اثرات دگر آسیبی خردل سفید، بومادران زرد، مریم گلی، درمنه و برگ گردو بر لوبیا قرمز

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 5، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 21، فروردین 1390، صفحه 39-49   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v9i1.10493

نویسندگان

رقیه جعفر پور^* ؛ مهدی تاج بخش شیشوان؛ علیرضا عیوضی

دانشگاه ارومیه

چکیده

در سال‌های اخیر استفاده از اثرات دگر آسیبی در مدیریت علف های هرز نظر بسیاری از متخصصین را به خود جلب کرده است. به منظور بررسی اثرات عصاره آبی و مقادیر مختلف پودر بقایای گیاهان خردل، بومادران، برگ گردو، مریم گلی و درمنه بر جوانه زنی و رشد گیاهچه لوبیا دو آزمایش جداگانه به صورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصادفی، با 3 و 5 تکرار، به ترتیب در آزمایشگاه و گلخانه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی اجرا شد. در آزمایش اول پنج غلظت عصاره آبی گیاهان یاد شده شامل عصاره صفر (شاهد)، 5/2، 5، 5/7 و 10 درصد بر روی بذور لوبیا اعمال گردید. با افزایش غلظت در گیاهان خردل، بومادران و مریم گلی درصد جوانه زنی لوبیا کاهش یافت ولی عصاره آبی برگ گردو و درمنه تأثیری بر جوانه زنی نداشتند. بیشترین اثر بازدارندگی بر طول ساقه چه و ریشه چه در گیاه لوبیا به ترتیب با 5/90 و 2/83 درصد در غلظت 10 درصد خردل نسبت به شاهد مشاهده شد. در آزمایش دوم پودر بقایای گیاهان فوق به میزان صفر(شاهد)، 33/0، 67/0، 1 و 33/1 درصد به خاک گلدان ها افزوده شد. بیشترین تأثیر بازدارندگی بر ارتفاع بوته و سطح برگ لوبیا مربوط به مریم گلی بود که باعث کاهش 6/35 درصد ارتفاع بوته و 1/57 درصد سطح برگ شد. پودر مریم گلی در غلظت 40 گرم در خاک، وزن خشک اندام های هوایی لوبیا را 4/54 درصد نسبت به شاهد کاهش داد، ولی برگ گردو با مقادیر 10، 20 و30 گرم در خاک باعث افزایش این وزن شد. حضور 30 و40 گرم پودر مریم گلی و 40 گرم پودر درمنه در خاک باعث کاهش وزن خشک ریشه به میزان 7/33 درصد نسبت به شاهد شد. پودر مریم گلی به میزان 40 گرم در خاک باعث کاهش وزن خشک دانه از 6/452 میلی‌گرم (شاهد) به 6/257 میلی‌گرم شد