کاربرد روش های زمین شناسی در پی جویی نهشته های کرومیت انبانی در پهنه افیولیتی خوی، شمال باختر ایران

زمین شناسی اقتصادی

مقاله 5، دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 21، 1398، صفحه 285-303   

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/econg.v11i2.70623

نویسندگان

جابر مسعودی؛ علی امامعلی پور^*

دانشگاه ارومیه

چکیده

اکتشاف کانسارهای کرومیت انبانی به‌دلیل نبود هاله‌های دگرسانی و ژئوشیمیایی اولیه، ابعاد کوچک کانسارها، رخداد غیرقابل پیش‌بینی آنها و وجود جابه‌جایی‌های زمین‌ساختی شدید، همواره چالش‌برانگیز بوده است. در این پژوهش، از روش‌های زمین‌شناسی در پی‌جویی توده‌های کرومیتی در افیولیت خوی استفاده‌شد. این بررسی‌ها به شناسایی یک میدان کروم‌دار با تعداد 18 توده معدنی منجر‌شد. معیارهای زمین‌شناسی در پی‌جویی این کرومیت‌ها عبارتند از: تفکیک دقیق هارزبورژیت و دونیت (برداشت زمین‌شناسی)، رخنمون هاله دونیتی، ارتباط مکانی کرومیت‌ها با نفوذی‌های گابرویی، پراکندگی توده‌های کرومیت در یک راستای شرقی- غربی، وجود خرده‌سنگ‌های حاوی کرومیت در آبراهه‌ها، وجود ریخت برآمدگی رخنمون توده‌های کرومیتی نسبت به سنگ میزبان و پوشش گیاهی فقیر مناطق کرومیت‌دار علی‌رغم بالا‌بودن میزان بارندگی. کانسارهای کرومیت شناخته‌شده، ابعاد کوچکی دارند و تناژ آنها در بازه 385 تا 56210 تن تغییر می‌کند.

کلیدواژه‌ها

کرومیت انبانی؛ پی جویی؛ معیار زمین شناسی؛ افیولیت؛ خوی

مراجع

Arai, S. and Miura, M., 2015. Podiform chromitites do form beneath midocean ridges. Lithos, 232: 143–149.

Barati, M., Ostadhosseini, A., Rasa, I. and Yazdi, M., 2018. Determination of Cr geochemistry anomaly zones in the Orzooyieh area, Hormozgan province using analytical hierarchy process (AHP). Journal of Economic Geology, 10(1): 47–59. (in Persian with English abstract)

Brooks, R.R., 1987. Serpentine and its vegetation: a multidisciplinary approach. Dioscorides Press, Portland, 401 pp.

Cassard, D., Nicolas, A., Rabinovitch, M., Moutte, J., Leblanc, M. and Prinzhofer, A., 1981. Structural classification of chromite pods in southern New Caledonia. Economic Geology, 76(4): 805–831.

Evans, A.M., 1998. An introduction to economic geology and its environmental impacts. Blackwell Science, United Kingdom, 376 pp.

Ghorbani, M., 2008. Economic geology, mineral deposits and natural Iran. Arian Zamin, Tehran, 522 pp.

Guilbert, J.M. and Park, C.F. Jr., 1985. The geology of ore deposits. Freeman publication, USA, 985 pp.

Imamalipour, A., 2009. Mineralogy of accessory and rare minerals associated with chromite deposits in the Khoy area. Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy, 16(4): 559–570. (in Persian with English abstract)

Imamalipour, A. 2011. Geochemistry and geological setting of chromitites of Aland area from the Khoy ophiolite complex, NW Iran. Geosciences, 20(80): 47–56. (in Persian with English abstract)

Imamalipour, A. and Masoudi, J. 2012. Final exploration report of Kochuk chromite prospects. Industry, Mine and Trade organization of Western Azarbaijan, Urmia, 145 pp.

Khalatbari-Jafari, M. Juteau, T. Bellon, H. and Emami, H. 2003. Discovery of two ophiolite complexes of different ages in the Khoy area (NW Iran). Comptes Rendus Geoscience, 335(12): 917–929.

Khalatbari-Jafari, M. Juteau, T. Cotton, J. and Emami, H., 2006. Petrological and geochemical study of the late Cretaceous ophiolite Khoy (NW Iran), and related geological formations. Journal of Asian Earth Science, 27(4): 465–502.

Leblanc, M. and Violette, J.F., 1983. Distribution of aluminum‌- rich and chromium‌- rich chromite pode in ophiolite peridotites. Economic Geology, 78(2): 293–301.

Radfar, J. and Amini, B., 2009. Geological map of Khoy 1:100000 series, sheet 4967. Geological Survey of Iran.

Rajabzadeh, M.A. and Al Sadi, F., 2015. Sulfide mineralization in ultramafic rocks of the Faryab ophiolite complex, southern Kerman. Journal of Economic Geology, 7(2): 259–276. (in Persian with English abstract)

Rajendran, S. Khirbash, S. Pracejus, B. Nasir, S. Al-Abri, A. Kusky, T. and Ghlam, A., 2012. Aster detection of chromite bearing mineralized zones is Semail Ophiolite Massifs of the northern Oman Mountains: Exploration strategy. Ore Geology Reviews, 44: 121–135.

Shayestefar, M.R. Mohammadi, M. and Rezaei, A., 2008. Modeling, ore estimation and preliminary design of the chromite ore, mine six, Abdasht, Esphandoghe Kerman, Journal of Economic Geology, 1(3): 29–40. (in Persian with English abstract)

United States Geological Survey, 2012. Podiform chromite deposits, database and grade and tonnage models. United States Geological Survey, Virginia, Scientific Investigations Report 2012–5157, 45 pp.

Whitney, D.L. and Evans, B.W., 2010. Abbreviations for names of rock-forming minerals. American Mineralogist, 95(1): 185–187.

Zaeimnia, F. Kananian, A. Arai, A. Mirmohammadi, M. Imamalipour, A. Zaki Khedr, M. Makoto Miura, M. and Abbou-Kebir, K., 2017. Mineral chemistry and petrogenesis of chromitites from the Khoy ophiolite complex, Northwestern Iran: Implications for aggregation of two ophiolites. Island Arc, 26(6): 1–15.

Zhou, M.F. Robinson, P.T. Malpas, J. and Li, Z., 1996. Podiform chromitites in the Luobusa ophiolite (Southern Tibet): implications for melt–rock interaction and chromite segregation in the upper mantle. Journal of Petrology, 37(1): 3–21.