مطالعه اثر منابع کودی نیتروژن بر عملکرد علوفه شبدر برسیم (L. Trifolium alexandrinum) در کشت مخلوط افزایشی با ریحان (L. Ocimum basilicum) در شرایط اقلیمی کرج

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 10، دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 20، تیر 1393، صفحه 290-300   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v6i2.39369

نویسندگان

سارا صفی خانی¹؛ محمد رضا چائی چی^{* 1}؛ احمد علی پوربابائی²

¹گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، تهران، ایران

²گروه خاکشناسی کشاورزی دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

این آزمایش به منظور بررسی واکنش کشت مخلوط افزایشی شبدر برسیم (Trifolium alexandrinum L.) و ریحان (Ocimum basilicum L.) به سیستم‌های کوددهی در مزرعه آموزشی- پژوهشی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در سال زراعی1390 اجرا گردید. آزمایش به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد.کرت‌های اصلی دربرگیرنده نوع کود در چهار سطح (شاهد، 100% کود شیمیایی نیتروژن، کود زیستی + 50% کود نیتروژن و کود زیستی) و کرت‌های فرعی دربرگیرنده تیمارهای کشت خالص ریحان با وجین، کشت خالص ریحان بدون وجین، کشت خالص شبدر با وجین، کشت خالص شبدر بدون وجین، کشت مخلوط شبدر برسیم100% + 100% ریحان، کشت مخلوط شبدر برسیم100% + 75% ریحان، کشت مخلوط شبدر برسیم 100% + 50% ریحان، کشت مخلوط شبدر برسیم 100% + 25% ریحان بودند. کود زیستی مورد استفاده شامل ازتوباکتر (Azotobacter sp.) + آزوسپیریلوم (Azosperilium sp.) + میکوریزا (Mycorrhiza sp.) + باسیلوس (Bacillus sp.) و ریزوبیوم (Rhizobium trefoli) بود. نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین عملکرد ریحان (4223 کیلوگرم در هکتار) از تیمار کشت خالص ریحان با وجین در سطح کود تلفیقی و بیشترین عملکرد شبدر (4833 کیلو‌گرم در هکتار) در تیمار کشت خالص شبدر با وجین در سطح کود شیمیایی 100% بدست آمد. بیشترین عملکرد علوفه کل ریحان + شبدر در دو چین (3/5983 کیلوگرم در هکتار) از تیمار کشت مخلوط شبدر برسیم + 75% ریحان و کشت‌ مخلوط شبدر برسیم + 50% ریحان در سطح کود تلفیقی نیتروژن و کمترین مقدار آن (6/1927 کیلوگرم در هکتار) در تیمار کشت خالص شبدر برسیم بدون وجین در سطح تیمار کود زیستی به دست آمد. محاسبه و ارزیابی نسبت برابری زمین و میزان رقابت نشان داد که سیستم کشت شبدر برسیم + 75% ریحان و کشت مخلوط شبدر برسیم + 50% ریحان نسبت به سایر تیمار‌های کاشت برتری داشت، که این مسئله برتری کشت مخلوط را نسبت به کشت خالص نشان داد. بر اساس نتایج این آزمایش به نظر می‌رسد که استفاده از کودهای تلفیقی (کود زیستی+ 50% کود شیمیایی نیتروژن) می‌تواند جایگزین مناسبی برای کودهای شیمیایی نیتروژن باشد.

کلیدواژه‌ها

شدت رقابت؛ علوفه دارو؛ کود تلفیقی؛ کود زیستی؛ مجموع عملکرد نسبی

مراجع

Adediran, J.A., Taiwo, L.B., Akande, M.O., Sobulo, R.A., and Idowu, O.J. 2004. Application of organic and inorganic fertilizer for sustainable maize and cowpea yields in Nigeria. Journal of Plant Nutrition 27: 1163-1181.

Agegnehu, G., Ghizam, A., and Sinebo, W. 2006. Yield performance and land-use efficiency of barley and faba bean mixed cropping in Ethiopian highlands. European Journal of Agronomy 25: 202-207.

Ajimoddin, I., Vasundhara, M., Radhakrishna, D., Biradar, S.L., and Rao, G.G.E. 2005. Integrated nutrient management studies in sweet basil (Ocimum basilicum L.). Indian Perfume 49(1): 95-101.

Amooaghayi, R., and Mostajeran, A. 2008. Plant and Bacteria Symbiosis Systems. Isfahan University Publication, Isfahan, Iran 237 pp. (In Persian)

Badran, F.S., and Safwat, M.S. 2004. Response of fennel plants to organic manure and bio-fertilizers in replacement of chemical fertilization. Egyptian Journal of Agriculture Research 82: 247-256.

Banchio, E., Xie, X., Zhang, H., and Pare, W.P. 2009. Soil bacteria elevate essential oil accumulation and emissions in sweet basil. Journal of Agricultural and Food Chemistry 57: 653–657.

Bigonah, R. 2011. Effect of fenugreek and cardamom on quality and quantity forage in intercropping system. MSc thesis, Ferdowsi University of Mashhad, Iran. (In Persian with English Summary)

Bulson, H.A.J., Snaydon, R.W., and Stopes, C.E. 1997. Effects of plant density on intercropped wheat and field beans in an organic farming system. Journal of Agricultural Science 128: 59-71.

