چنار یا خیار؟ (بازخوانی دو بیت از حدیقة سنایی بر اساس یک باور عامیانه)

جُستارهای نوین ادبی

مقاله 4، دوره 45، شماره 3 - شماره پیاپی 178، آبان 1391، صفحه 81-103   

نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jls.v45i3.21500

نویسندگان

محمّد صادقی شهپر^{* 1}؛ رضا صادقی شهپر²

¹بوعلی سینای همدان

²دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد همدان

چکیده

باورها و فرهنگ و معتقدات عوام بازتاب چشمگیری در متون ادب فارسی به‌ویژه در آثار منظوم ما دارند و شاعران پارسی گو به شکل های مختلف از آن‌ها بهره گرفته اند. از این رو در نظر داشتن این موضوع، گاه در تصحیح یک متن و تشخیص یک ضبط مرجّح، کارگشا خواهد بود. این مقاله چنین دیدگاهی را دنبال می کند و نگارندگان بر همین اساس و بنا بر یک باور عامیانة دیرین، دو بیت از حدیقۀ‌الحقیقه سنایی را بررسی کرده و نظر پیشنهادی خود را دربارة آن ارائه داده اند. همچنین برای مستند شدن گفتار، با طرح بیت‌هایی چند از شاعران دیگر در پیوند با همین باور عامیانه، صورت مرجّح آن‌ها را پیشنهاد کرده‌اند که می‌تواند در آینده در تصحیح ها ، گزیده ها و شروح حدیقه مورد توجه واقع شود.

کلیدواژه‌ها

سنایی؛ حدیقۀ‌الحقیقه؛ چنار؛ خیار؛ باور عامیانه؛ تصحیح