بررسی پتانسیل آللوپاتیک عصاره آبی اندامهای هوایی یونجه بر جوانه زنی و رشدگیاهچه های چهار گونه علف هرز

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 7، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 21، فروردین 1390، صفحه 60-69   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v9i1.10495

نویسندگان

سمیه تکاسی^* ؛ محمدحسن راشد محصل؛ محمد بنایان اول

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

پتانسیل آللوپاتیک غلظت‌های مختلف (0، 5، 10، 20 و 40 درصد) عصاره آبی اندامهای هوایی یونجه بر جوانه زنی و رشد ریشه چه چهار گونه علف هرز (تاج خروس سفید Amaranthus albus، تاج خروس هیبرید hybridus.Amaranthus، تاجریزی سیاه Solanum nigrum و سلمه تره ‍Chenopodium album) در شرایط آزمایشگاهی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که درصد جوانه زنی نهایی، متوسط زمان جوانه زنی، یکنواختی جوانه زنی، مدت زمان رسیدن تا 10، 50 و 90 درصد جوانه زنی و طول ریشه چه چهار گونه علف هرز تحت تأثیر غلظت‌های عصاره، گونه‌های علف هرز و اثر متقابل آنها قرار گرفتند. با افزایش غلظت عصاره آبی یونجه درصد جوانه زنی نهایی به صورت خطی کاهش یافته و متوسط زمان جوانه زنی و مدت زمان رسیدن تا 10 و 50 درصد جوانه زنی نیز افزایش یافت. طول ریشه چه، یکنواختی جوانه زنی و مدت زمان رسیدن تا 90 درصد جوانه زنی از یک رگرسیون درجه دو پیروی می‌کردند و با افزایش غلظت عصاره، طول ریشه چه کاهش و مدت زمان رسیدن تا 90 درصد جوانه زنی افزایش و یکنواختی جوانه زنی تا عصاره با غلظت 20 درصد افزایش و بعد از آن کاهش یافت. تاجریزی سیاه بیشترین درصد جوانه زنی، طول ریشه چه و یکنواختی جوانه زنی و سلمه تره طولانی ترین متوسط زمان جوانه زنی و مدت زمان رسیدن تا 10، 50 و 90 درصد جوانه زنی را داشتند. تاج خروس هیبرید کمترین درصد جوانه زنی، متوسط زمان جوانه زنی، طول ریشه چه، مدت زمان رسیدن تا 10، 50 و90 درصد جوانه زنی و تاج خروس سفید کمترین یکنواختی جوانه زنی را داشتند. به طور کلی گونه تاجریزی سیاه مقاوم ترین و تاج خروس هیبرید حساس ترین گونه به عصاره آبی یونجه بودند.