تأثیر دورهای مختلف آبیاری بارانی بر بهره‌وری آب و خصوصیات کیفی گیاه چای و ارزیابی اقتصادی آن

آب و خاک

مقاله 1، دوره 24، شماره 5، آذر 1389   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.5276

نویسندگان

کوروش مجد سلیمی^* ؛ فرید باقری؛ سید بابک صلواتیان

مرکز تحقیقات چای کشور

چکیده

چکیده
در این پژوهش و طی یک دوره سه ساله (1381 تا 1383)، تغییرات عملکرد، خصوصیات کیفی و بهره‌وری آب گیاه چای و نتایج تحلیل اقتصادی حاصل از اعمال تیمارهای مختلف آبیاری تکمیلی در ایستگاه تحقیقاتی چای فومن (استان گیلان) مورد بررسی قرار گرفت. تیمارها شامل چهار سطح آبیاری بارانی با دور 4، 8، 12 و 16 روز و یک تیمار بدون آبیاری (شاهد) بودند. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از طرح آزمایشی بلوک‌های کامل تصادفی انجام شد. در دوره کم‌آبی سال‌های خشک (1381 و 1382) با کاهش دور آبیاری، میزان عملکرد، خصوصیات کیفی (درصد مواد جامد محلول در آب و پلی‌فنل‌های چای خشک و ماده جامد برگ سبز) و کارآیی مصرف آب بوته‌های چای افزایش می‌یافت. مقایسه میانگین دو سالانه عملکرد تیمارهای دور آبیاری 4، 8، 12و 16 روز طی دوره خشک نشان داد که این تیمارها به‌ترتیب افزایش عملکردی معادل 5/74، 5/71، 4/67 و 4/59 درصد نسبت به تیمار شاهد داشته‌اند. نتایج ارزیابی اقتصادی نشان داد میانگین نسبت درآمد به هزینه برای تیمارهای دور آبیاری 4 تا 16 روز و شاهد به‌ترتیب برابر 2، 74/1، 64/1، 43/1 و 5/1 حاصل گردید. بر این اساس، اگرچه در آبیاری با دور کوتاه، هزینه‌ها افزایش می‌یافت اما افزایش درآمد و سود حاصل از تولید برگ سبز بیشتر و با کیفیت مرغوب‌تر چای، هزینه‌ها را جبران می‌کرد. در سال‌های با توزیع بارندگی مناسب، بهتر است از دور آبیاری طولانی مانند 8 تا 12 روز برای آبیاری باغ‌های چای استفاده گردد.

واژه‌های کلیدی: چای، ارزیابی اقتصادی، کیفیت، عملکرد