مدل سازی توزیع بهینه بودجه بخش کشاورزی در استان خراسان رضوی

مجله اقتصاد و توسعه کشاورزی

مقاله 1، دوره 30، شماره 2، تیر 1395، صفحه 97-106   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jead2.v30i2.51292

نویسندگان

سید محمد فهیمی‌فرد^{* 1}؛ ماشاءالله سالارپور²؛ محمود احمدپور برازجانی³؛ حمید محمدی³؛ مجید ثنایی⁴

¹اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی

²گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

³دانشگاه زابل

⁴مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی

چکیده

کمبود سرمایه و عدم توزیع بهینه بودجه یکی از تنگناهای حصول توسعه یافتگی در کشورهای در حال توسعه بوده و از این منظر بخش کشاورزی در مقایسه با دیگر بخش‏های اقتصادی از بیشترین محدودیت برخوردار بوده است. در این مطالعه به مدل‏سازی توزیع بهینه بودجه بخش کشاورزی در استان خراسان رضوی پرداخته شد. برای این منظور داده های تحقیق طی دوره 94-1385 از طریق آمار سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی و پرسشنامه های توزیع شده بین خبرگان گردآوری شد. جهت مدل سازی ابتدا توزیع بهینه بودجه بخش (فصل) کشاورزی بین برنامه‏های این فصل با تلفیق سه شاخص: تحلیل نظر خبرگان با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)6 ، میانگین سهم هر برنامه از بودجه بخش در سال های برنامه چهارم توسعه و میانگین سهم هر برنامه از بودجه بخش در سال های برنامه پنجم توسعه استان، تعیین شد. سپس با استفاده از تکنیک دلفی7 شاخص های استعداد هر برنامه تعیین گردید. پس از آن شاخص های تعیین شده با استفاده از فرآیند AHP وزن دهی شده و در نهایت با بکارگیری تکنیک تاکسونومی عددی8، توزیع بهینه بودجه برنامه‏ها بین شهرستان‏ها مدل‏سازی شد. با توجه به این که مطالعه حاضر برای نخستین بار مدلی علمی و جامع برای نحوه توزیع بهینه بودجه بخش کشاورزی در ایران فراهم آورده است، به سازمان های جهادکشاورزی کشور پیشنهاد می شود از نتایج آن استفاده نمایند.

کلیدواژه‌ها

بودجه کشاورزی؛ تکنیک تاکسونومی عددی؛ تکنیک دلفی؛ فرآیند AHP؛ مدل‏سازی

مراجع

1- Akbary N., and Sharif M. 2006. Agricultural economics, Tehran, Allameh Tabatabaei University. (in Persian)

2- Asgharpour M. J. 2008. Multiple Criteria Decision Making, Tehran press, 1st edition. (in Persian)

3- Azar A., Amini M. R., and Ahmadi P. 2014. Budgeting model base on performance: robust optimization approach (case study of Tarbiat Modarres University), budget and planning, 19(1): 53-84. (in Persian)

4- Boukherroub T., Lebel L., and Ruiz A. 2015. A methodology for sustainable forest resource allocation: a Canadian case study, Interuniversity Research Center on Enterprise Network, Logistics and Transportation (CIRRELT), 2: 1-28.

5- Budget and planning office of Khorasan-e-Razavi’s Jahad-e-Keshavarzi organization, 2014.

6- Callahan J. C. 2003. An Introduction to Financial Planning Through Fuzzy Linear Programming", Cost and Management, Vol. 47, No. 1, PP. 7-12.

7- Caplin D. A., and Kornbluth J. S. H. 2004. Multi Objective Investments Planning Under Uncertainty, Omega, Vol. 3, No. 4, PP. 423-441.

8- Dan Dan E., and Desmond O. 2013. Goal programming:- An application to budgetary allocation of an institution of higher learning, Research Journal in Engineering and Applied Sciences, Vol.2, No.2, pp.95-105.

9- FAO Statistical Yearbook, 2013, www.fao.org.

10- Hassan N., Azmi D. F., Guan T. S., and Hoe L. W. 2013. A Goal Programming Approach for Library Acquisition Allocation, Applied Mathematical Sciences, 7(140): 6977-6981.

11- Jao Y. C. 2001. Linear Programming and Banking in Hong Kong, Journal of Business Finance and Accounting, Vol. 7, No. 3, PP. 489-500.

12- Karimi F., and Zahedi Keyvan M. 2010. Bank loans optimum allocation to customers in various agriculture sectors using fuzzy logic, quarterly of economic researches and policies, 18(56): 53-72. (in Persian)

13- Loo R. 2002. The Delphi method: a powerful tool for strategically management, Policing: An International Journal of Police Strategies & Management, 25(4):762.

14- Mirbagheri M. N., Masomi D., Navid B., and Safavi S. R. 2015. Ddevelopment assessing of Ardabil Province cities using Numerical taxonomy model and analytical hierarchy process, Municipal economy and management, 3(10): 127-138. (in Persian).

15- Negin Taji Z., and Zamanzadeh A. 2016. Planning the optimal budgeting of Iran’s Technical and Vocational Training Organization, Economic modeling quarterly, 29(125-141). (in Persian)

16- Saaty T.L. 1994. Fundamental of decision making and priority. Mc Grow-Hill.

17- Vashaghi farahani A. 2011. Evaluation of capital assets ownership credits allocation between provinces using province’s development approach, Master of Science dissertation, Tehran University, management collage, financial management department. (in Persian)