P5: تک-کشتی کنجد) بودند. در این آزمایش ترکیب های 50%ریحان+50% کنجد و 75%ریحان+ 25% کنجد از حداکثر عملکرد مخلوط (به ترتیب 80/1141 و 75/1098 کیلوگرم در هکتار) و کارایی استفاده از زمین (به ترتیب 33/1 و 29/1 LER=) برخوردار بودند. همچنین ترکیب 50% ریحان+ 50% کنجد با دارا بودن بیشترین ضریب ازدحامی (49/1Kbasil=) و غالبیت (19/0- Abasil=) موجب افزایش حدود 20 درصدی عملکرد ریحان در مخلوط نسبت به تک کشتی آن گردید. به علاوه حداکثر ضریب غالبیت (85/0Asesame=) و 97% افزایش عملکرد کنجد در مخلوط نسبت به کشت خالص آن، در ترکیب 25% ریحان+ 75% کنجد مشاهده شد. در مجموع، با توجه به توان رقابتی بالای گیاه کنجد در کشت مخلوط، نسبت کاشت 50% ریحان+50% کنجد و 75% ریحان+ 25% کنجد از بهترین عملکرد برخوردار بودند.

کلیدواژه‌ها

افت واقعی عملکرد؛ ضریب غالبیت؛ نسبت برابری زمین