Chengciu, C., Malvern, W., Karves, N., David, W., and Martha, K. 2004. Row configuration and nitrogen application for barley-pea intercropping in Montana. Agronomy Journal 96: 730-1738.

Clark, A. 2007. Managing Cover Crops Profitably. Third edition. Sustainable Agriculture Network, Beltsville, MD. USA. p. 118-224

Devaraj, P. 2004. Biomass and nutrient distribution and their return of Casuarina equisetifolia inoculated with biofertilizers in farm land. Biomass and Bioenergy 26: 35-249.

Federer, W.T. 1993. Statistical design and analysis for intercropping experiment, Two Crops. Springer Verlag INC. 182 pp.

Ghosh, P.K., Ramesh, P., Bandyopadhyay, K.K., Hati, K.M., and Misra, A.K. 2004. Comparative effectiveness of cattle manure, poultry manure, phosphocompost and fertilizer-NPK on three cropping systems in vertisols of semi-arid tropics. Crop yield and system performance. Bioresource Technology 95: 77-83.

Gomez, P., and Gurevitch, J. 2005. Weed community responses in a corn-soybean intercrop. Opulus Press 1: 281-288.

Hasan Zadeh Aval, F., Koocheki, A., Khazaie, H.R., and Nassiri Mahallati, M. 2010. Effect of plant density on growth characteristics and yield of summer savory (Satureja hortensis L.) and Persian clover (Trifolium resupinatum L.) Intercropping. Iranian Journal of Field Crops Research 8(6): 920-929. (In Persian with English Summary)

Hauggaard-Nielsen, H., and Jensen, E.S. 2001. Evaluating pea and barley cultivars for complementarity in intercropping at different levels of soil N availability. Field Crops Research 72: 185-196.

Hauggaard-Nielsen, H., and Nikolajsen, J.T. 2005. Intercropping with cereals for weed management in grain legumes. Weed Research. Available at: www.orgprints.org /4051/.

Kandeel, A.M., Naglaa, S.A.T., and Sadek, A.A. 2002. Effect of biofertilizers on the growth, volatile oil yield and chemical composition of Ocimum basilicum L. plant. Annals of Agricultural Science 47(1): 351–371.

Kramer, A.W., Timothy, A.D., Horwath, W.R., and Kessel, C.V. 2002. Combining fertilizer and organic input to synchronize N supply in alternative cropping systems in California. Agriculture, Ecosystems and Environment 91: 233-243.

Maffei, M., and Mucciarelli, M. 2003. Essential oil yield in peppermint/ soybean strip intercropping. Field Crops research 84(3): 229-240.

Mazaheri, D. 1998. Intercropping. University of Tehran Press, Tehran, Iran 262 pp. (In Persian)

Mead, R., and Willy, R.W. 1980. The concept of a ‘Land Equivalent Ratio’ and advantages in yields from intercropping. Experimental Agriculture 16: 217-28.

Nassiri Mahallati, M., Koocheki, A., Rezvani Moghadam, P., and Beheshti, A. 2001. Agroecology. Ferdowsi University Press, Mashhad, Iran p.15. (In Persian)

Pandita, A.K., Saha, M.H., and Bali, A.S. 2000. Effect of row ratio in cereal-legume intercropping systems on productivity and competition functions under Kashmir condition. Indian Journal of Agronomy 45: 48-53.

Putnam, D.H., and Allan, D.L. 1992. Mechanisms for over yielding in a sunflower-mustard intercrop. Agronomy Journal 84: 188-195.

Sinai, V.K., Bhandari, S.C., and Tarafdar, J.C. 2004. Comparison of crop yield, soil microbial C. N and P, N-fixation, nodulation and mycorrhizal infection in inoculated and non-inoculated sorghum and chickpea crops. Field Crops Research 89: 39-47.

Somasegaran, P., and Hoben, H.J. 1994. Hand Book for Rhizobia: Methods in legume-Rhizobium Technology. New York. Springer-Verlag, USA.

Vessey, J.K. 2003. Plant growth promoting rhizobacteria as biofertilizers. Plant and Soil 255: 571-586.

Vinutha, T. 2005. Biochemical studies on Ocimum sp. inoculated with microbial inoculants. MSc Thesis, University of Agricultural Sciences, Bangalore, India.

West, T.D., and Griffith, D.R. 1992. Effect of strip cropping corn and soybean on yield and profit. Journal of Production Agriculture 5: 107-110.

Willey, R.W., and Rao, M.R. 1980. A competitive ratio for quantifying competition between intercrops. Experimental Agriculture 16: 117-125.

Willey, R.W., 1979. Intercropping its importance and research needs. Part I competition and yield advantages. Field Crops Abstracts 32: 1-10.

Wu, S.C., Caob, Z.H., Lib, Z.G., Cheunga, K.C., and Wong, M.H. 2005. Effects of biofertilizer Containing N-fixer, P and K solubilizers and AM fungi on maize growth: a greenhouse trial. Geoderma 125: 155–166.

Yazdani, D., Shahnazi, S., and Seifi, M. 2004. Medicinal Plants Cultivation and harvesting. Jihad Daneshgahi of Mashhad Publication, Mashhad, Iran 180 pp. (In Persian)

Youssef, A.A., Edri, A.E., and Gomaa, A.M. 2004. A comparative study between some plant growth regulators and certain growth hormones producing microorganisms on growth and essential oil composition of Salvia officinalis L. Plant Annals of Agricultural Science 49: 299-311.