بررسی تأثیر مدیریت بقایای گیاهی و منابع مختلف نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 20، دوره 6، شماره 3 - شماره پیاپی 21، مهر 1393، صفحه 645-655   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v6i3.34657

نویسندگان

سیده سمانه سهرابی^* ؛ اسفندیار فاتح؛ امیر آینه بند؛ افراسیاب راهنما

گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده

به منظور ارزیابی میزان تأثیر مدیریت عناصر غذایی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم این پژوهش به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در 3 تکرار انجام شد. سه سطح مدیریت بقایای گیاهی (حذف بقایا، سوزاندن بقایا و برگرداندن بقایا) به عنوان عامل اصلی و 5 منبع کود نیتروژن (شاهد، 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار، 75 کیلوگرم نیتروژن در هکتار، کود بیولوژیک سوپرنیتروپلاس و 75 کیلوگرم نیتروژن در هکتار+ کود بیولوژیک سوپرنیتروپلاس) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته‌شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که عملکرد و اجزای عملکرد گندم تحت تأثیر مدیریت‌های مختلف بقایای گیاهی قرار گرفته، به‌طوری‌که در بین مدیریت‌های اعمال شده بر بقایا، سوزاندن بقایا در اغلب صفات باعث افزایش و حذف بقایا منجر به کاهش اجزای عملکرد شد، در این بین برگرداندن بقایا حالت بینابینی داشته و گر‌چه در صفات وزن هزار دانه و شاخص برداشت بیشترین میزان را دارا بود؛ اما تأثیر سویی بر عملکرد بیولوژیک داشت. بیشترین عملکرد دانه (6/6 تن در هکتار) با کاربرد 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن و اعمال مدیریت سوزاندن بقایای گیاهی و کمترین عملکرد دانه (6/2 تن در هکتار) با کاربرد کود بیولوژیک سوپرنیتروپلاس و حذف بقایای گیاهی تولید شد. کاربرد کود بیولوژیک به تنهایی نتایج ضعیفی نشان داد به طوری که در بیشتر موارد تفاوت معنی داری با عدم مصرف کود نیتروژن نداشت در حالیکه کاربرد ترکیب کود بیولوژیک و شیمیایی نتایج قابل قبولی ارائه داد و بیشترین تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه در اثر کاربرد توأم کود بیولوژیک و شیمیایی حاصل شد.

کلیدواژه‌ها

برگرداندن بقایا؛ پروتئین دانه؛ سوپرنیتروپلاس؛ عملکرد بیولوژیک؛ کود اوره