تعیین اثرات تفاله گوجه فرنگی و منابع روغنی گیاهی و حیوانی بر عملکرد، اجزاء لاشه و فرآسنجه های استخوانی جوجه های گوشتی تحت تنش گرمایی

پژوهشهای علوم دامی ایران

مقاله 5، دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 18، تیر 1393   

نوع مقاله: علمی پژوهشی- تغذیه طیور

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijasr.v6i2.40082

نویسندگان

سیدجواد حسینی واشان^{* 1}؛ ابوالقاسم گلیان²؛ اکبر یعقوب فر³؛ محمدرضا نصیری⁴؛ احمدرضا راجی⁵؛ پیمان اسماعیلی نسب⁶

¹گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.

²گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

³استاد پژوهشی، مؤسسۀ تحقیقات علوم دامی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

⁴گـروه علـوم دامـی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

⁵گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه فردوسی مشهد

⁶کارشناس پرورش طیور، جهاد کشاورزی اردبیل، اردبیل، ایران

چکیده

جهت بررسی اثرات مکمل نمودن تفاله گوجه فرنگی و روغن های کانولا، سویا و پیه حیوانی بر عملکرد، سیستم ایمنی، اجزاء لاشه و فرآسنجه-های استخوانی جوجه های گوشتی قبل و تحت تنش گرمایی، 792 قطعه جوجه گوشتی یک روزه سویه آرین در نه تیمار آزمایشی در 36 پن توزیع شدند. هر تیمار دارای 4 تکرار با 22 قطعه جوجه در هر واحدآزمایشی بود. این آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی 3×3 شامل سه نوع روغن (روغن سویا، کانولا و پیه حیوانی) و سه سطح تفاله گوجه فرنگی (0، 3 و 5 درصد) اجرا شد. برنامه تنش گرمایی از روز 42-29 ، روزانه به مدت 5 ساعت (34- 32 درجه سانتیگراد) اعمال گردید. در روز 28 و 42 از جوجه ها خون گیری و پاسخ ایمنی ارزیابی شد. نوع روغن یا سطح تفاله گوجه تأثیری بر میانگین وزن بدنی، مصرف خوراک، ضریب تبدیل غذایی، راندمان مصرف انرژی، پروتئین و شاخص تولید و سیستم ایمنی جوجه ها نداشت. روغن کانولا باعث کاهش درصد وزنی کبد و چربی بطنی نسبت به پیه حیوانی قبل از تنش گرمایی شد. در جوجه های تحت تنش گرمایی نیز روغن کانولا و تفاله گوجه باعث بهبود درصد وزنی حال و بورس و کاهش چربی بطنی در مقایسه با پیه حیوانی گردید. روغن کانولا و تفاله گوجه فرنگی در شرایط تنش گرمایی قطر دیافیز و ضخامت دیواره خارجی استخوان درشت نی جوجه ها را بهبود بخشیدند. بنابراین جیره های آزمایشی تأثیری بر عملکرد و سیستم ایمنی نداشت، اما افزودن روغن کانولا و تفاله گوجه فرنگی باعث بهبود وزن طحال و بورس و فرآسنجه های استخوانی و کاهش چربی بطنی گردید.

کلیدواژه‌ها

روغن؛ تفاله گوجه فرنگی؛ عملکرد؛ فرآسنجه های استخوانی؛ ایمنی؛ تنش گرمایی