پیشنهاد مؤلفه‌های شبکه اجتماعی کتاب‌محور بومی با استفاده از مدل معادلات ساختاری مبتنی بر شبکه‌های اجتماعی کتاب‌محور بین‌المللی

پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی

مقاله 11، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 16، اسفند 1397، صفحه 221-242   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/riis.v0i0.68117

نویسندگان

فاطمه محمدبیگی^{* 1}؛ الهه امیراینانلو²؛ عاطفه زارعی²؛ علیرضا اسفندیاری مقدم²

¹دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) قزوین

²دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان

چکیده

مقدمه: شبکه‌های اجتماعی کتاب‌محور به‌عنوان یکی از انواع شبکه‌ها مورد توجه واقع شده است. لذا با رشد و گسترش فناوری‌ها کتابخانه‌ها علاوه بر خدمات سنتی باید با این نوآوری‌ها همگام شوند. هدف از این پژوهش پیشنهاد مؤلفه‌های شبکه اجتماعی کتاب‌محور بومی با استفاده از مدل معادلات ساختاری مبتنی بر شبکه‌های اجتماعی کتاب‌محور بین‌المللی است.
روش‌شناسی: این پژوهش از نوع آمیخته بوده و از دو روش کمی و کیفی استفاده شده است. ابتدا شبکه‌های اجتماعی کتاب‌محور که در سایت الکسا جزء رتبه‌های برتر بازیابی هستند شناسایی شد، سپس به منظور تهیه سیاهه‌ای در خصوص مؤلفه‌های شبکه‌های اجتماعی کتاب‌محور به بررسی این سایت‌ها پرداخته شد و عناصر تشکیل‌دهنده آن‌ها مورد بررسی قرار گرفت. ابزار گردآوری داده‌ها چک لیست محقق‌ساخته متشکل از 14 معیار و 73 مؤلفه بود که به روش دلفی نهایی گردید و برای ارزیابی مورد استفاده قرار گرفت و در نهایت با استفاده از معادلات ساختاری بارعاملی مؤلفه‌های پیشنهادی جهت استفاده در الگوی بومی مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: یافته‌های این پژوهش نشان داد که همه مؤلفه‌های مورد بررسی در این پژوهش دارای اهمیت بوده و باتوجه‌به بارعاملی به‌دست‌آمده تمامی معیارهامی‌تواند در الگوی پیشنهادی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین شاخص‌های مورد بررسی نشان داد که مدل ارائه شده از برازش مناسبی برخوردار است.
نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که تمامی مؤلفه‌های شناسایی‌شده این نوع شبکه‌ها برای طراحی ضروری است و چنانچه این شبکه‌ها بر اساس معیارهای به‌دست‌آمده طراحی شود از کارایی لازم برخوردار خواهد بود. از نتایج حاصل از این پژوهش و مؤلفه‌های شناسایی‌شده آن می‌توان در طراحی شبکه اجتماعی کتاب‌محور بومی استفاده نمود. تاکنون پژوهش پیرامون طراحی شبکه اجتماعی کتاب‌محور بومی انجام نگرفته است.

کلیدواژه‌ها

کلیدواژه: شبکه های اجتماعی کتاب محور؛ سایت های فهرست اجتماعی؛ گودریدز؛ لایبرری تینگ؛ انابی

مراجع

اسکندری‌پور، ابراهیم. (1389). شبکه های اجتماعی اینترنتی کتاب‌محور. بازیابی‌شده در 13 /01/1395 از http://old.sooremehr.ir/magentry.asp?id=9578

اکبری‌تبار، علی اکبر. (1389). فعالیت گروهیِ کتاب‌محور در شبکه‌های اجتماعی مجازی. بازیابی در13 /01/1395 از http://old.sooremehr.ir/magentry.asp?id=9577

خانیکی، هادی و بابائی، محمود. (1390). فضای سایبر و شبکه‌های اجتماعی مفهوم و کارکردها. فصلنامه علمی پژوهشی جامعه اطلاعاتی، 71-96.

ساعی، محمدحسین. (1394). نقش فرهنگ و هویت در شکل گیری شبکه های اجتماعی در جامعه از دیدگاه فعالان فضای سایبری ایران (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). تهران: دانشگاه آزاد اسلامی و احد علوم و تحقیقات.

محبوب، سیامک و میرطاهری، لیلی. (1394). گونه‌شناسی استفاده و رضامندی ایرانیان از شبکه اجتماعی کتاب‌محور گودریدز. پژوهشگاه علوم و فنّاوری اطلاعات ایران، پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، 31(3)، 1-21.

یزدان‌پناه، جواد. (1389). اطلاع‌رسانی کتاب از طریق رسانه‌های اجتماعی. بازیابی در13 /01/1395 از http://old.sooremehr.ir/magentry.asp?id=9572

Giustini, D., Hooker, D. & Cho, A. (2009). Social cataloguing: An overview for health librarians, JCHLA / JABSC, 30(4), 133-138.doi: 10.5596/c09-039.

Golbeck, J. (2015). Introduction to Social Media Investigation. USA: Elsevier.

Hudson, R., & Knight, K. (2011). Social book cataloging: Humanizing databases. Modern Language Association 2011 Meeting (p.1-23). USA, Los Angeles.

Houghton, V. (2010). Social cataloging: A golden opportunity for libraries to engage users. University of Denver.

Jeffries, S. (2008). Social cataloging tools: A comparison and application for librarians. Library Hi Tech News, 25(10), 1-4. doi: 10.1108/07419050810949986

Klingeberg, C., Irle, G. & Mandl, T. (2015). I realized that Facebook is just totally absurd reasons of non-users for their abstinence from social network sites. 14th International Symposium on Information Science (p.326-337), Zadar, Croatia.

Richards, A. & Sen, B. (2013). An investigation into the viability of library thing for promotional and user engagement purposes in libraries. Library Hi Thech, 31(3), 493-519. doi: 10.1108/LHT-03-2013-003

Shimray, S. R., Keerti, C. & Ramaiah, C. K. (2015). An overview of mobile reading habits. Journal of Library & Information Technology, 35(5). doi: 10.14429/djlit.35.5.8901.

Spiteri, L. F. (2009). Social cataloging sites: Features and implications for cataloguing practice and the public library catalogue. 37th Annual Conference of the Canadian Association for Information Science (p.1-15). Ottawa, Ontario. doi: 10.1080/01639370802451991