بررسی شاخص شدت زمستان در شمال غرب ایران

جغرافیا و مخاطرات محیطی

مقاله 6، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 30، تیر 1398، صفحه 97-113   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geo.v0i0.78163

نویسندگان

حسن حیدری^* ؛ علیرضا موقری

دانشگاه ارومیه

چکیده

امروزه مدیریت بحران حوادث اقلیمی به‌ویژه در خصوص نگهداری شریان‌های ارتباطی (جاده‌ها) در فصل زمستان اهمیت زیادی دارد و کشورها هرساله بودجه‌های فراوانی را به این امر اختصاص می‌دهند. این مطالعه برمبنای آمار 18 ایستگاه سینوپتیک در شمال غرب کشور در فصل سرد (از اول اکتبر تا آخر مارس) در دوره آماری 2015-1986 انجام و با توجه به عدم گزارش ارتفاع برف و مقدار تجمعی آن در ایستگاه‌های سینوپتیک کشور، در این پژوهش از مقدار تجمعی درجه روز یخبندان به‌عنوان شاخص استفاده شد. بررسی‌ها نشان می­دهد که ایستگاه‌های سراب، ماکو و تکاب مهم‌ترین کانون‌های شدت زمستانی است و درعین‌حال ایستگاه تکاب شدیدترین فصل زمستان را در دوره موردمطالعه به خود اختصاص داده است. همچنین مشخص شد که سال 1988 به‌عنوان سردترین و 1998 به‌عنوان گرم‌ترین زمستان منطقه بوده است. تحلیل سینوپتیک دوره آماری مورد بررسی مشخص نمود که آنومالی منفی ارتفاع ژئو پتانسیل به میزان 10- متر سبب سرمایش شدید در سال 1988 گردیده و نیز آنومالی مثبت آن با بیش از 35+ متر منجر به گرمایش غیرعادی فصل سرد در 1998 شده است.

کلیدواژه‌ها

ایران؛ شاخص اقلیمی؛ سینوپتیک؛ شدت زمستان؛ شمال غرب

مراجع

علایی طالقانی، محمود؛ 1392. ژئومورفولوژی ایران. تهران: انتشارات قومس. 404 صفحه.

قویدل رحیمی، یوسف و خوشحال دستجردی، جواد؛ 1389. جستاری پیرامون سختی اقلیم زمستانی تبریز و ارتباط آن با نوسانات شمالگان. فصلنامه مدرس علوم انسانی. دوره 14 شماره 1 بهار 1389. صص 196-179.

Andrey, J., Li, J., & Mills, B., 2001, January. A winter index for benchmarking winter road maintenance operations on Ontario highways. In 80th Annual Meeting of the Transportation Research Board, Washington, DC.

Andrey, J., Mills, B., & Vandermolen, J., 2003. A temporal analysis of weather-related collision risk for Ottawa, Canada: 1990-1998. Transportation Research Board, Paper Number TRB2003-3488, Washington, DC.

Assel, R. A., 1980. Maximum freezing degree-days as a winter severity index for the Great Lakes, 1897–1977. Monthly Weather Review, 108(9), 1440-1445.

Boselly III, S. E., 1993. Road Weather Information Systems: What Are They and What Can They Do for You? Transportation Research Record, (1387).

Cerruti, B. J., & Decker, S. G., 2011. The local winter storm scale: A measure of the intrinsic ability of winter storms to disrupt society. Bulletin of the American Meteorological Society, 92(6), 721-737.

Decker, R., Bignell, J. L., Lambertsen, C. M., & Porter, K. L., 2001. Measuring efficiency of winter maintenance practices. Transportation Research Record, 1741(1), 167-175.

Hejduk, A., & Hejduk, L., 2014. Thermal and snow conditions of winters and winter floods on example of Zagożdżonka River. Annals of Warsaw University of Life Sciences-SGGW. Land Reclamation, 46(1), 3-16.

Hulme, M., 1982. A new winter index and geographical variations in winter weather. Journal of Meteorology, 7(3), 294-300.

Knudsen, Freddy, (1994. A Winter Index Based on Measured and Observed Road Parameters: In Proceedings of the 7th International Road Weather Conference SIRWEC, Seefeld, Austria, March 21-22, pp. 175-185.

Malcheva, K., Pophristov, V., Marinova, T., & Trifonova, L., 2019, February. Complex approach for classification of winter severity in Bulgaria. In AIP Conference Proceedings (Vol. 2075, No. 1, p. 120011. AIP Publishing.

Matthews, L., Andrey, J., Minokhin, I., & Perchanok, M., 2017. Operational Winter Severity Indices in Canada–From Concept to Practice. Planning, 53(54), 55.

McCaffery, R. M., & Maxell, B. A., 2010. Decreased winter severity increases viability of a montane frog population. Proceedings of the National Academy of Sciences, 107(19), 8644-8649.

Mews, J., 2013. Mapping winter weather severity index: Clear Roads, No. CR10-20, Feb.2013

Qui, L., 2008. Performance measurement for highway winter operations (Doctoral dissertation): Iowa City: University of Iowa. Retrieved from http://ir.uiowa.edu/etd/28/

Rissel, M. C., & Scott, D. G., 1985. Staffing of maintenance crews during winter months (No. 1019).

Strong, C., & Shvetsov, Y., 2006. Development of roadway weather severity index. Transportation research record, 1948(1), 161-169.

Suggett, J. M., Hadayeghi, A., Mills, B., Andrey, J. C., & Leach, G., 2006. Development of winter severity indicator models for Canadian winter road maintenance. In Annual Conference & Exhibition of the Transportation Association of Canada, 2006. Congres et exposition annuels de l'Association des transport du Canada, 2006. Transportation Association of Canada.

Walker, C. L., Hasanzadeh, S., Esmaeili, B., Anderson, M. R., & Dao, B., 2019. Developing a winter severity index: A critical review. Cold Regions Science and Technology.

WMO (World Meteorological Organization) (1989). The Changing Atmosphere: Implications for Global Security, Toronto, Canada, 27–30 June 1988, Geneva: Secretariat of the World Meteorological Organization.